9621686711

12 Czynności jeżyka i warg.

Zależnie od tych trzech stopni rozwarcia jamy ustnej rozróżnia się głoski zwarte, szczelinowe i otwarte. Głoska [p] jest zwarta, głoska [f]—szczelinowa, a głoska [aj—otwarta.

12 Czynności jeżyka i warg.

Rys. 11. Położenie zwarte    Rys. 12. Otwarcie jamy

jamy ustnej (przy p).    ustnej (przy a).

W położeniu otwartem jama ustna nie wytwarza własnych głosów, tylko, zależnie od kształtu i rozmiarów swojego otwarcia, zmienia dźwięk, powstający w krtani. To też w mowie normalnej głoski otwarte są głoskami dźwięcznemi; składa się na nie dźwięk, wytwarzany przez drgania wiązadeł głosowych w krtani, a jama ustna zmienia tylko jego brzmienie. Do takich głosek należą, naprzykład, głoski [a u i]. Powstają one przy otwartem położeniu jamy ustnej; różnice, zachodzące w ich brzmieniu, są spowodowaue różnemi rozmiarami i kształtami otwarcia jamy ustnej (ob. rys. 12, 13 i 14).

Rys. 13. Otwarcie jamy ustnej

(przy u).

Rys. 14. Otwarcie jamy ustnej

(przy i).