AVOGADRA zasada (prawo)
RÓWNE OBJĘTOŚCI DOWOLNEGO GAZU ZAWIERAJĄ W TYCH SAMYCH WARUNKACH CIŚNIENIA I TEMPERATURY RÓWNE ILOŚCI CZĄSTECZEK.
Prawo to sformułował w 1811 roJcu włoski fizyk Amadeo Avogadro.
BOYLE'A I MARIOTTE'A prawo
PRZY STAŁEJ MASIE GAZU I W STAŁEJ TEMPERATURZE CIŚNIENIE I OBJĘTOŚĆ GAZU SĄ WIELKOŚCIAMI ODWROTNIE PROPORCJONALNYMI, CO OZNACZA, ZE ICH ILOCZYN JEST STAŁY, A WZROST LUB SPADEK CIŚNIENIA POWODUJE WZROST LUB SPADEK OBJĘTOŚCI (I ODWROTNIE).
Prawo to, zaliczane to tzw. praw gazowych, sformułowali niezależnie od siebie w 1662 r. Robert Boyle (angielski fizyk, chemik i filozof) oraz Edme Mariotte (fizyk francuski). Prawo Boyle'a opisuje zachowanie się gazu doskonałego, w rzeczywistości istnieją odstępstwa od niego (najściślej jest spełnione przy wysokiej temperaturze i niskim ciśnieniu gazu). Prawo to można przedstawić na wykresie, gdzie os x to os przedstawiająca ciśnienie, a os y objętość gazu. Krzywa jest hiperbolą.
CHARLES A I GAY-LUSSAC'A prawo
PRZY STAŁEJ MASIE GAZU I POD STAŁYM CIŚNIENIEM OBJĘTOŚĆ GAZU I JEGO TEMPERATURA SĄ WIELKOŚCIAMI WPROST PROPORCJONALNYMI, CO OZNACZA, ŻE ICH STOSUNEK JEST WIELKOŚCIĄ STAŁĄ, A WZROST LUB SPADEK JEDNEJ SPOŚROD NICH POWODUJE WZROST LUB SPADEK DRUGIEJ.
Prawo to zaliczamy to tzw. praw gazowych. Opisuje zachowanie się gazu doskonałego, w rzeczywistości istnieją, bowiem odstępstwa od tej zasady.
le CHATELIERA prawo - zobacz PRZEKORY reguła
CIŚMIEM CZĄSTKOWYCH (DALTOH'A) prawo
CIŚNIENIE, JAKIE WYWIERA MIESZANINA GAZÓW JEST RÓWNE SUMIE CIŚNIEŃ WYWIERANYCH PRZEZ POSZCZEGÓLNE SKŁADNIKI TEJ MIESZANINY (PRZY CZYM PRZEZ CIŚNIENIE WYWIERANE PRZEZ SKŁADNIK MIESZANINY ROZUMIE SIĘ CIŚNIENIE, JAKIE SKŁADNIK TEN WYWIERAŁBY GDYBY SAM ZNAJDOWAŁ SIE W TEJ SAMEJ OBJĘTOŚCI I W TYCH SAMYCH WARUNKACH).
Prawo to sformułował w roku 1801 fizyk, chemik i przyrodnik angielski John Dalton. Dotyczy ono zachowania się gazu doskonałego, ale w większości przypadków jest dość ściśle zachowywane. Ciśnienia cząstkowe wywierane przez niereagujące ze sobą gazowe składniki mieszaniny to tzw. ciśnienia parcjalne.
DALIOM'A prawo - zobacz CIŚNIEN CZĄSTKOWYCH prawo DZIAŁANIA MAS (ROWKOWACI CHEMICZNEJ) prawo
DLA ODWRACALNYCH REAKCJI CHEMICZNYCH, ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W STANIE RÓWNOWAGI PRAWDZIWE JEST RÓWNANIE:
[C] c • [D]d
K =-------------
[A] a • [B]b
GDZIE:
K - STAŁA RÓWNOWAGI (ZALEZNA TYLKO OD TEMPERATURY)
[A] - STĘŻENIE REAGENTA A (SUBSTRATU)
[B] - STĘŻENIE REAGENTA B (SUBSTRATU)
[C] - STĘŻENIE REAGENTA C (PRODUKTU)
[D] - STĘŻENIE REAGENTA D (PRODUKTU)
a - WSPÓŁCZYNNIK STECHIOHETRYCZNY PRZY REAGENCIE A b - WSPÓŁCZYNNIK STECHIOHETRYCZNY PRZY REAGENCIE B c - WSPÓŁCZYNNIK STECHIOHETRYCZNY PRZY REAGENCIE C