8598054976

zwyciężają silni, a słabi przegrywają według pewnego niezmiennego porządku, przyjmowanego bez protestu takim, jaki jest. Składnikiem osiemnastowiecznego myślenia wydaje się pewien cynizm, a niektóre z bajek są nawet okrutne. [...] Oto parę przykładów bajek Krasickiego:

„Furman i motyl”

Ugrzązł wóz, ani ruszyć już się nie mógł w błocie;

Ustał furman, ustały i konie w robocie.

Motyl, który na wozie siedział wtenczas prawie,

Sądząc, że był ciężarem w takowej przeprawie,

Pomyślił sobie: „Litość nie jest złym nałogiem”.

Zleciał i rzekł do chłopca: „Jedźże z Panem Bogiem!”.

„Jagnię i wilcy”

Zawżdy znajdzie przyczynę, kto zdobyczy pragnie:

Dwóch wilków jedno w lesie nadybali jagnię.

Już go mieli rozerwać; rzekło: „Jakim prawem?”

- „Smacznyś, słaby i w lesie”... Zjedli niezabawem.

¹ Ezop - grecki bajkopisarz starożytny.

1.    Oświecenie w Polsce przypada na    1 p.

A.    siedemnasty wiek.

B.    pierwszą połowę osiemnastego wieku.

C.    drugą połowę osiemnastego wieku.

D.    pierwszą połowę dziewiętnastego wieku.

2.    Dlaczego oświecenie nazywa się okresem stanisławowskimi 1 p.

3.    Kultura polskiego oświecenia miała wiele cech wspólnych z kulturą 1 p.

A.    antyku.

B.    średniowiecza.

C.    renesansu.

D.    baroku.

4.    O jakich zdarzeniach historycznych jest mowa w zdaniu: W rzeczywistości jednakże sytuacja kraju była już taka, że ludzie oświecenia ze swymi szerokimi poglądami i śmiałymi ideami nie byli w stanie zmienić biegu wypadków1 Wymień przynajmniej dwa. 2 p.

5. Określ stosunek ludzi oświecenia do szlachty wiernej sarmatyzmowi 1 p.

A.    Przeciwstawiali się jej konserwatyzmowi.

B.    Byli wobec niej obojętni.

C.    Współdziałali w krzewieniu idei sarmatyzmu.

D.    Zajmowali się innymi sprawami.