5484453867

128

URANIA

4/1993

25^d16^h Merkury nieruchomy w rekta-scensji. Wieczorem po tarczy Jowisza wolno wędruje plamka cienia jego 3 księżyca.

28^d Księżyc 1 i jego cień przechodzą na tle tarczy Jowisza. Obserwujemy początek przejścia: księżyca o 21^h9^m, a jego cienia o 22^h16^m.

29** Księżyc 1 ukryty jest za tarczą Jowisza, a potem w cieniu planety. O 21^h46^m obserwujemy koniec zaćmienia tego księżyca, który pojawi się nagle z cienia planety z prawej strony tarczy (w lunecie odwracającej).

CONTENTS

T Jarzę bows k i

Space Telcscopc — three years on orbit    98

G. Sitarski

Is the end of the world predictable?    105

A Marks

The atmospheric ozone    111

Chronicie:

New images of M 87 galaxy    117

Futurę NASA missions    117

In search for extraterrestrial civilizations 118 Planetarium of the Potarzyca School Amateurs Astronomers’ Club    119

Historical Chronicie:

T\vo unique copies of “De

Revolutionibus”    121

Vade-mecum for Observers    124

Observations    126

Astronomical Calendar    126

30¹ Księżyc 2 przechodzi na tle tarczy Jowisza, a o 21^h12^m pojawi się na na tarczy planety cień tego księżyca. Koniec przejścia księżyca 2 nastąpi o 21^h25^m.

31^d Po raz drugi w tym miesiącu Księżyc znajdzie się w złączeniu z Neptunem (o 23^h w odl. 3°) i z Uranem (o 24^h w odl. 4°).

Momenty wszystkich zjawisk podane są w czasie wschodnio-europejskim (czasie letnim w Polsce).

Opracował G. Sitarski

COJJEP/KAHHE

T. 51»cm6obckm

KocMMMecKHM Te.riecKon — tpn rojta «a

opórne    98

r. CMTapCKM

Mo*ho-jim npcflyCMOTpeTb „Koneu MMpa”?    105

A. M a p k c

ATMOC<t)epHblM 03011    11 1

X p o h m k a:

HOBbie CHMMKH rajiaKTHKM M 87    117

flnaHbi 6/iM>KaMmMX mhccmm HACA    117

riOMCK BHC3eMł(blX UHBHJlH3aitMM    1 18

rLnaHeTapMM lUKOJibiioro Kpyacica jiio-órnejieft acTponoMHM u Iloia>KMHbi    119

HcToptmecicasi xpOHHxa Jfiia HCKjuo*imejibHbie 3K3eMruiHpa

„OÓOpOTOB”    121

CnpaBOMHMK Ha6j!K>A&TCjisł    124

Ha6jiioflCHH a    126

AcrpoHOMMMecKMM KajieHAapb    126

OBJAŚNIENIA ZDJĘĆ NA OKŁADCE:

Pierwsza strona okładki: Wykonane za pomocą HST zdjęcie soczewki grawitacyjnej G 2237 + 0305 zwanej „Krzyżem Einsteina” czyli poczwórnego obrazu kwazara „schowanego” za bliższą nam galaktyką spiralną widoczną w środku, która — zgodnie z teorią względności — ugina przechodzące obok niej promienie świetlne kwazara. Odległość kwazara ocenia się na 8 miliardów, a galaktyki na 400 milionów lat świetlnych (fot. NASA).

Druga strona okładki: Zdjęcia galaktyki eliptycznej M 87 wykonane za pomocą HST (patrz Kronika) (fot. NASA/ESA).

Trzecia strona okładki: U góry — obraz białej plamy na Saturnie uzyskany ze zdjęć wykonanych przez różne filtry za pomocą HST w listopadzie 1990 r. U dołu — pierścień wokół supernowej 1987A w Wielkim Obłoku Magellana na zdjęciu wykonanym 23-24 sierpnia 1990 r. za pomocą HST (fot. NASA).

Czwarta strona okładki: Schematyczny obraz teleskopu Kosmicznego Hubble’a (fot. NASA)._

URANIA — Miesięcznik Polskiego Tbwarzystwa Miłośników Astronomii. Redaguje kolegium: Krzysztof Ziółkowski — redaktor naczelny, Magdalena Sroczyńska-Kożuchowska — sekretarz redakcji. Adres redakcji: ul Bartycka 18, 00-716 Warszawa. Adres administracji: Zarząd Główny PTMA, ul. św. Tbmasza 30/8, 31-027 Kraków, tel. 22 38 92; nr konta PKO I OM Kraków 35510-16391-132. Koszt wytworzenia tego zeszytu 22 000 zł. Uranię rozprowadza się w ramach składki członkowskiej; w 1993 roku 240 000 zł (zniżka 200 000 zł).

Druk: Zakład Poligraficzny Wydawnictwa PLATAN, Kryspinów 189, 32-060 Liszki