24
mierzona we wszystkich punktach o zbliżonej godzinie i w tych samych warunkach meteorologicznych. Stąd też na podstawie jedynie temperatury radiacyjnej niemożliwe jest porównywanie warunków roślinno-glebowo-wodnych różnych terenów odwzorowanych na tym samym zdjęciu satelitarnym, a tym bardziej na zdjęciach wykonanych w różnych terminach.
Dla przykładu w tabeli 1 podano kilka wartości pomiarów temperatury trawy w dwóch kolejnych dniach dla pola testowego 1, gdzie wystąpiły te same warunki glebowo-wilgotnościowe przy różnej wysokości trawy. Temperatura traw była wyższa w przypadku mniejszej ich wysokości i malała wraz ze wzrostem wysokości, co jest związane z tym, że transpiracja większej masy roślinnej jest większa, a rośliny wskutek wydalania ciepła silnie się ochładzają.
Jak wynika również z tabeli 1, temperatura radiacyjna traw była różna także w przypadku tej samej wysokości roślin (h) i tej samej wilgotności gleby. Spowodowane to było innymi warunkami zewnętrznymi, takimi jak temperatura powietrza, promieniowanie słoneczne czy prędkość wiatru, panującymi na tym terenie następnego dnia.
Tabela 1. Zmienność temperatury roślin w zależności od temperatury powietrza i wysokości
roślin
Yariability of vegetation temperaturę caused by air temperaturę and height of vegetation
Obszar testowy |
Data |
Godzina |
Ts°C |
Ta°C |
h(m) |
i |
16. 05. 1989 |
1430 |
27,5 |
20,3 |
0,05 |
i |
16. 05. 1989 |
1430 |
32,0 |
20,3 |
0,20 |
i |
16. 05. 1989 |
1430 |
21,7 |
20,3 |
0,40 |
i |
16. 05. 1989 |
1430 |
20,5 |
20,3 |
0,60 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
28,5 |
22,1 |
0,05 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
25,3 |
22,1 |
0,20 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
24,9 |
22,1 |
0,30 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
23,1 |
22,1 |
0,40 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
22,7 |
22,1 |
0,60 |
i |
17. 05. 1989 |
1315 |
21,5 |
22,1 |
Należy również zwrócić uwagę, że wzrost temperatury roślin może być też spowodowany ich chorobą i nie mieć nic wspólnego z wilgotnością gleby. Dlatego rozpoznanie stanu zdrowotnego roślin jest niezbędne.
Różnica (Ts - Ta) pomiędzy temperaturą radiacyjną (Ts) a temperaturą powietrza (Ta) może być wskaźnikiem wilgotności gleby. R. D. Jackson, S. B. Idso, R. J. Regi-nato (1977) wprowadzili pojęcie „dzienny wskaźnik stresu”, będący sumą wartości różnic temperatur (Ts - Ta) mierzonych w południe każdego dnia podczas okresu wegetacyjnego.
Wzór (15) opisuje liniową zależność przedstawioną na rycinie 3.
(15)
Ts = 0,88Ta + 5,29,