4553982702

568 Z ŻYCIA SBP

NARADA W SPRAWIE EGZEMPLARZA OBOWIĄZKOWEGO

26 października 2009 r. w Bibliotece Narodowej z inicjatywy Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich odbyło się kolejne w tym roku spotkanie bibliotekarzy z wydawcami, poświęcone zmianie przepisów dotyczących egzemplarza obowiązkowego. W spotkaniu, prowadzonym przez Elżbietę Stefańczyk, udział wzięli: Tomasz Makowski, Barbara Budyńska, Hanna Kęsicka, Renek Mendruń (Biblioteka Narodowa), Danuta Konieczna (UWM w Olsztynie), Ewa Kobierska-Maciuszko (BUW), Mirosław Supruniuk (UMK Toruń), Krystyna Sanetra (UJ), biblioteki uczelniane oraz Konferencja Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich, Elżbieta Stefańczyk, Anna Grzecznowska (SBP), Aniela Topu-los i Antoni Szperlich (PTWK), Piotr Dobrolęcki (PIK), Sławomir Górzyński (Wydawnictwo DiG), Henryk Podolski (Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych), Józef Skrzypiec (Wydawnictwo Bellona).

Uczestnicy zapoznali się z rozesłanymi przez Biuro ZG SBP materiałami IFLA na ten temat oraz stanowiskiem Międzynarodowej Federacji Wydawców. Wyniki badań, przeprowadzonych w bibliotekach uprawnionych do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego, zaprezentowała dr Barbara Budyńska z Instytutu Książki i Czytelnictwa BN. Obejmowały one struktury wpływów do bibliotek objętych egzemplarzem obowiązkowym w odniesieniu do druków zwartych, ciągłych oraz pozostałych zbiorów, a także zakupów zbiorów w ujęciu ilościowym i wartościowym. Dane dotyczyły lat 2006-2008. Przedstawiono także dane z lat 2005 i 2008 (wielkość i wartość wpływów według typów dokumentów).

W dyskusji podniesiono m.in. kwestie różnych kryteriów wyceny zbiorów: bibliotekarze za podstawę wyceny przyjmują ceny detaliczne, zaś wydawcy -ceny zbytu. Przewodniczący Krajowej Rady Bibliotecznej T. Makowski omówił stanowisko KRB w tej sprawie (obowiązek dostarczania wersji elektronicznej każdej publikacji do centralnego repozytorium w BN, ograniczenie liczby bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego, otrzymywanie przez Bibliotekę Narodową, Bibliotekę Jagiellońska dwóch egzemplarzy, a przez właściwą wojewódzką bibliotekę publiczną jednego egzemplarza każdej publikacji wydanej na terenie danego województwa). Zwrócił uwagę, że sprawa egzemplarza obowiązkowego dotyczy nie tylko papierowej wersji zbiorów, ale i elektronicznej. Poinformował, że minister kultury i dziedzictwa narodowego, Bogdan Zdrojewski, powołał ostatnio cztery Centra Kompetencji dla zasobów cyfrowych. Zgodnie z założeniami „Programu digitalizacji dóbr kultury oraz gromadzenia, przechowywania i udostępniania obiektów cyfrowych w Polsce 2009-2020” będą one instytucjami wiodącymi na danym obszarze, stanowiąc wzór dla innych instytucji oraz prowadząc szkolenia z zakresu dygitalizacji dziedzictwa kulturowego. Do ich zadań będzie należeć: wdrażanie zmian technologicznych dotyczących dygitalizacji i przechowywania zasobów cyfrowych, koordynacja w zakresie gromadzenia i przechowywania tych zasobów, edukacja kadr instytucji kultury prowadzących dygitalizację, udostępnianie materiałów zdygitalizowa-nych oraz promocja zasobów cyfrowych. Biblioteka Narodowa będzie pełnić funkcję Centrum Kompetencji w zakresie dygitalizacji materiałów bibliotecznych. W 2010 r. BN otrzyma ok. 20 min zł na budowę repozytorium książki elektronicznej. Rozwiąże to problem magazynowania zbiorów, pozwoli zaoszczędzić środki wydawane dotychczas na skanowanie, umożliwi dostęp do specjalistycznych zbiorów, choć jeszcze nie wiadomo, kto i w jaki sposób będzie mógł z niego korzystać.

Przedstawiciele bibliotek wyrazili zainteresowanie otrzymywaniem w przyszłości elektronicznego egzemplarza obowiązkowego z centralnego repozytorium cyfrowego, którego budowę BN rozpocznie w 2010 r. Jednak obecnie z powodu małych nakładów finansowych egzemplarz obowiązkowy jest podstawą kształtowania księgozbiorów i prowadzonego w tych placówkach udostępniania zasobów. Wyrażono pogląd, iż ewentualne zmiany w przekazywaniu egzemplarza