fować Po przejściu pod wiaduktem drogi E7 bez trudu docieramy do odnowionego fortu. Pomimo,
Fort 47o Węgrzce.
Widoczna rekonstrukcja maskowania
że użytkowany jest przez prywatną firmę, można go z zewnątrz oglądać i fotografować do woli. A warto, gdyż dostrzeżemy m in. piętrowy blok koszar szyjowych z zachowanymi stalowymi okiennicami. Kaponiera wyposażona została w różnej wielkości strzelnice. W licowanych kamieniem narożnikach mieściły się tradytory, w których umieszczone były 80 mm działa. Fort posiadał wieże pancerne, służące do ostrzału i obserwacji. Interesujące jest również odtworzone maskowanie tego obiektu. Aktualnie nadal prowadzone są prace, które wyeksponują prawdopodobnie kolejne autentyczne lub zrekonstruowane elementy wyposażenia tego fortu.
Czeka nas teraz dłuższa wędrówka, w kierunku Bibie (oczywiście najlepiej skorzystać z oznaczeń szlaku Twierdzy Kraków). Dzięki temu dotrzemy do kolejnego fortu, znów pancernego, Bibice 45a. Otoczony jest starodrzewem, natomiast do nas należy znalezienie ścieżyny, która przeprowadzi nas do wschodniej strony przez gęste zarośla aż do dawnego placu broni. Wyposażenie fortu stanowiły wieże pancerne (ślady po ich usytuowaniu widoczne są do dziś). Jest tu też oczywiście schron główny - blok koszar i kaponiera szyjowa. Dostępu do fortu „broni” kaponiera usytuowana w prze-jeździe przez wał ziemny. Jednak musimy wrócić tą samą ścieżką, gdyż dostęp od strony ogrodów działkowych jest w chwili obecnej niemożliwy.
Ostatnim punktem na trasie naszego spaceru będzie fort artyleryjski Marszowiec 45 w Zielonkach. Położony na wierzchołku wzniesienia górującego nad rozległą doliną Prądnika, jest pięcio-bocznym bastionem szyjowym. Wejście do fortu chronił stalowy sponsor i brama oraz liczne strzelnice. Fort jest utrzymany w dobrym stanie, gdyż działa w nim hotel. Można spróbować wejść do tych fragmentów, które nam udostępni obsługa. Może uda nam się zobaczyć schron główny lub przejść długim korytarzem - potajnikiem aż do podwójnej kaponiery, której zadaniem było strzeżenie wnętrza fosy. Wewnątrz fortu znajdują się stanowiska dział i schrony pogotowia.
Dojazd do początku naszej trasy jest łatwy (np. do pętli autobusowej MPK przy Starostwie Powiatowym w Węgrzcach), powrót również z pętli autobusowej nieopodal Hotelu Twierdza.
Szacunkowy czas wędrówki i zwiedzania: 4-5 godzin.
Fort 47a Węgrzce
*
Powyższy wybór warto rozszerzyć o co najmniej kilkanaucie obiektów - szczególnie polecam zadbane forty Grębałów 49 i Krzesławice 49, ponadto kontrowersyjnie „zabezpieczoną” Basztę Maksymiliańską i Lunetę Warszawską.
A na koniec chciałbym złożyć meldunek:
Twierdza Kraków broni się nieprzerwanie od roku 1918, najczęściej sama... Tylko nieliczne punkty obsadzone są przez załogę. Na betonowe mury, zbrojone stropy, nieliczne ocalałe pancer-
Konspekt nr 2/2007 (29)