Zygmunt Wiatrowski
Mimo wzniosłości powyższych zapisów aktualny status kierunku studiów pn. praca socjalna jest raczej dyskusyjny, głównie z powodu braku oparcia się o odpowiednią dla danego nurtu działań studyjnych specjalność naukową. Oczywiście, nie jest to jedyny przypadek w układzie funkcjonujących dyscyplin naukowych i kierunków studiów. W pierwszej dekadzie bieżącego wieku ze względów dydaktycznych powołano też samodzielny kierunek studiów pn.: edukacja techniczno-informatyczna. Niestety już po kilku latach dany kierunek zaczął wzbudzać coraz więcej pytań i wątpliwości, a dziś w niektórych uczelniach występują poważne trudności rekrutacyjne. W przypadku pracy socjalnej sytuacja o tyle się komplikuje, że zupełnie odstąpiono od traktowania pracy socjalnej jako specjalności pedagogicznej. Trudno jest przewidzieć, jak kształtować się będzie dany problem w kolejnych latach.
Wrócimy jeszcze do tego problemu w dalszej części rozważań. W tym natomiast miejscu stwierdzę co następuje:
Z pracą socjalną stosunkowo wyraźnie wiąże się także kategoria pojęciowa „pomoc społeczna", którą przyjęto traktować jako podstawową kategorię pojęciową polityki społecznej. Owa pomoc społeczna to przede wszystkim forma instytucjonalna polityki społecznej państwa, mająca na celu umożliwianie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. To po prostu zorganizowany system świadczeń i instytucji społecznych nastawionych na przychodzenie z pomocą ludziom szczególnie potrzebującym. Główne zadania pomocy społecznej określają odpowiednie ustawy. Między innymi w Ustawie o pomocy społecznej z 1990 r. (znowelizowanej 12 marca 2001 r.) wymienia się następujące zadania pomocy społecznej:
—- tworzenie warunków organizacyjnych do jej funkcjonowania, w tym rozbudowa niezbędnej infrastruktury socjalnej;
— diagnoza zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej;
— przyznawanie i wypłacanie świadczeń;
— pobudzanie społecznej aktywności w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin;
— praca socjalna.
Z analizy odpowiednich dokumentów i zapisów literaturowych wynika, że są to zadania słabo akcentowane w polityce społecznej, z drugiej zaś strony przybliżające nas do lepszego rozumienia szeroko rozumianej pracy socjalnej.
Oznacza to, że tak rozumiane — pomoc społeczna i praca socjalna — stanowią dobry punkt wyjścia dla optymalnego potraktowania interesują-
16