Rozdział 3
komputerowej, jakkolwiek w wielu przypadkach można dostrzec
w tym również modę. Przyznać jednak trzeba, że opis matematyczny procesów pozwala współcześnie eksperymentować przy wykorzystaniu mnóstwa gotowych narzędzi programowych, co w sposób niewyobrażalny przyspiesza badania czyniąc je przy tym względnie tanimi.
Jednakże istota modelowania nie może być sprowadzona tylko do tworzenia modelu. Jest on przecież narzędziem do prowadzenia eksperymentów, które pozwolą badać modelowane zjawisko. Eksperymenty prowadzone na modelach nazywane są symulacją. Termin ten odnosi się wprawdzie do obu omówionych rodzajów modeli, jednak pole zastosowań komputerów i modelowania matematycznego do tego stopnia rozszerzyło zakres symulacji komputerowej, że większość ludzi kojarzy symulację tylko z komputerami. Wykorzystuje się ją nie tylko wówczas, gdy badania na obiekcie rzeczywistym są niemożliwe (na przykład obiekt jeszcze nie istnieje) lub byłyby zbyt drogie. Nowym polem zastosowań symulacji, szczególnie komputerowej, są badania które wymagałyby zbyt długiego czasu. Po prostu szybki komputer może znacznie przyspieszyć przebieg procesu, a więc wyniki uzyskamy wcześniej.
Ogólne mówiąc zasady prowadzenia symulacji nie odbiegają od zasad przeprowadzania eksperymentów. Nawet górują nad eksperymentem
w tym sensie, że jesteśmy w stanie zapewnić wyizolowanie badanego obiektu od wpływu niepożądanych czynników. W przypadku symulacji mamy wręcz do czynienia z sytuacją przeciwną, bowiem należałoby dodatkowo zasymulować działanie czynników zakłócających, aby takowe w trakcie symulacji wystąpiły.
Pamiętając o tym, że model oddaje tylko część cech obiektu rzeczywistego musimy być świadomi, że wnioski wynikające z symulacji winny być traktowane z ostrożnością. Na adekwatność wyników symulacji mają wpływ przede wszystkim:
• adekwatność modelu matematycznego, który powinien wiernie oddawać te elementy obiektu, które mają wpływ na nasze wnioskowanie;
44