5996832603

70

ność zwana roślinnością typu „śródziemnomorskiego”, to jest przede wszystkim zbiorowiska typu makia i laurolistnych lasów związku Quercion ilicis. Natomiast dla Obszaru Europejsko-Syberyjskiego Stepowego charakterystyczna jest roślinność formacji stepowej lub lasostepowej w północnych strefach obszaru. Wspomnieć jeszcze wypada, że skrajnie południowo-wschodnie części kontynentu Europy, na północ od Morza Kaspijskiego zaliczane są do Obszaru Irano-Turańskiego, dla którego charakterystyczna jest roślinność formacji pustynnych i półpustynnych.

4.3.6. TERYTORIUM POLSKI, A WIELKIE REGIONY GEOBOTANICZNE

Polska położona jest w całości w Obszarze Europejskich Lasów Liściastych i Mieszanych (III), natomiast już na szczeblu prowincji geobotanicznych, według zaproponowanego podziału, wykazuje zróżnicowanie i poszczególne jej części należą do trzech prowincji. Całość niżu zalicza się do Prowincji Środkowoeuropejskiej, natomiast obszary górskie należą do innych prowincji: Dział Sudecki do Prowincji Subatlantyckiej Górskiej, a oba działy z Karpat do Prowincji Karpackiej. Obszar niżowo-wyżynny Polski rozpada się pomiędzy dwie podprowincje: Południowobałtycką (tu Dział Pomorski) oraz Środkowoeuropejską Właściwą, do której zaliczono pozostałe pięć działów. Odrębność Podprowincji Południowobałtyckiej wynika ze znacznej roli zbiorowisk związku Fagion, a także klasy Quercetea robori-petraeae ze stosunkowo małym udziałem zbiorowisk z Carpinion, co zbliża charakterystykę* tego regionu do charakterystyki Prowincji Atlantyckiej.

Spośród pięciu działów zaliczonych do Podprowincji Środkowoeuropejskiej Właściwej w stosunku do dwu można mieć wątpliwość co do słuszności ich zaliczenia do omawianej prowincji. Dotyczy to działów: Północnego Mazursko-Białoruskiego i Wołyńskiego.

Dział Północny Mazursko-Białoruski wykazuje podobieństwo do sąsiadującej od północnego-wschodu Prowincji Kontynentalnych Lasów Mieszanych, w szczególności do Podprowincji Środkowobałtycko-Rosyjskiej. Wyraża się to z jednej strony w braku zbiorowisk ciepłolubnych lasów dębowych (rząd Quercetalia pubescentis) i lasów bukowych (związek Fagion), a z drugiej w występowaniu (wprawdzie nielicznie) zbiorowisk borów świerkowych (związek Yaccinio-Piceion) i znacznej roli świerka w lasach tego regionu. Przeciwko zaliczeniu Działu Mazursko-Białoruskiego do Prowincji Kontynentalnych Lasów Mieszanych przemawia jednak występowanie tu, mającego dużą rolę w lasach, graba oraz brak lasów z Alnus incana, a także rzadkość i ekstrazonal-ny charakter lasów typowo świerkowych z Vaccinio-Piceion, ograniczonych do specjalnych siedlisk. Upraszczając nieco, można powiedzieć, że w proponowanym podziale geobotanicznym granicę zasięgu graba uznano za istotniejszą niż granicę zasięgu świerka. Przyjęto, że głównym zonalnym typem potencjalnego zbiorowiska leśnego jest w omawianym regionie ten sam zespół lasu grądowego (Tilio-Carpinetum), który występuje także na obszarach położonych na południowy-zachód od granic areału świerka. Uznano to za jeden z podstawowych argumentów rozstrzygających.

Obszar Działu Wołyńskiego zaliczony w niniejszym opracowaniu do Prowincji Środkowoeuropejskiej był w podziałach zaproponowanych przez