5996832565

43

podstawowych jednostek regionalnych. W ten sposób zarysowały się grupy jednostek podstawowych, przy czym jednak podział w wielu przypadkach nie był ani rozłączny (bo niektóre jednostki wykazują zbliżony stopień podobieństwa do różnych grup), ani wyczerpujący (bo pewne jednostki nie wykazują większego podobieństwa do żadnego z bezpośrednich sąsiadów).

Drugi etap pracy polegał na analizie map elementów środowiska geograficznego, przede wszystkim map geologicznych i geomorfologicznych, w celu wyjaśnienia, jakie czynniki leżą u podstaw zauważonego zróżnicowania roślinności. Analizowano z jednej strony co łączy jednostki, które wykazują duże podobieństwo, a także z czego wynika odrębność innych jednostek.

W trzecim etapie pracy starano się możliwie porozdzielać jednostki wątpliwe do poszczególnych wcześniej zarysowanych grup lub rozpatrywano możliwość odrębnego ich traktowania. Analizowano więc różne przypadki. A oto przykłady najczęstszych problemów:

—    jednostka regionalna różna od wszystkich ją otaczających może być traktowana albo jako trochę bardziej odrębny podokręg, albo jako samodzielny okręg, gdy różnice są wybitne;

—    ranga i przynależność jednostek z natury odrębnych od sąsiadów pod względem krajobrazu, jak na przykład doliny rzeczne, a dzielących często podobne do siebie regiony może być rozmaicie traktowana;

—    z jaką grupą łączyć jednostki wykazujące przejściowy charakter między dwoma wyraźnie zarysowanymi grupami.

W rozwiązywaniu tych problemów nie dało się uniknąć pewnego subiektywizmu, co starano się zminimalizować poprzez konfrontację własnych propozycji z dotychczasowymi podziałami geobotanicznymi czy fizycznogeo-graficznymi.

Ostatnim etapem prac przy wydzielaniu okręgów było wykreślenie ich zasięgów na mapie poprzez połączenie podstawowych jednostek regionalnych, traktowanych dalej jako podokręgi. Zarys konturów okręgów geobotanicz-nych przedstawia rycina 7.

Na terenie Polski wyróżniono 187 jednostek rangi okręgu. Poszczególne okręgi składać się mogą z różnej liczby podokręgów: od 1 do 13, a w jednym przypadku nawet 17. Spośród okręgów w całości położonych na terenie Polski ponad 90% składa się z 2 — 9 podokręgów, przy czym najczęstsze (37%) są okręgi złożone z 3-4 jednostek podstawowych.

Dla wydzielonych okręgów zestawiono w miarę możliwości szczegółowy inwentarz występujących w nich zbiorowisk roślinnych, nie tylko tych, które włączone były w zakres potencjalnej roślinności naturalnej, lecz także i innych grup właściwie opracowanych w skali ogólnopolskiej. Zestawienia dokonano w tabelach, nie zamieszczonych w pracy.

4.3.2. WYDZIELENIE KRAIN GEOBOTANICZNYCH

Dotychczas omówione jednostki pierwszego rzędu w regionalizacji geo-botanicznej, to jest podokręgi i okręgi, wydzielane były, ogólnie rzecz biorąc, na podstawie kryteriów krajobrazowych. Według przedstawionych poprzednio założeń jednostki drugiego szczebla, to jest krainy geobotaniczne, wydzielane będą na podstawie odmiennych kryteriów, a mianowicie poprzez analizę