672580953

Maksyma — Medium liryczne 63

wszystkim do mieszania języka rodzimego z łaciną Np.:

Onines ludzie sumus, nobis tamen

[esse żonatis

Consessum e»t, solos grzech jest oże-

jniare kapłanos [...]

(K. Opaliński: Juuenalis redivivus to jest Satyry...).

Maksyma zob. Aforyzm.

Mały jonik. Stopa o wzorcu w —

(ssS).

Mamotrekt. Średniowieczny słownik do Biblii, objaśniający wyrazy łacińskie w jednym z języków żywych.

Maniera. Stała technika artystyczna (styl, kompozycja itp.) indywidualna, właściwa jednemu twórcy lub naśladowcza. Określenie ma zabarwienie ujemne, podkreśla zwykle brak naturalności, schematyzm, formalizm itp.

Manieryzm. Kierunek przejawiający zepsucie smaku, przesadę, sztuczność, naśladownictwo obcych wzorów ; w literaturze polskiej charakterystyczny dla Baroku.

Manifest (Orędzie. Proklamacja). Opublikowana odezwa do ogółu społeczeństwa.

Manifest literacki. Opublikowane założenia i postulaty estetyczne grupy literackiej.

jPor. Awangarda. Grupa literacka. Program literacki

Manuskrypt zob. Bękopis.

Marginalia. Ręczne dopiski na marginesach tekstu. Przenośnie — drobne spostrzeżenia, uwagi itp.

Marynizm. Wyszukany, kunsztowny sposób pisania. Określenie urobione od nazwiska poety włoskiego G. Mariniego (XVII w.)

Maska. Postać wyobrażeniowa, przybrana dla przedstawienia rzeczywistości w jej rysach typowych (np. maska zwierzęca służy ukazaniu typów i stosunków ludzkich w bajce, satyrze itp.).

Maska liryczna. Podstawiony przez autora |podmiot liryczny, wypowiadający swe przeżycia, odpowiednik narratora w epice.

Por. Adresat liryczny. Bohater liryczny. Medium liryczne.

Materiał fabularny. Ogół motywów w utworze (konstrukcja przy-czynowo-logiczna tworzy z materiału fabularnego fabułę; każdy utwór posiada materiał fabularny, ale zdarzają się utwory afabularne, pozbawione fabuły).

Mazurek. Śpiewka ludowa odznaczająca się wielką rytmicz nością (akcentowana co druga lub co trzecia zgłoska), swobodna w formie i układzie, dostosowana do melodii o tej nazwie.

Meandry. Krótkie wiersze o charakterze gnomicznym lub satyrycznym. Nazwa pochodzi od greckiego wyrazu oznaczającego motyw ornamentalny, nieprzerwaną łamaną linię w prostokącie. Np. F. Faleński: Meandry.

Mecenat. Opieka i poparcie wpływowych znawców sztuki i literatury. Określenie od nazwiska C. C. Mae cen as a, przyjaciela rzymskich poetów: Wergiliu-sza i Horacego.

Medium liryczne. Podstawiony bohater liryczny, który jednak