8344044062

Zygmunt Wiatrowski

postrzega się jako obszar, który należy w miarę potrzeby i możliwości przekształcać w intencjonalną pracę wychowawczą"¹.

Tak określonej pedagogice społecznej — ze zrozumiałych względów — stają się szczególnie bliskie: polityka społeczna, praca socjalna i działalność opiekuńcza. Obszar zależności interdyscyplinarnej tych i innych „dziedzin" wiedzy naukowej i studyjnej ukazuje „Rozeta interdyscyplinarności pedagogiki społecznej".

Pedagogika społeczna a polityka społeczna i praca socjalna

Określeń polityki społecznej jako kategorii pojęciowej i działaniowej jest wiele. Dano temu wyraz w Leksykonie polityki społecznej. Można przyjąć, że najbardziej upowszechnione zostały dwa jej znaczenia:

a)    w rozumieniu pierwszym — jest to dyscyplina naukowa, powiązana z innymi dyscyplinami, jest zatem układem interdyscyplinarnym;

b)    w rozumieniu drugim — jest to działalność państwa i organizacji pozarządowych, której celem jest poprawa położenia materialnego i wyrównywanie szans życiowych grup społeczeństwa ekonomicznie i socjalnie najsłabszych².

Nie negując powyższych rozróżnień autor skłonny jest przyjąć dla swoich dalszych rozważań określenie A. Rajkiewicza (1979), według którego — jest to zespół tych wszystkich zakresów działania, których bezpośrednim celem jest zaspokajanie ważnych potrzeb ludzi pracy i ich rodzin. Potrzeby te obejmują wszystkie istotne elementy życia i pracy, w tym zarówno potrzeby materialne, jak i potrzeby związane z optymalnym rozwojem człowieka, z kulturą osobistą i kulturą współżycia z innymi³.

To właśnie określenie, akcentujące problemy pracy i bezrobocia, problemy optymalnego rozwoju człowieka i właściwie pojętego kontaktu z innymi ludźmi, problemy szeroko rozumianej pomocy społecznej, skłania m.in. do tezy, że w uprawianiu współczesnej polityki społecznej wprost niemożliwością jest pominięcie — dotychczas niedocenianych — pedagogicznych aspektów owego działania. Powiedzmy więcej — współczesna polityka społeczna w wersji naukoznawczej, a także prakseologicznej, powinna być

14

1

'S. Kawula, Pedagogika społeczna dzisiaj i jutro, Toruń 2012, s. 11. Pozycja powyższa z różnych powodów zasługuje na wnikliwe i refleksyjne rozpoznanie, tym bardziej przez wykładowców danego przedmiotu studyjnego.

2

Leksykon polityki społecznej, pod red. B. Rysz-Kowalczyk, Warszawa 2001.

3

Polityka społeczna, A. Rajkiewicz (red.), Warszawa 1979 (patrz także: Leksykon...).