7186602939

Lidia Owczarek

Uchwalenie 5 czerwca 1998 roku ustawy o samorządzie powiatowym²⁶, ustawy o samorządzie województwa²⁷, ustawy o administracji rządowej w województwie²⁸ oraz 24 lipca 1998 roku ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa²⁹ rozstrzygnęło kwestię wielostopniowości zasadniczego podziału terytorialnego Polski. Zgodnie z tymi ustawami jednostkami podziału są gmina, powiat i województwo. Nowy ustrój samorządu terytorialnego nie stworzył układu hierarchicznego. Struktury samorządu mają się uzupełniać, a nie nakładać, co stanowi wyraz kompetencyjno-zadaniowej istoty podziału³⁰.

Zdaniem Michała Kuleszy w ramach reformy administracyjnej z 1998 roku udało się zrealizować na dużą skalę trzy odrębne przedsięwzięcia reformatorskie:

-    po pierwsze, przeprowadzono wielką reformę podziału terytorialnego państwa. Stworzone zostały warunki do odbudowy więzi lokalnych i do restytucji roli małych i średnich miast jako aktywnych ośrodków życia zbiorowego, do kreowania rozwoju regionalnego, a w szerszej skali - także do terytorialnej reintegracji państwa,

-    po drugie, gruntownej reorganizacji uległy struktury i zasady zarządzania: na miejsce systemu scentralizowanego, resortowego i rozproszonego, opartego na czynniku biurokratycznym, wprowadzony został system zdecentralizowany, skonsolidowany terytorialnie i oparty na odpowiedzialności politycznej wybieranych władz (samorząd terytorialny). Oznacza to większą przejrzystość systemu, obywatelską kontrolę administracji wydatków publicznych,

-    po trzecie, dokonał się drugi (po gminnym) etap rozległej reformy decentralizacyjnej, polegającej na przekazaniu do samorządu terytorialnego odpowiedzialności publiczno-prawnej oraz uprawnień w zakresie wielu dziedzin życia zbiorowego, do tej pory podległych bezpośredniej kontroli rządu i administracji rządowej³¹.

Wskutek reform administracyjnych z 1998 roku pogłębiły się w Polsce procesy decentralizacji. Wywarły one korzystny wpływ na rozwój lokalizmu. Także w naszym kraju potwierdziło się, że decentralizacja jako forma sprawowania

²⁶    Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym, Dz.U. nr 91, poz. 578.

²⁷    Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa, Dz.U. nr 91, poz. 576. Por. także: B. Dolnicki, Koncepcja województwa samorządowego, „Samorząd Terytorialny” 1999, nr 6.

^2H Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o administracji rządowej w województwie, Dz.U. nr 91, poz. 577.

²⁹    Ustawa z 24 lipca 1998 roku o wejściu w życie ustaw: Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa, Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o administracji rządowej w województwie, Ustawa z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym, Dz.U. nr 99, poz. 631.

³⁰    P. Rączka, M. Szalewska, T. Jędrzejewski, Perspektywy rozwoju samorządu w Polsce, „Samorząd Terytorialny" 2000, nr 1-2, s. 23.

³¹    M. Kulesza, Rozwój regionalny. Zagadnienia instytucjonalne, „Samorząd Terytorialny" 2000, nr 10, s. 81.

188