9621686235

Lotnictwo

pilot wypadł z kabiny około 10-12 metrów od miejsca, gdzie rozbił się jego samolot, ginąc na miejscu. Późniejsze badanie wraku jego samolotu wykazało, że uszkodzenia konstrukcji wskutek uderzenia w austriacki samolot były tak duże, iż nie mógłby on i tak na nim wylądować. Oba samoloty spadły' na ziemię w pobliżu wsi Wola Wysocka. We wraku roztrzaskanego austriackiego samolotu Aviatik B.l znaleziono ciała dwoi poległych lotników - obserwatora Ober-leutnanta Barona Friedricha von Rosenthala i jego pilota kaprala Franza Maliny. Rosjanie zwłoki pilota przewieźli początkowo do Charkowa - tam też do muzeum przekazano śmigło z maszyny sztabskapitana Piotra Niestierowa. Poległych c.k lotników pochowano zaś na skraju wiejskiego cmentarza usytuowanego przy ww szosie, stawiając na mogile duży drewniany krzyż ze śmigłem.

Piotr Nikołajewicz Niestierow, rocznik 1887, w wieku 10 lat wstąpił do Korpusu Kadetów. Naukę kontynuował następnie w Michałowskiej Szkole Artylerii, skąd młodego podporucznika skierowano do brygady artylerii stacjonującej na Dalekim Wschodzie. Tam zapoznał się z oficerami twierdzy we Wla-dywostoku, służącymi w tamtejszym Oddziale Lotniczym i tam też, na balonie obserwacyjnym, dokonał swych pierwszych startów powietrznych, po których zrodził się pomysł by zostać pilotem-konstruktorcm. W 1911 r. powróciwszy do Niżnego Nowogrodu zapoznał się z entuzjastą lotnictwa Petro Sokołowem, wspólnie wybudowali szybowiec, do którego pokrycie pomogła uszyć podtrzymująca pasje syna matka Niestierowa. Szybowiec startował przy pomocy ciągnącego go konia. Sokołow siedział na wozie i trzymał linę przywiązaną do szybowca, a kiedy koń nabierał rozpędu szybowiec odrywał się od ziemi na wysokość 2-3 m. Taki był początek kariery lotniczej Piotra Niestierowa, który szybko wykonał projekt drugiej latającej maszyny. Ośmielony pierwszymi sukcesami 24-letni podporucznik trafił do Szkoły Oficerów Lotnictwa w Petersburgu. Jego pierwszym lotniczym doświadczeniem był 13 godzinny przelot balonem na wysokości 3400 m, po którym postanowił zostać pilotem i po tygodniu rozpoczął szkolenie na pilota wojskowego. Nie tylko konstruktorzy, lecz i koledzy ze szkoły uważali jego pomysły, m.in. wykonanie „martwej pętli”, za nierealne. Ale Niestierow postanowił udowodnić w praktyce, że jego pomysły są możliwe do zrealizowania.

Niebawem przeniesiono go do Kijowa do 5 Parku Lotniczego. Tam znajdowało się też lotnisko kijowskiej fabryki lotniczej, gdzie niebawem pilot wykonał swoją „martwą pętlę”. Dnia 27 VIII 1913 r. samolot typu Nieuport, za sterami którego siedział Piotr Niestierow wystartował z kijowskiego lotniska i na wysokości 1000 m pilot rozpoczął pikowanie z wyłączonym silnikiem. Na wysokości 600 m pilot włączył motor i samolot kierowany wprawną ręką zaczął wykonywać elementy „martwej pętli”, po czym, po udanym eksperymencie samolot z wyłączonym silnikiem wylądował. Świat lotniczy oszalał, rosyjski pilot zasypany został telegramami, pozdrowieniami, otrzymał złoty medal kijowskiego towarzystwa lotniczego i ... wydany przez dow<klztwo carskiego lotnictwa kategoryczny zakaz ponownego wykorzystywania „martwej pętli”. Rekordy następowały po sobie: pierwszy na świecie atak na samolot przeciwnika podczas wojskowych manewrów czy zastosowanie oświetlenie acetylenowego celem prowadzenia nocnego rozpoznania. Pasmo sukcesów przerwał wybuch wojny, ale dla Niestierowa byl to czas praktycznego zrealizowania swoich pomysłów. C.k. dowództwo ogłosiło, że lotnik, który zestrzeli samolot Niestierowa otrzyma specjalne ufundowaną nagrodę. Głowę sztabskapitana Niestierowa zaprzątnął pomysł zastosowania z powietrznej walce metody... taranowania. W tym czasie szybkość lotu oceniało się po świście wiatru w lukach naciągowych skrzydeł, wysokość na oko, a temperaturę silnika po zapachu z niego się wydobywającego.

O jego czynie pisała wówczas cała światowa prasa. Taran Niestierowa odbił się szerokim echem w lotniczym świecie. Niektórzy uważali, że był to wręcz przejaw fanatyzmu, którego nic należy naśladować. W 1951 r. nazwę miasta Żółkiew zmieniono na Niestierow' zaś po rozpadzie ZSRR władze niepodległej Ukrainy przywróciły miastu nazwę -obecnie brzmi ona Żółkiew. Sztabskapitan Niestierow jest nadal czczony w Rosji jako bohater, zaś jego imię nosi jedno z miast Kaliningradzkiego Okręgu Wojskowego. Następcą Niestierowa był także Rosjanin. Dnia 1 IV 1915 r. sztabskapitan Aleksander Kazakow również na samolocie typu Moratie zaatakował skutecznie nad obszarem „Kongresówki" niemiecki samolot typu Brandenburg i śmigłem zniszczył jego usterzenie. Maszyna runęła na ziemię.

Konspekt nr 2/2007 (29)