8729580910

niu uzupełnień ruchomych jest bezsprzeczna i udokumentowana licznymi badaniami innych autorów (19, 27). Na akrylowej płycie protez ruchomych istnieją szczególnie korzystne warunki dla odkładania się płytki bakteryjnej. Gromadzenie się płytki prowadzi z kolei do zmniejszenia wartości pH na błonie śluzowej, a to sprzyja zaostrzeniu się procesu zapalnego (3, 22, 24, 30, 32, 34). Jaworowska-Szczesiul (12) stwierdziła znaczny odsetek pacjentów użytkujących protezy całodobowo. Podczas przerwy nocnej najczęściej były one przechowywane w wodzie. Wyniki te korespondują z uzyskanymi w badaniach własnych. Zwraca uwagę fakt wyższego odsetka osób nie stosujących przerwy nocnej w użytkowaniu protez i przechowujących je w wodzie wśród pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej, niż u pacjentów samodzielnie zgłaszających się do leczenia, przebadanych przez cytowane autorki.

Wielu autorów wskazuje na istnienie ogromnego zapotrzebowania na leczenie protetyczne (13, 19, 26, 31). Bereznowski i wsp. (2) stwierdzili, że 97,10% badanych wymaga wykonania nowych uzupełnień protetycznych, głównie ruchomych protez osiadających. W badaniach własnych zaobserwowano niższe potrzeby protetyczne, 72,59% dla szczęki i 73,33% dla żuchwy. Ilewicz i wsp. (10) stwierdzili największe zapotrzebowanie w zakresie protez całkowitych, a w dalszej kolejności częściowych, co nie znajduje potwierdzenia w badaniach własnych, w których najczęstsze zapotrzebowanie dotyczyło protez częściowych. Zakres potrzeb wskazuje na zaniedbania w odniesieniu do profilaktyki i leczenia osób młodszych, co odzwierciedla się dramatycznym stanem jamy ustnej u osób w starszym wieku.

Wnioski

1.    U pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej istnieją bardzo duże potrzeby leczenia protetycznego, ale także wskazania do wdrożenia działań oświatowych i profilaktycznych.

2.    Zakres istniejących potrzeb wskazuje na zaniedbania w odniesieniu do profilaktyki i leczenia osób młodszych.

3.    Większość uzupełnień protetycznych użytkowana jest zbyt długo i wykazuje brak retencji.

Piśmiennictwo

I.    Balczewska E., Nowak A:. Zaburzenia smakowe -dysgeusia. Nowa Storn., 2000,12,3-8. - 2. Bereznowski Z, Prośba-Mackiewicz M., Lasecka A., Chlebus /., Jasiel J., Plończak E:. Ocena stanu uzębienia i użytkowanych uzupełnień protetycznych oraz potrzeby leczenia protetycznego ludzi w wieku starszym. Protet. Storn., 2001, 51, 191-196. - 3. Bieske R. H:. Eliminacja czynników sprzyjających odkładaniu się płytki bakteryjnej na akry lowych protezach ruchomych. Protet. Storn., 1987, 5, 217-221. - 4. Borucka U:. Badanie higieny protez u pensjonariuszy Domów Spokojnej Starości. Protet. Storn., 1983, 33, 19-21. - 5. Drop B., Wysokińska- Miszczuk J, Zakrzewski J., Niedzielska-Pietraszek K, Zamościńska J:. Analiza braku zębów u rolników województwa lubelskiego w wieku powy żej 65 roku życia. Czas. Storn., 1992,45, 569-572. - 6. Frączak B., Piskorski P., Lewandowska M., Polak M., Budzi szewski A:. Stan przyzębia u pacjentów posługujących się protezami częściowymi ruchomymi. Protet. Storn., 1988, 38, 253-257. - 7. Garret G:. Dodać zdrowia do lat. Warszawa: 1994. - 8. Gołębiewska M, Sierpińska T., Namiot D.: Akceptacja protez u pacjentów w podeszły m wieku a stany emocjonalne. Protet. Storn., 1997, 47, 334-339. - 9. Grocholewicz K., Piskorski P:. Psychologiczne aspekty współpracy lekarza z pacjentem w profilaktyce i leczeniu stomatologicznym. Czas. Storn., 1993, 46, 491-494. - 10. Ilewicz L., Kowol-Damboń K., Książek-Bąk HOcena uzupełnień protetycznych i potrzeby w zakresie leczenia stomatologicznego u mieszkańców Domów Opieki Społecznej Zabrza i Opola. Czas. Storn.. 1995, 48, 174-179.

II.    Jarząb G.: Pacjent w podeszłym wieku w gabinecie stomatologicznym. Mag. Storn., 2003, 1, 60. -12. Jaworowska-Szczesiul E.: Stan higieny ruchomych protez osiadających u pacjentów' leczonych protety cznie. Protet. Storn., 1994, 44, 32-34. - 13. Juszczyk-Popopwska B., Chruściel B., Chrupek B., Chomicki P, Grabowska K, Guckler A:. Stan uzupełnień protetycznych oraz potrzeby' w tym zakresie u osób w wieku 55 lat i więcej u mieszkańców regionu warszawskiego. Czas. Storn., 1994, 47, 193-196. - 14. Kamen S:. Orał care of the geriatrie patient. In: Steinbeig FU. Care of geriatrie patient in the tradition of E. V. Cowdry. St. Louis 1983, 388-405. - 15. Knychalska-Karwan Z:. Stomatologia geriatryczna. Kraków: 1995. - 16. Kos tyra J., Machników ski /., Szczyrek P., Gladkowski ./, Owczarczak D. : Badanie zależności pomiędzy jakością protez całkowitych a saty sfakcją i dolegliw ościami

310 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA. 2006. LVI. 4