6931257559

73

reportaż a feature...

szej percepcji prezentowanego zjawiska. Wprowadzenie nadmiaru faktów zaciemniłoby odbiór ukazywanego problemu.

Jagienka Wilczak tekst „Lewoskrzydłowy” o Grzegorzu Lacie, opublikowany w Polityce (nr 2 z 2002 r.) ujmuje w formie feature. Skupia się na postaci tytułowego bohatera, przywołuje skrótowo historię jego sukcesów piłkarskich, uzupełnia ją wypowiedziami znajomych Laty oraz jego samego. Zestawia je ze sobą, uzyskując lepszy kontrast. Nie opowiada o nim, tworząc historię (story) - ale szkicuje. Nie opisuje wyglądu Grzegorza Laty, ponieważ tekst jest ilustrowany fotografiami - jedną sprzed 25 lat, a dwiema współczesnymi. Nikt z czytelników nie ma więc wątpliwości, jak wyglądał w przeszłości bohater i jak wygląda obecnie.

Kompozycja feature jest spójna, fakty „przylegają” ściśle do siebie. Autorka skupia się na najważniejszych, by nie rozwlekać tekstu. Sprawia to wrażenie, że tylko sama postać bohatera jest w centrum zainteresowania. Dla ułatwienia percepcji i tak nieskomplikowanego tekstu zastosowano śródtytuły, które rozbiły całość na trzy odmienne tematycznie obrazy, z których wyłoniła się historia senatora Laty: 1) sportowca; 2) człowieka niezależnego; 3) polityka utożsamianego z SLD.

Jeśliby porównać feature z reportażem i odnieść to porównanie do noweli - stwierdzimy, że feature to szkic (jak chce tego definicja słownika oxfordzkiego), a więc forma prostsza, nie wymagająca od autora wywoływania nastroju, charakterystyki bohaterów i środowiska, przywiązująca za to wagę do pokazania głównych zarysów zagadnienia.

Normy estetyczne oraz cechy strukturalne reportażu i feature - z jednej strony łączy bardzo wiele, z drugiej - zauważa się różnice. Oba gatunki traktują o danym, konkretnym wydarzeniu zawierającym w sobie element nowości i autentyczności (jak w noweli). Wyeksponowanie pojedynczego wydarzenia i wyeliminowanie wątków ubocznych sprzyja zwartej konstrukcji reportażu i feature. Z tym, że w reportażu nadmiar elementów plastycznych, zarysowujących tło zdarzeń i charakteryzujących bohaterów, jest koniecznością.

W reportażu sztuka odtwarzania rzeczywistości zmusza reportera - jak mówi Stanisław Bortnowski - do stosowania reguł bliskich literaturze: postacie w reportażu „znikają i wracają, wszystko faluje, przecina się, jest trochę jak w filmie, ale fikcja została zastąpiona przez rzeczywistość”¹⁵.

W feature obrazy są chronologicznie uporządkowane, prezentowane zgodnie z przebiegiem akcji. Brak tu plastycznych opisów, ubarwiających wypowiedź reportera. Sprawozdawczość oraz lapidarność określeń sprawiają, że odbiorca jest pewny, że ukazywane fakty nie mogą być fikcyjne, tym bardziej że tekst ilustrowany jest fotografiami bohaterów i miejsc zdarzeń.

Feature coraz śmielej zaznacza swoją obecność w prasie. Podyktowane jest to czynnikami komercyjnymi: szybkością przekazu, miejscem na łamach, przeliczanym na dobrze płatną reklamę, którą zamieścić jest ko-¹⁵ S. Bortnowski: Warsztaty dziennikarskie, Warszawa 1999, s. 173.