Pojęcie stosunki międzynarodowe (International Relations) ma dwojakie znaczenie:
• dziedzina stosunków międzyludzkich
• nauka zajmująca się badaniem tej dziedziny
Stosunki międzynarodowe to ogół oddziaływań, relacji, powiązań miedzy podmiotami polityki funkcjonującymi ...
Są prowadzone przez takich uczestników jak: państwa, narody, organizacja międzynarodowe, korporacje transnarodowe, ruchy i organizacje społeczne i polityczne, np. ruchy religijne, kościoły, partie a także jednostki.
Stosunki międzynarodowe rozwijają się w sferze polityki, gospodarki, kultury (oddziaływań społecznych), nauki, a także kontaktów międzyludzkich.
Polski termin „międzynarodowy” jest dokładnym tłumaczeniem „intemational”, który określa stosunki między narodami zorganizowanymi w państwie. Jest to następstwo faktu, że naród tworzy państwo. Państwo jest formą organizacyjną narodu.
Stosunki międzynarodowe używa się na oznaczenie stosunków między państwami.
Płaszczyzny (rodzaje) stosunków międzynarodowych:
a. międzynarodowe stosunki polityczne
b. międzynarodowe stosunki gospodarcze - badające sektor gospodarki finansów
c. międzynarodowe stosunki wojskowe - badające rolę czynnika militarnego w stosunkach międzynarodowych i problemy z nim związane
d. międzynarodowe stosunki społeczne (kulturalne) - sfera przenikania i asymilacji kulturowej i różnorodności kultur, które na siebie oddziaływują. Odgrywa tu rolę czynnik religijny.
e. międzynarodowe stosunki naukowo-techniczne - obejmują rozwój techniki w skali międzynarodowej, transfer technologii, licencjonowanie patentów, międzynarodowe skutki nowoczesnych technologii i zagrożenia niebezpieczeństwa przez cybernetykę.
f. międzynarodowe stosunki ekologiczne - obejmują współpracę w zakresie ochrony środowiska.
Stosunki międzynarodowe można podzielić według kryterium uczestników:
• tradycyjne stosunki międzynarodowe z udziałem państw i organizacji mi ędzy narodowy ch
• stosunki transnarodowe z udziałem podmiotów niepaństwowych
Stosunki międzynarodowe a stosunki wewnętrzne państw.
Stosunki wewnętrzne w państwach są hierarchicznie zorganizowane, centralnie zarządzane.
W stosunkach międzynarodowych brak jest hierarchicznego uporządkowania, brak jest nadrzędnej władzy. Stosunki międzynarodowe charakteryzują się wielością równorzędnych władz, czyli poliarchią oraz głęboką decentralizacją. Z tego wynika, że stosunki międzynarodowe cechuje znacznie mniejszy stopień uporządkowania.
Polityka wewnętrzna i polityka zagraniczna.