103
103
jęcia określonego wzorca kultury politycznej. Sytuacja ta przypomina nieco mecz piłkarski, podczas którego w pierwszej połowie na tablicy widnieje wynik 1:0 dla Zachodu. Początek XXI wieku można by porównać do początku drugiej połowy owego meczu. Gracze, tacy
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
jak: Chiny, Indie i Brazylia, domagając się uwzględnienia ich znaczenia w systemie międzynarodowym, zmieniają taktykę i przechodzą do kontrataku, a zatem wynik rozgrywki, tak istotny dla stanu stosunków międzynarodowych, jest wciąż sprawą otwartą.
1 F. Fukuyama, Koniec historii, Poznań 1996, s. 9.
2 Cz. Mojsiewicz, Amerykańscy uczeni o współczesnych problemach świata, [w:] Stosunki międzynarodowe, red. W. Malendowski, C. Mojsiewicz, Wrocław 2004, s. 85.
3S.P. Huntington, Zderzenie cywilizacji. Warszawa 2008, s. 15.
4 Ibidem, s. 16.
5 Bractwo Muzułmańskie to tajne stowarzyszenie, które w 1952 roku dokonało puczu wojskowego, detronizując króla Egiptu Faruka I.
6 Znany też pod nazwą Organizacja Dżihad. Początkowym celem jego działania było obalenie rządu egipskiego, ustanowienie kalifatu i prawa islamskiego. Por. G. Kepel, Le Prophete et Pharaon, Paris 1984
7 Główny ideolog Bractwa Muzułmańskiego, na którym wykonano egzekucję w 1965 r. pod rządami prezydenta Nasera.
8 R. Kuźniar, Świadek godności, wstęp do zbioru papieskich dokumentów, [w:] Jan Paweł II, Świat nie jest zamętem, Warszawa 2003, s. 7.
9 J. Derrida, Writing and difference, Henley 1978, s. 278.
10 W. Reed Dasenbrock, The Multicultural West, „Dissent” 38,1991, s. 550-555.
11 Pochodziły one z lat 1904,1919 i 1943.
12 C. Jean, Geopolityka, Wrocław 2003, s. 66-67.
13 Ibidem, s. 69.
14 S. Amin, Capitalism in the Age of Globalization. The Management of Contemporary Society, London--New Jersey 1997, s. 4-5.
15 D. Deudney, J.G. Ikenberry, The logie ofthe West, „World Politics Journal” 10.
16 W. Malendowski, Nowy ład międzynarodowy, [w:] Stosunki międzynarodowe, red. W. Malendowski, C. Mojsiewicz, Wrocław 2004, s. 551.
17 Por. M. Mann, The Sources of Social Power, t. 2: The Rise of Classes and Nation-States 1760-1914, Cambridge 1993, s. 262-264.
18 D.K. Fieldhouse, Economics and Empire 1830-1914, London-Basingstoke 1984, s. 3.
19 R. Meredith, Chiny i Indie. Supermocarstwa XXI wieku. Warszawa 2009, s. 71.
20 B. Russell, The Problem of China, London 1922, s. 9.
21 Por. M. Wight, Western values in international relations, [w:] Diplomatic Investigations, red. H. But-terfield, M. Wight, London 1966; A. Watson, European international society and its expansion, [w:] The Expansion of International Society, red. H. Buli, A. Watson, Oxford 1984.
22 A. Watson, op. cit., s. 2.
23 D.C. Gordon, Images of the West: Third World Perspectives, Totowa-New Jersey 1989, s. 49-51.
24 Por. J. Tomlinson, Globalised culture: The triumph of the West?, [w:] Culture and Global Change, red. T. Skelton, T. Allen, London-New York 1999.
25 K.N. Waltz, Man, the State and War: A Theoretical Analysis, New York 1959.
26 H. Morgenthau, Power among Nations: The Struggle for Power and Peace, New York 1964, s. 5.
27 O.R. Holsti, 7heories of international relations andforeign policy: Realism and its challengers, [w:] Con-troversies in International Relations Theory: Realism and the Neoliberal Challenge, red. Ch.W. Kegley Jr., New York 1995.
28 K.N. Waltz, The origins of war in neorealist theory, „Journal of Interdisciplinary History” 18, 1988, s. 615-628.
Wrocławskie Studia Politologiczne 13. 2012 © for this edition by CNS