POLITECHNIKA LUBELSKA
się z pewnym tarciem, który przy opadaniu cieczy pociągany jest w kierunku niższych temperatur i pozostaje w miejscu odpowiadającym najniższej temperaturze. Wewnątrz pręta szklanego znajduje się drut stalowy, który umożliwia jego ustawienie pod meniskiem za pomocą magnesu. Normalnym położeniem dla takiego termometru jest położenie poziome.
Dokładne termometry przeznaczone do pomiarów laboratoryjnych muszą być wzorcowane (sprawdzane) w punktach stałych przez wzorzec temperatur stałych, zaś w punktach pośrednich - przez porównanie z termometrem wzorcowym z czujnikiem rezystorowym platynowym. Błędy łączne podaje się w postaci odchyłek w tzw. metryce wzorcowania [3]. Przy dokładnych pomiarach temperatury termometrami cieczowymi (głównie rtęciowymi) należy uwzględnić szereg błędów pomiarowych. Do najważniejszych należą:
> błąd spowodowany niejednakową średnicą kapilary na całej jej długości, błąd wynikający z niewłaściwego oznaczenia punktów stałych,
> błąd spowodowany zmianą położenia punktu zerowego wywoływany termiczną histerezą szkła,
> błąd powstały wskutek cieplnej bezwładności termometru,
> błąd wynikający z różnicy temperatury między cieczą znajdującą się w czujniku i w kapilarze termometru.
Pierwsze dwa błędy można skorygować poprzez wzorcowanie termometrów, natomiast aby wykluczyć pozostałe, należy wprowadzić odpowiednie poprawki. Poprawkę uwzględniającą różnicę między temperaturą mierzoną a średnią temperaturą cieczy w kapilarze oblicza się według wzoru:
At = p * h * (tw - ts) [K] (7)
gdzie:
/? - średni pozorny cieplny współczynnik rozszerzalności
objętościowej cieczy w szkle termometru [K'1], h - wysokość wystającego słupka cieczy termometrycznej
mierzona w stopniach skali termometru, tw - temperatura wskazywana [°C],
ts - średnia temperatura wystającej części słupka cieczy
termometrycznej [ °C].
Rzeczywistą wartość temperatury oblicza się według wzoru:
tr=tw±At [°C] (8)
gdzie:
tw - temperatura wskazywana przez termometr [ °C],
At - poprawka [K].
Ka tet/r.
rł/?7#7</, Mec/jarw/Ar/ P/ynów I /Va/jęrfó w M-Otrf ic^\rcłi <g> 2013
9