<>
Lotnik i Automobilista
Rozpatrzymy teraz kolejno wymienione trzy rodzaje lotu.
Zawieszenie. Zawieszenie jakiegokolwiek bądź przyrządu może w wypadku najprostszym nastąpić pod działaniem parcia wiatru na powierzchnię pochyłą, u ocowaną na linie, jednym swym końcem przywiązanej do punktu nieruchomego 1).
Warunki równowagi przyrządu, w ten sposób zawieszonego, określają wzajemny stosunek sił pomiędzy sobą, które, jak wiadomo, powinny dawać w sumie geoi etrycznej wypadkową, równą zeru, oraz nie wytwarzać żadnego momentu.
Ponieważ na przyrząd działają trzy siły, a mianowicie ciężar przyrządu Gy parcie wiatru R (prncłopad* c]0 płaszczyzny) i siła napięcia liny Fy więc z warunków równowagi wynika, że
t or a
cS
Oyf.Sl
O
I
Badając następnie to równanie, dochodzimy do kilku nader ciekawych wniosków, kt »rc przytaczam poniżej, opuszc 'ając całkowicie prowadzące do nich operacje matematyczne.
Znajdujemy przedeu , ;tkic ., że latawiec dla wniesienia się na największą wysokość (dla której kąt {3 jest również największym) powinien być pochylony do poziomu pod pewnym kątem a, ściśle określonym przez równanie:
/or 'i, \b 1
JO
G
SI
Kąt ten nie zależ)' od wymiarów latawca, lecz tylko od wielkości
w
o
którą nazywamy obciążeniem jednostkowem} oraz od prędkości wiatru V.
Przypuść ny następnie, że chcemy znaleść kąt 0 przy kt rym J3 = o (to znać \ linja jest poZi >nią); znajdziemy go łatwo z równania fj). Jeżeli zaś jednocześnie prędkość wiatru b Izie odpowiadała warunkowi (8) czyli
ws7’ stkie trzy siły muszą pr^cinać się w jednym punkcie O (n . 7), oraz rzuty ich na dwie osie pn itopadłr \ -winny równać się w sumie zeru, czyli:
R cos a — G F sin [3 o (7)
R sin a —F cos t3 = o (/).
Kąt a nst w tym wypadku kątem pochylenia płaszcz; ny *Si> do poziomu, a kąt (3 odpowiada kątowi pochylenia liny do po''*p>mu w miej-( jej umocowania do płaszczv ny latawca C. 2)
Jeżeli do powyższych dwóch równań dodamy formułkę, określającą opór powietrza w zależności od kąta pochylenia płaszczyzny płaskiej
R = KSV2 J (a) (6),
więc dla danych warunków, to zn. dla danych G, S i Vy będziemy mogli znaleść zależność pomiędzy obydwoma kątami a i (3.
Dla znacznych kątów zderzenia (a) można w powyższej formułce przyjąć w przybliżeniu, ■godnie z propozycją Duchemin’a,
K = o, /
2 sin a
/ ' ~ ;/2"
Z równań (7), (/) i (/>) znajdujemy tedy
z łatwością, :
1) Nic r natrujemy tu t. zw. ni :\ idów Iż jjzy- * d powietrza, ’ tórc. p iwnic, wv ia • uf 'łr jj sp •-jU ntr r \ ' . c -c w awav za\vi< 'onemi nicrti-liomo, o v ą ni r'%
‘ » Kąt t * k" la się wi ile równania stycznei do linii łań< jc’ owej, < < 1 j( ’ ak w t miejscu mó..i<' nie
będzie >, ponic\. iż zaprov idziłoby to nas w zby. s >m-plikow. nc rozprav y matematyczne.
/(«)
o
więc znaleziony kąt a0 będzie odpowiadał na* większemu kątowi, przy którym lata w ‘ r j< v *^1 jest w stanie unieś< się z zit ii.
Kąt ten, jak łatwo jest się przekonać, okr^ a się z równania
*g *0 = V i = °>7°7 !
i znajdujemy
JS° *5 i?”
Inaczej mówiąc, dowolny latawiec, niezależnie od jego wagi i wielkości powierzchni, pochylony do poziomu pod kątem większym, niż a (/) }( , nie będzie w stanie unii : ;ię z ziemi. Odwrotnie możemy znal ai najmniejszą prędko? wiatru, potrzebną do wzniesienia si latawca.
Określamy ją z warunku, że V powinno być większe od
V > V m in 5
Najmniej :a szybk< • zależną więc jest od obciążenia jednostkow ro.
Poprzestając na rozpatrzeniu tych kilku najf *''wni# js'• ch wniosków, które w^j ływają zc st « *ci lośc ‘ weg • r "»i iv< ’ c nnikc w, warun-
kuj ic ;*t 11 1 iv\ |
a\ ■ |
nia |
latawca, d« r’ r |
te k ’.^a uwag |
co do s |
' F} |
budowv t( 0 ro-• |
• ‘ * pr ) M 1« V Łat w ni w |
id*/i *ć, |
VI |
zadc ■•*»''/) ni<*'*ic |
warunko 1 rc \> a* . |
fi» 7.go/ |
nic |
z p id m n i p |
wy j r *wnaniair:, |
samo pr |
— - |
. nie j^ >t j~ |
A w farozają< Prędki wiatru nie i* * wic ” .ą stałą, lecz, jak wskazują badania, zn.’