Józef Kuźma, Janusz Morbitzer
W styczniu 2004 r. Wydział Pedagogiczny naszej uczelni oraz Komisja Nauk Pedagogicznych krakowskiego Oddziału PAN w Krakowie zorganizowały ogólnopolską konferencję naukową nt. „Edukacja -Szkoła - Nauczyciele. Promowanie rozwoju dziecka”. W uroczystości otwarcia konferencji udział wziął prof. Henryk Żaliński, prorektor ds. nauki, który witając bardzo licznie zebranych uczestników, podkreślił także doniosłość tematyki planowanych obrad.
Przewodnim celem konferencji było podjęcie dyskursu naukowego na temat współczesnych wyzwań edukacji, szkoły i nauczycieli w dobie globalizacji i europeizacji. Pomiędzy pojęciami edukacja, szkoła, nauczyciele zachodzą logiczne związki, gdyż dotyczą one wspólnych teorii, celów i zadań. Każda z tych kategorii powinna też stanowić przedmiot badań naukowych.
Nadrzędnym celem edukacji, szkoły i nauczycieli jest doskonalenie człowieka, w tym zwłaszcza wspieranie rozwoju dzieci. Ten właśnie cel, który umownie nazwano tu misją, można osiągnąć przez wspólne wysiłki zmierzające do doskonalenia jakości całego sektora edukacyjnego, tj. systemu edukacji szkolnej i równoległej, a zwłaszcza zwiększenia efektywności pracy szkoły, nauczycieli i wszystkich wychowawców. Warunkiem dobrej edukacji jest dobra szkoła, a wysoką jakość pracy gwarantują dobrzy nauczyciele. Stąd też organizatorzy konferencji założyli, że podczas obrad plenarnych, pracy w sekcjach oraz dyskusji panelowych szczególna uwaga zostanie skoncentrowana na kilku zagadnieniach: roli, funkcjach i wzajemnych relacjach między szeroko rozumianą edukacją a systemem szkolnym, na wizji przyszłej „szkoły uczącej się”; szansach i zagrożeniach współczesnej edukacji, szkoły i nauczycieli - na podstawie rozpraw teoretycznych i aktualnych badań, na poszukiwaniu wizji szkoły wspierającej rozwój dzieci.
Konferencja zgromadziła wielu wybitnych polskich pedagogów', teoretyków i praktyków edukacji, reprezentujących większość uczelni kształcących kadry edukacyjne. Z uwagi na bardzo dużą liczbę nadesłanych referatów (łącznie ponad 100) część naukową konferencji podzielono na dwie sesje plenarne oraz cztery sekcje tematyczne: edukacja dla przyszłości; szkoła w procesie zmian edukacyjnych, nauczyciel - doskonalenie i jakość pracy; dziecko - jego potrzeby rozwojowe i edukacyjne.
Ponadto przeprowadzono dwie dyskusje panelowe - nt. „Szkoła promująca rozwój dziecka -założenia a rzeczywistość” oraz „Nauczyciel - promotor rozwoju dziecka”.
Dla ułatwienia prowadzenia dyskusji panelowej wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali książkę Szkoła Promująca Rozwój Dzieci - założenia koncepcyjne i cele ogólne (pod red. J. Kuźmy i I. Czai-Chudyby, Kraków 2004).
W ciągu dwóch dni w sesjach plenarnych wygłoszono 12 referatów, a w sekcjach tematycznych łącznie 96 referatów. Ze szczególnie żywym zainteresowaniem uczestników konferencji spotkały' się dyskusje panelowe, o czym świadczą pytania i wypowiedzi licznie zgromadzonych uczestników.
Tematyka zaprezentowanych na dwóch sesjach plenarnych referatów dotyczyła m.in.: pedagogiki i edukacji a roli szkoły i nauczycieli w procesie rozwoju uczniów (referat wprowadzający prof.J. Kuźmy); edukacji dla przyszłości w kontekście polskim i europejskim (prof. T. Lewowicki - przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN); głównych kierunków' i za-