606616569

NIEKTÓRE PROBLEMY KAZANIA NA GÓRZE 119

cykl mówi na temat miłości pod innym aspektem: pierwszy z nich (7, 21-37) wychodzi od przykazań Dekalogu, drugi (5, 38-6, 34) rozwija temat naśladowania Boga, trzeci (7,1-11) jest uzupełnieniem poprzednich pod kątem ,,nie sądźcie”, czwarty (7, 12-23) jest podsumowaniem. Błogosławieństwa i dwie następujące po nich sentencje są wstępem do całości, a przypowieść o domu na skale zakończeniem.

Według J. Kiirzingera⁶ kazanie jest zbudowane w następujący sposób: część główną stanowi 5,21-7,6, trzy części ją poprzedzają i trzy części po niej następują, przy czym są one tematycznie do siebie para-telne, tworząc w ten sposób koncentryczną obudowę części głównej.

Również strukturę koncentryczną, ale różną od poprzednich podaje M. L a c o n i⁷. Sądzi on, że część główną, środkową stanowią perykopy o nowej sprawiedliwości (6, 1-18), wśród których środkową i najważniejszą jest perykopa Ojcze nasz. Części głównej podporządkowane są- część pierwsza o nowym Prawie (5, 17-48) i część trzecia o obojętności wobec dóbr ziemskich (6, 19-34).

Trzecią z wymienionych typów struktur to struktura na zasadzie ana-ogii. Podstawą do ich budowy stanowią analogie rzeczowe występujące niędzy kazaniem i jakimś innym dziełem literackim, który mógł służyć ewangeliście jako wzór pracy redakcyjnej. Taką strukturę zaproponował f. W. Doeve^s. Według niego Mateusz podporządkowuje plan kazania pewnym sekcjom ST, mianowicie: Wj 20, 13-25 i Kpł 18, 1-25, 13.

Jednym z najnowszych opracowań struktury kazania jest opracowane L. Sabourina⁹. Przyjmuje on za W. D. Davies’em¹⁰, że kajanie na górze jest odpowiedzią chrześcijańską na sprecyzowania doktry-lalne dokonane przez judaizm w pierwszym wieku po Chrystusie. Trze-na kolumnami autentycznej pobożności miały być według rabinów: stu-Jium Tory, modlitwa w miejsce ofiar w świątyni i dobre uczynki. Kalanie na górze według L. Sabourina odzwierciedla właśnie tą triadę.

Zupełnie odmienną od poprzednich metodę rekonstrukcji planu Mt i-7 reprezentuje J. Kudasiewic z¹¹. Proponuje on podzielić kazanie vedług powtarzającej się formuły, podobnie jak postuluje się podział :ałej pierwszej ewanbelii na pięć ksiąg w oparciu o formułę ,,I stało się

* J. Kurzinger, Zur Komposition der Bergpredigt nach Matthaus, w: lib 40, 1959, 569—589.

⁷    iM. La c oni, 11 discorso della montagna. Mt 5—7, w: Messaggio della Sal-ezza, Toriino 1969, 281—363.

⁸    J. W. Doeve, Jewisch Hermeneutics in the Synoptic Gospels and Acts, kssen 1953, 191—200,

⁹    L. Sabourin, II vangelo di Matteo. Teologia e esegesi, Marino 1975, . 1, 362.

¹⁰    W. D. D a v i e s, The Setting oj the Sermon on the Mount, Cambridge 964.

¹¹    J .Kubasiewicz, Kazanie na górze (Mt 5-7). Problematyka literacka teologiczna_y Znaik 250—251, 1975, 571.