Zdolność produkcyjna musi być mierzona jednostkami czasu pracy właściwymi dla danej komórki produkcyjnej. Dla urządzenia produkcyjnego np. obrabiarek jest to maszyno-godzina.
Poniżej przedstawiono określanie zdolności produkcyjnych dla urządzeń produkcyjnych (obrabiarek). Wyrażona jest ona poprzez fundusze czasu pracy dla okresu czasu równego jeden rok, które dzielimy na:
Kalendarzowy fundusz czasu maszyny Fkm — wynikający z liczby godzin na dobę i liczby dni w roku:
gdzie:
Dk — liczba dni w roku.
Nominalny fundusz czasu maszyny Fnm — uwzględniający dni wolne w roku:
Fnm = (Dk -DJ-S-z
gdzie:
Du, — dni wolne w roku (niedziele, wolne soboty, święta),
£ — liczba zmian pracy.
Dysponowany fundusz czasu maszyny Fdm - uwzględniający przestoje maszyny (planowana konserwacja i remonty)
Fdm = F„n,-P
gdzie:
Fnm — jak wyżej,
fi—współ czynnik uwzględniający przestoje (0,7 — 0,8).
Przedstawione poziomy funduszu maszyny pozwalają określić, jakie są potencjalne (realne) możliwości wykorzystania zdolności produkcyjnych w okresie jednego roku.
Wymienione fundusze czasu maszyny informują o potencjalnych możliwościach wykorzystania tych zasobów w ciągu roku.
Funkcjonowanie systemu wytwarzania jest związane z ponoszeniem kosztów. Koszty te są ponoszone bez względu na to czy w systemie następuje realizacja zleceń produkcyjnych czy też nie w danym okresie czasu. Wszystkie koszty powstałe w systemie wytwarzania związane z jego funkcjonowaniem w danym okresie czasu ujęte są w rodzajowym rachunku kosztów. W ramach, którego rozróżnia się następujące grupy kosztów:
1. Usługi obce:
• obróbka obca — koszty usług i robót wykonywanych przez inne podmioty gospodarcze,
• usługi transportowe — koszty usług transportowych i spedycyjnych związanych z zakupem materiałów i towarów, ze sprzedaży produktów i towarów
• usługi remontowe - koszty remontów wykonywanych przez inne podmioty gospodarcze
• inne usługi — koszty wynajmu pomieszczeń i urządzeń, opłaty za usługi informatyczne, itp.
2. Podatki i opłaty:
• podatek od nieruchomości,
• podatek od gruntów,
• podatek od lokali oraz inne podatki i opłaty na rzecz miasta i gminy,
13