144
Trochej — Typograiia
pierwszy polski triolet z r. 1816,
podpisany kryptonimem J. D. M.:
Strzec razem serca i trzody To na pasterkę za miele:
Ileż to można mieć szkody, Strzegąc i serca, i trzody.
Wciska się wilk do zagrody,
Pasterz zasadzki jej ściele ;
Strzec razem serca i trzody To na pasterkę za miele.
Trochej (Chorej). Stopa o ujzorcu — v (Ss). Występuje bardzo często uj toku języka polskiego i w metryce ; każdy tuyraz dumsylaboujy jest trochejem (np. wiosna, blady, śpiewa itp.).
Trocheje wolne. Trocheiczny rozkład akcentów we fragmencie wiersza wolnego, bez rygoru stałej ilości stóp we frazie wierszowej. Np.:
Już z ratusza bije trzecia,
Senne pola dreszcz obleciał,
Dzień się rodzi.
Brzask przez szarość się przedziera, Owoc słońca krwi nabiera, Zaszeptały wiewem brzozy,
W zagajniku ptaszek gwizdnął...
Do stolicy jadą wozy Z zielenizną.
(J. Tuwim: Bal w operze).
Trop zob. Postać mowy.
Tropika (Semantyka poetycka). Dział tradycyjnej retoryki i poetyki, traktujący o modyfikacji znaczenia wyrazów w ich funkcji artystycznej poprzez wyobrażeniowe skojarzenia, zabarwienie emocjonalne itp.
Por. Postać mowy.
Trubadurzy (Minstrele). Autorzy lirycznych pieśni miłosnych w dworskiej poezji prowansalskiej XII i XIII w.
Truwerzy. Średniowieczni poeci we Francji północnej, tworzący poematy według podobnych wzo
rów jak poezja trubadurów, różniące się jednak wprowadzaniem elementów epickich.
: Trybrach. Stopa o wzorcu vvv
I (sss).
i Trylogia. 1. W starożytnej Grecji:
I widowisko złożone z trzech związanych z sobą tragedii. 2. Zespół trzech utworów.
Trymakr zob. Molos.
Trymetr (Senar). Wers trzyczło-nowy, złożony z trzech dypodii (sześciu stóp), zwykle jambicznych lub trocheicznych (12-zgłoskowy). Np. trymetr trocheiczny:
Jakże ja cię będę uczył tej mądrości ' Myśmy ludzie cisi, myśmy ludzie prości. Myśmy ludzie prości, ludzie nieuczeni, Słowem — ogniem wszczęci, słowem —
(ogniem chrzczeni.
Splotem słów chwytamy tajnię w śpiew-
|nym rymie.
U nas kwiatu — słońce, słońcu — kwiat
(na imię.
j (J. Tu w i m : Nasza mądrof* ).
Trypodia. Wers złożony z trzech ! stóp Np. (trójstopowiec anape-| styczny z hiperkataleksą w klauzulach wersów nieparzystych):
O u’iosennej obłaujje na szczury Sfrunął plakat, zatęczył się ściek. Odymione, groszowe lazury Dzień przewozi na drugi swój brzeg
(M. Jastrun: ł.ódz i.
Tryutializm zob. Prozaizm. Wulgaryzm.
, »Ty liryczne« zob. Adresat liryczny.
Typ. Postać literacka przedstawiona w znacznym uogólnieniu, w najbardziej wybitnych rysach.
I Typografia. Dawna nazwa drukarstwa.