9574066067

56 SKORUPA ZIEMI.

tki skorupek, odłamki piasku, i wyrzuca na niski brzeg atoilu. Powierzchnia wysepki składa się głównie z takich, przez morze wyrzuconych szczątków. Sam mur koralowy zawiera mnóstwo okruchów z własnych szkieletów i domieszek, przyniesionych przez morze, które wciskają się pomiędzy szkielety, i tak wypełniają te przerwy, źe ostatecznie tworzy się jedna zbita ściana. Obumarłe korale są nadzwyczaj kruche, ścierają się na drobny pył, który _ po części służy jako cement budowli, po części, zaniesiony przez fale na morze, opada na dno i tworzy koralowy szlam, otaczający wszystkie atolle. "Wapień koralowy szybko zatraca swoją wewnętrzną budowę: jest osobliwie skłonny do krystalizacja. Niekiedy kawał muru, który przed kilku laby składał się z żyjących organizmów, zaledwie słabe okazuje ślady dawnej organicznej budowy.

Atolle nie są jedyną forma> koralowych budowli. Wzdłuż wybrzeży Australii ciągnie się długa ława rytów, wielce niebezpieczna dla okrętów. Podobne ryfy znajdują się u wybrzeży Florydy i we wielu innych miejscach. W dawniejszych forma-cyach, osobliwie w paleozoicznych, koralowe wapienie mają zupełnie inny pozór; zalegają rozległymi ławicami. Ale gatunki owoczesnycli budujących koralów były inne, dziś już wygasłe; nie znamy więc ich sposobu życia i warunków, w których żyły; ale zdaje się, że ówczesne korale mieszkały w wielkich głębinach i mogły znosić o wiele niższą temperaturę wody, aniżeli współczesne. Jednakże i w tych starych formacyach przytrafiają się ryfy podobne do dzisiejszych. Dana podaje przykłady takich budowli w Siłuryjskiej formacyi w Stanach Zjednoczonych.

Skorupa ziemi składa się jeszcze z innych pokładów, które tworzą się bez współudziału wód rzecznych, jeziorowych czy morskich, li tylko przez połączone działanie czynników atmosferycznych, słońca i wiatru.

Dla mieszkańców stref umiarkowanych te przyczyny nie wydają się doniosłymi. Co najwięcej skłonni jesteśmy przyznać, że deszcze corocznie rozmywają znaczną ilość miękkich pokładów, a strumyczki powstające po deszczach, a także na wiosnę po tajaniu śniegów, przenoszą nawet znaczną ilość materyału