6931257557

71

reportaż a feature...

stawione są jak w klasycznej noweli, w formie relacji i prezentacji oraz zmierzają do efektownego zakończenia. W reportażu tym wszystko jest poświęcone przywódcy narodu Ghany. Zakończenie, w którym jeden z bohaterów mówi, że go nie interesuje, co miał do powiedzenia Kwame, jest rozładowaniem napięcia i daje do zrozumienia odbiorcy, jak trudne są problemy władzy, nawet tej z wyboru, bo nie każdy jest zainteresowany publicznymi sprawami swego kraju.

Reporter nie mówi o rzeczywistości przedstawionej tylko wprost. Każe wiele domyślać się odbiorcy, nawiązuje z nim nić porozumienia przez stosowanie obrazowania, umieszczanie w nim podtekstów, co zmusza czytelnika do samodzielnego wyciągania wniosków z prezentowanych historii. Choć akcja toczy się wartko, reporter, portretując postać, zatrzymuje się nad szczegółami z życia bohatera, a nawet historii jego kraju:

W następnym roku maszeruje w stronę rezydencji generalnego gubernatora, w stronę zamku Christiansborg - pokojowa demonstracja. Idą tam kombatanci drugiej wojny z petycją o przyznanie Złotemu Wybrzeżu samorządu. Policja oddaje kilka strzałów, jest dwóch zabitych. W tym miejscu rosną dziś piękne kwiaty. Sto razy pokazują mi to miejsce: za wolność Ghany zginęło dwóch ludzi. Stoję, pochylam głowę, Kofi pyta się:

- Czy za wolność Polski też ktoś zginął?⁹.

W reportażu jest miejsce na kontrasty, dygresje, które poruszają odbiorcę, pozwalając mu szerzej spojrzeć na prezentowaną rzeczywistość.

Natomiast feature to nazwa wypowiedzi prasowej znana w USA od lat przedwojennych, a od lat 60. XX wieku na zachodzie Europy¹⁰. W Polsce jest szerzej znana od lat 90., chociaż „Encyklopedia wiedzy o prasie” pod red. Juliana Maślanki z roku 1976 odnotowuje hasło „feature”".

Feature oznacza relację, która prócz podstawowych faktów o rzeczywistości realnej zawiera szczegóły uboczne, tworzące niejako tło informacyjne wydarzeń. Autor wychwytuje z garści faktów najistotniejszy aspekt sprawy i na nim się skupia. Feature - podobnie jak nowela - zajmuje się więc wprawdzie wycinkiem rzeczywistości, ale takim, który wskazuje nie na cały obraz życia ludzkiego, ale na jego istotny dla odbiorcy fragment.

Zgodnie z definicją „feature”, zawartą w „The Concise Oxford Dictiona-ry of Current English” - gatunek ten ma „wskazywać na cechy wyróżniające jakieś zdarzenie, informować o czymś nowym (nowiny), szkicować najważniejsze punkty czegoś”¹².

Czy poetyka feature zbliża się do poetyki noweli?

Feature odmiennie niż reportaż (w reportażu kompozycja jest bardziej luźna; istnieje możliwość stosowania inwersji), ujmuje fakty zgodnie

⁹    R. Kapuściński: Bezdomny z Haarlemu, [w:] Wojna futbolowa. Jeszcze dzień życia. Warszawa 1988, s. 22.

¹⁰    W. Furman, A. Kaliszewski, K. Wolny-Zmorzynski: Gatunki dziennikarskie, dz. cyt., s. 64.

¹¹    Encyklopedia wiedzy o prasie, pod redakcją J. Maślanki. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976, s. 79-80.

¹²    The Concise Oxford Dictionary of Current English. Oxford 1964, s.442.