8265159174

e-edukacja w kraju    e-mentor

Takie rzeczy to tylko w erze... e-learningu

Andrzej Bronk, Marcin Dąbrowski, Jerzy M. Mischke, Aneta Nowak, Adam Pawetczak, Anna K. Stanisławska, Przemysław Stencel,

Jacek Urbaniec, Wojciech Zieliński

Zagadnienia poruszane w niniejszym artykule są efektem dyskusji, jaka miata miejsce w dniach 17-18 lutego 2006 w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie w trakcie 3. seminarium konsultacyjnego pt.: „E-leaming akademicki: modele i ograniczenia prawne”. Udział w nim wzięło dziewięciu przedstawicieli polskich uczelni wyższych, w których już od dłuższego czasu internet wspiera proces dydaktyczny. Lutowe spotkanie było kolejną okazją do wymiany poglądów na temat akademickiego e-nauczania - poniżej prezentujemy te, które znalazły najwięcej zwolenników.

Trendy w edukacji

Elastyczność i mobilność

Prawdopodobnie nigdy wcześniej możliwości indywidualizacji ścieżki edukacyjnej nie były tak duże, jak w czasach nowych technologii informacji i komunikacji. Parafrazując reklamę jednego z operatorów komórkowych można powiedzieć: Takie rzeczy to tylko werze... e-learningu! Wydaje się, że tkwi w nim potencjał, który może przyczynić się do uporządkowania i przeorganizowania tradycyjnej edukacji.

Czytając założenia wieloletniego Programu eLeaming', odnosi się wrażenie, że nadchodzą czasy niebywałej elastyczności, mobilności i wzajemnej uznawalności kursów akademickich w obrębie krajów europejskich. Dobrze widziane jest prowadzenie zajęć w formie e-nauczania - między innymi dlatego, że ułatwia ona realizację wymienionych wyżej założeń. Dąży się do tego, aby oferta dydaktyczna była przejrzysta, porównywalna oraz uznawalna w krajach wchodzących w skład Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego². Wszystko po to, aby promować mobilność, także tę wirtualną, w obrębie uczelni, między uczelniami oraz w skali międzynarodowej. Wiele wskazuje na to, że w przyszłości każdy student, samodzielnie bądź też z pomocą uczelnianego doradcy, będzie mógł konstruować własną ścieżkę edukacyjną. Będzie mógł, ale nie będzie musiał - jeśli zadowolą go „ustawienia domyślne” proponowanych kierunków.

Masowość i personalizacja w jednym

Zauważalnym trendem we współczesnej edukacji jest jej masowość. Liczba osób zainteresowanych uzyskaniem wyższego wykształcenia rośnie znacznie szybciej niż liczba nauczycieli ze stopniem doktora habilitowanego i profesora³. Studiujący chcą wywiązać się ze swych obowiązków w maksymalnie krótkim czasie, a celem nadrzędnym jest dla nich uzyskanie przygotowania do pracy zawodowej w cyklu I lub II⁴-Z drugiej strony nadal istnieje grupa ludzi, dla których studia to nie tyle sposób zdobywania kwalifikacji zawodowych, co raczej rozwój indywidualny i przygoda intelektualna. Nie sposób pominąć tu najliczniejszej zapewne grupy osób, które od studiów oczekują jednocześnie: wiedzy kierunkowej, przygody intelektualnej, praktycznego przełożenia na przyszłą pracę zawodową, a zarazem dużej elastyczności czasowej i organizacyjnej. Wydaje się, że im bardziej spersonalizowana będzie oferta - zarówno w kategoriach formy nauki, jak i w kategoriach treściowych - tym większe będzie wykorzystanie e-nauczania.

Studia wyisze a studia akademickie

Prawo o szkolnictwie wyższym definiuje pojęcie studiów wyższych oraz wymienia pięć różnych poziomów i dwie formy studiowania⁵. Dla potrzeb naszej dyskusji przyjęliśmy inny punkt widzenia i wyodrębniliśmy dwa, zdaniem autorów kluczowe, sposoby zdobywania wyższego wykształcenia. Roboczo nazwaliśmy je „studiami wyższymi” i „studiami akademickimi”, a główne różnice związane są z masowością/indywi-dualizacją oferty edukacyjnej.

Studia wyższe - masowe, w dużej części odgórnie zaplanowane i zorganizowane kształcenie na poziomie wyższym, którego celem jest uzyskanie kwalifikacji zawodowych.

Studia wyższe są tu rozumiane jako masowa forma studiów (porównaj „studia akademickie” niżej) na standardowo oferowanych przez uczelnię kierunkach. Odwołując się do terminologii używanej w Prawie o szkolnictwie wyższym, odpowiadają one najczęściej

¹    http://europa.eu.int/eur-lex/lex/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32003D2318:PL:HTML, (12.05.2006).

²    http://www.men.gov.pl/proces_bolonski/aktualnosci/proces_bolonski.pdf, [18.04.2006).

³    http://www.men.waw.pl/oswiata/biezace/strategia_2007_2013.pdf, 118.04.2006].

⁴    Cykl I (albo studia I stopnia) to studia licencjackie/inżynierskie, cykl 11 (albo studia II stopnia) to studia magisterskie.

⁵    Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27.07.2005 wymienia: studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie, studia trzeciego stopnia, studia podyplomowe oraz w odniesieniu do formy studia stacjonarne i studia niestacjonarne, httpvyks.sejm.gov.pl/proc4/ustawy/2720_u.htm, [12.05.2006].

20

e-mentor nr 3 (15)