7368841309

2)    władzę tradycyjną, której źródło tkwi w zwyczaju dotyczącym dziedziczenia statusu społecznego;

3)    władzę racjonalną (legalną), pochodzącą z mianowania lub wyboru w oparciu o usankcjonowane prawne procedury.

Innym ważnym osiągnięciem M. Webera jest jego koncepcja organizacji biurokratycznej. Biurokracja, według niego, to model struktury organizacyjnej oparty na zalegalizowanej władzy formalnej. Jego cechy to²¹:

•    wyraźny podział pracy - polegający na określeniu obowiązków i odpowiedzialności członków organizacji;

•    przejrzysta hierarchia - precyzyjnie określająca zależności między poszczególnymi stanowiskami;

•    system zasad i procedur wypracowany w organizacji - określający sposób, w jaki pracownicy powinni postępować;

•    przyjmowanie pracowników do pracy w oparciu o ich kwalifikacje, które są przedmiotem weryfikacji w trakcie systematycznej selekcji i kształcenia;

•    bezstronność - przejawiająca się w tym, że członkowie organizacji wywiązują się ze swych obowiązków bez stronniczości, motywowani możliwością awansu, tak samo jak poczuciem obowiązku.

Nurt administracyjny ma także przedstawicieli wśród polskich klasyków nauki o organizacji i zarządzaniu. Jednym z nich jest Edwin Hauswald (1868-1942), który jako inżynier mechanik, mając za sobą projektowanie i budowę linii tramwajowej we Lwowie, stanowisko konstruktora w firmie Siemensa i Halskiego w Wiedniu czy prace nad wynalazkami i postępem technicznym w fabryce akumulatorów we Frankfurcie nad Menem, objął w 1903 roku stanowisko profesora na Politechnice Lwowskiej. Pomimo tego, że jego praca koncentrowała się głównie na prowadzeniu zajęć z przedmiotów technicznych, jako jeden z pierwszych w Europie wprowadził na uczelni wykłady z przedmiotu organizacja i zarząd przedsiębiorstw. Zajmując najwyższe stanowiska na uczelni, poświęcił się jej reorganizacji, koncentrując się na jej podstawowym celu, jakim było wykreowanie sylwetki absolwenta, który byłby nie tylko teoretykiem, ale także praktykiem, posiadającym „pewne wykształcenie ogólne, a w szczególności zasób wiedzy prawnej i ekonomicznej”²².

Jako kontynuator myśli H. Fayola dokonał modyfikacji wspomnianej wcześniej tablicy uzdolnień kierowniczych. Uznał, iż fayolowskie uzdolnienia administracyjne i ubezpieczeniowe należy połączyć w jedną grupę. Podobnie postąpił z uzdolnieniami handlowymi, rachunkowymi i finansowymi, przy czym te nazwał uzdolnieniami kupieckimi (tab. 2.3.). Podobnie jak Fayol, przypisał poszczegól-

²¹    D. Torrington. J. Weightman. K. Johns. Effective management. People and organisation, Prentice Hall Inlemational. 1989. s. 19.

²²    Z. Martyniak, Prekursorzy nauki..., op. cit., s. 119-120.