68
Michał Preeowski
cji. Steven Levy podkreśla ten element w sformułowanych przez siebie zasadach etyki hakerskiej10. Jego zdaniem informacja powinna być wolna, ponieważ tylko pełny dostęp do niej wspiera innowacje i kreatywność. Aby wspierać wymianę informacji, należy promować decentralizację, a dostęp do komputerów służy wspólnemu dobru i w związku z tym powinien być nieskrępowany (odwołanie do idei równości). Levy prezentuje także wiarę, że komputery mogą zmienić ludzkie życie na lepsze, a programowanie może nosić znamiona sztuki. Hakerów, tak jak artystów, należy oceniać za osiągnięcia, a nie przez pryzmat stopni naukowych, wieku, rasy czy pozycji społecznej. Zasady sformułowane przez Levy’ego brzmią raczej jak postulaty działań, o których urzeczywistnienie należy walczyć, niż jak kodeks etyczny; Brian Harvey z UC Berkeley polemizuje wręcz z Levym, że mamy tu do czynienia nie z etyką, ale z estetyką11. Nie zmienia to faktu, iż Steven Levy w klarowny sposób odwołuje się do zobiektywizowanych idei wolności i równości. Podobnie czyni zresztą Erie S. Raymond, określając hakerów jako ludzi, którzy „rozwiązują problemy i tworzą rzeczy, wierząc w wolność i we wzajemną pomoc”12. Opisując właściwą postawę hakera, Raymond zajmuje w kwestii wolności podobne stanowisko jak Levy, argumentując, że władza i autokracja mogą zniweczyć rozwiązanie problemów, podczas gdy „świat jest pełen fascynujących problemów oczekujących na rozwiązanie”, a „nikt nigdy nie powinien rozwiązywać problemu dwa razy”13. Idea wolności, w tym wolności informacji, jest więc dla hakerów niezmiernie istotna - zdaniem Bruce’a Sterlinga być może również dlatego, że część środowiska przechodziła w latach sześćdziesiątych fascynację Yippies, formacją anarchizujących hipisów14. Warto dodać, że stosunkowo najbardziej radykalny ideologicznie ruch Free Software narodził się w konsekwencji sprzeciwu hakerów wobec komercjalizacji systemu operacyjnego Unix przez koncern AT&T. Richard M. Slallman, ojciec Free Software, zabiega o wolność oprogramowania, oznaczającą zarówno darmowe korzystanie z niego oraz nielimitowaną dystrybucję, jak i nieskrępowany dostęp do jego kodu źródłowego umożliwiający modyfikacje. Prawnoautorską copyright Stallman chce zastąpić zasadą copylefr, zmienianie programów komputerowych powinno być w pełni dozwolone, pod warunkiem późniejszego rozpowszechniania zmodyfikowanej wersji na identycznych zasadach. Za swój cel życiowy Stallman uznaje bycie wyzwolicielem cyberprzestrzeni Jego
1(1 S. Levy, Hackers: Heroes of tlie Computer Rewlution, Anchor/Doubleday, Nowy Jork 1984. Także http://www.gulenberg.org/etext/729 (8.06.2007).
11 B. Harvey, What is a Hacker?, 1985;http://www.cs.berkeley.edu/~bh/hacker.html (8.06.2007].
12 E.S. Raymond, Ho w To liecome A Hacker, 2001; http://catb.org/esr/faqs/hacker-howto.html [8.06.2007| .
Tamże
B. Sterling, The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier, Ban-tam Press, Nowy Jork 1993, s. 41.
15 R. Poyndner, The Basement Inteiriews. Freeing the Codę: Richard Stallman, 2006; http://ia310134.us.archive.Org/l/items/The_Basement_Interviews/Richard_Slallman_I nle-rview.pdf |8.06.2007|.