114 Z ŻYCIA SBP
Dla możliwie precyzyjnego zdefiniowania funkcji wojewódzkiej i miejskiej biblioteki publicznej i zapewnienia jej źródeł finansowania proponuje się w art. 27 ust. 2 wyraźnie zaznaczyć: „Wojewódzka i miejska biblioteka publiczna utworzona przez wojewodę, w porozumieniu z Ministrem Kultury i Sztuki, spełnia następujące zadania:”.
W czasie dyskusji merytorycznej zorganizowanej w IKiCz-u BN w dn. 17.1.1990 r. wszyscy jej uczestnicy wypowiedzieli się za utrzymaniem wojewódzkiej i miejskiej biblioteki publicznej, bez wydzielania z niej działu terenowego i tworzenia odrębnej wojewódzkiej biblioteki publicznej. Chociaż dla tej koncepcji nie znaleziono oponentów, to jednak trzeba się liczyć z tendencją do powoływania wojewódzkich bibliotek publicznych i wydzielania książnic. Tendencja ta wynika głównie z tego, że na sponsora książnicy łatwiej jest pozyskać prezydenta miasta niż wojewodę. Stąd proponuje się w art. 27 ust. 3 zawrzeć następujące stwierdzenie: „Działalność wojewódziej i miejskiej biblioteki publicznej określona w ust. 2 finansowana jest ze środków wojewody oraz wspomagana w miarę potrzeby z budżetu centralnego Ministerstwa Kultury i Sztuki”. Powoduje to skreślenie dawnego art. 27 ust. 3, traktującego o nieistniejących już od 1975 r. bibliotekach powiatowych.
Silniejsze zaakcentowanie funkcji wojewódzkiej i miejskiej biblioteki publicznej jako ogniwa opieki instrukcyjno-metodycznej i organizacyjnej dla bibliotek komunalnych, zakładowych i innych, implikuje potrzebę uzupełnienia art. 27 ust. 2 o dwa punkty w następującym brzmieniu:
6) określanie kierunków rozwoju bibliotek i czytelnictwa w regionie; badanie potrzeb czytelniczych mieszkańców,
7) udzielanie bibliotekom zakładowym i szpitalnym pomocy organizacyjnej, instrukcyjnej i metodycznej”.
Dalsze zmiany, które należałoby wprowadzić w związku z ustawą o samorządzie terytorialnym to rozszerzenie dostarczania bibliotekom egzemplarzy obowiązkowych druków i nagrań. Jeżeli proponowane poprawki uzyskują akceptację, będzie można w stosunkowo krótkim czasie dokonać nowelizacji zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dn. 2 sierpnia 1968 r. w sprawie dostarczania bibliotekom obowiązkowych egzemplarzy druków i nagrań dźwiękowych.
lucjan Biliński
OGÓLNOPOLSKIE SEMINARIUM NT.
„DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH W WARUNKACH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO”
(WARSZAWA, 23.2.1990 r.)
Do udziału w seminarium zorganizowanym przez SBP, MKiS oraz BN zaproszeni zostali przedstawiciele: bibliotek publicznych ze wszystkich województw, BN, Sekcji Bibliotek Publicznych ZG SBP. Reprezentowane były resorty: kultury i sztuki oraz edukacji narodowej, a także Komisja Kultury i Środków Masowego Przekazu Sejmu RP.
Zebranie otworzył dyrektor BN i przewodniczący SBP S. Czajka, który do głównych celów seminarium zaliczył omówienie przewidywanych skutków ustawy o samorządzie terytorialnym dla działalności bibliotek publicznych oraz przedyskutowanie sposobów ich przystosowania się do nadchodzących zmian. Obradom przewodniczyli: L. Biliński (MKiS), B. Lamch (WBP w Wałbrzychu. przewodniczący Sekcji Bibl. Publ. ZG SBP) i J. Wołosz (BN).
W części referatowej znalazły się dwa. wystąpienia: J. Kołodziejskiej (Biblioteki wobec samorządów terytorialnych) oraz L. Bilińskiego (Wpływ ustawy o samorządzie terytorialnym na zmianę statusu bibliteki publicznej. Opinie — postulowane kierunki zmian). Poniżej sygnalizujemy główne wątki dyskusji, pomijając te głosy, które były bezpośrednio związane z tematem seminarium.
Jadwiga Wojciechowska (MBP w Brodnicy) zwracając uwagę na rolę dawnych bibliotek powiatowych, które w wielu województwach zachowały funkcję ogniwa pośredniego między biblioteką wojewódzką a bibliotekami gminnymi i miejskimi (sprawują opiekę instrukcyjną, metodyczną i organizacyjną), opowiedziała się za uwzględnieniem tej funkcji w nowych rozwiązaniach organizacyjnych.