9637173789

O stosunku między zmodyfikowanym typem czynu zabronionego pod groźbą kary... Ius Novum

1/2010

jakim jest bez wątpienia A. Zoll, tezy, iż normy sankcjonowanej nie można przekroczyć w sytuacji, gdy ustalono fakt wystąpienia okoliczności kontratypowej, której jedynie brak umożliwiałby tedy przekroczenie rzeczonej normy), o tyle ustalanie dalszych elementów struktury przestępstwa na tej płaszczyźnie, tj. płaszczyźnie normy sankcjonowanej, wydaje się niemożliwe, a w każdym razie wielce dyskusyjne, skoro - w świetle krakowskiej struktury przestępstwa - to dopiero czyn zabroniony pod groźbą kary, a więc czyn, którym jego sprawca wypełnił nadto jeszcze znamiona decydujące o karalności tego czynu ma być - w ujęciu tej struktury - karygodny i zawiniony. Słowem, skoro karygodność i zawinienie mają być tu ocenami relatywizowanymi do zachowania zabronionego pod groźbą kary, a więc zachowania, którego kompleksowej charakterystyki treściowej - w ujęciu P. Kardasa - dokonuje się w zakresie zastosowania prawnokarnej normy sankcjonującej, to nie może być tak, aby przedmiotem tych ocen mogło być zachowanie opisane jedynie w normie sankcjonowanej, a więc zachowanie, którego opis w tejże normie nie obejmuje wszystkich znamion czynu zabronionego pod groźbą kary, nie obejmuje bowiem znamion decydujących (jedynie) o karalności tego czynu.

O tym, iż z pełnym opisem zachowania zabronionego pod groźbą kaiy spotykamy się dopiero na poziomie normy sankcjonującej, pisał również W. Wróbel. W artykule poświęconym problematyce tak zwanego pozornego zbiegu przepisów ustawy w prawie karnym¹² autor ten - podczas interesującej próby scharakteryzowania zasady lex specialis derogat legi generali i warunku umożliwiającego jej zastosowanie na gruncie przepisów i norm prawa karnego - wyraził pogląd, zgodnie z którym: „Koniecznym założeniem zasady lex specialis derogat legi generali jest stwierdzenie, iż opis typu czynu zabronionego stanowiący określenie zakresu zastosowania normy sankcjonującej A zawiera się w opisie czynu zabronionego określającego zakres zastosowania normy sankcjonującej B. Taka sytuacja definiuje skądinąd w prawie karnym relację typ podstawowy - typ zmodyfikowany (o ile towarzyszy jej także zróżnicowanie wysokości sankcji powiązanych z poszczególnymi typami)”¹³. Wziąwszy pod uwagę okoliczność, iż autor w innym, wcześniej napisanym, opracowaniu¹⁴, interpretując art. 1 poprzednio obowiązującego kodeksu karnego, przyjął, iż: „(...) warunkiem odpowiedzialności karnej jest równocześnie naruszenie przez czyn zakazu ustanowionego w prawie karnym oraz zrealizowanie znamion czynu karalnego (...)”¹⁵, można przeto i tego autora zaliczyć do zwolenników poglądu, według którego ustalenie przekroczenia normy

¹²    Zob. W. Wróbel, Z problematyki tak zwanego pozornego zbiegu przepisów ustawy w prawie karnym, (w:) Zbieg przepisów oraz zbieg przestępstw w polskim prawie karnym, (red.) J. Majewski, Toruń 2006, s. 67-81.

¹³    Ibidem, s. 73.

¹⁴    Zob. W. Wróbel, Struktura normatywna przepisu prawa karnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1993, nr 3, s. 93-103.

¹⁵    Ibidem, s. 103.

-13-