9637173804

O stosunku między zmodyfikowanym typem czynu zabronionego pod groźbą kary... Ius Novum

1/2010

byłyby desygnatami wyrażenia P, ani takich „przedmiotów”, które, będąc desy-gnatami wyrażenia P, nie byłyby desygnatami wyrażenia W. A zatem w świetle tego poglądu jest tak, iż każde wypełnienie przez sprawcę znamion typu czynu zabronionego pod groźbą kary jest jednocześnie przekroczeniem przez niego normy sankcjonowanej leżącej u podstaw tego typu czynu zabronionego pod groźbą kaiy, i nie ma zarazem możliwości przekroczenia tej normy zachowaniem niebędącym wypełnieniem znamion zmodyfikowanego typu czynu zabronionego pod groźbą kaiy.

Jak już wskazano, autorem propagującym trafność pierwszego z zaiysowanych poglądów jest A. Zoll. Już dawno wyraził opinię, iż: „Nie każdy przepis wprowadza własną normę sankcjonowaną. Jedna norma sankcjonowana może mieć odpowiednio kilka norm sankcjonujących. Alt. 148 i 149 k.k. (z 1969 r. - dop. Ł. P.) mają jedną i tę samą normę sankcjonowaną „nie zabijaj człowieka”, i nie może być mowy o stosunkach w tym wypadku między normami sankcjonowanymi. Tą drogą nie da się więc uzasadnić twierdzenia, że między tzw. przepisem ogólnym a tzw. przepisem szczególnym zachodzi stosunek nadrzędności. Nie chcę przytaczać tu znanych argumentów W. Woltera przyjmującego w takim wypadku stosunek wykluczania, argumentów - m.zd. - nie do odparcia”¹. Tak naszkicowany pogląd A. Zoll interesująco rozwinął w innym, później napisanym, opracowaniu, objaśniając: „Nieco inaczej przedstawia się omawiane zagadnienie rozgraniczenia znamion decydujących o bezprawności od znamion decydujących wyłącznie o karalności, w odniesieniu do innych odmian znamion, tzn. określających sposób dokonania czynu, okoliczności modalne i przedmiot czynności wykonawczej. Jeżeli znamiona te nie służą do dekodowania reguły postępowania z dobrem, pełnić będą jedynie funkcję znamion decydujących o karalności czynu. Znamiona te decydować będą też o różnej karalności naruszeń tej samej normy prawnej (sankcjonowanej). W rozgraniczeniu znamion na odnoszące się do sfery normy sankcjonowanej i sfeiy normy sankcjonującej (decydujących o bezprawności lub decydujących o karalności czynu) należy się dopatrywać klucza do ustalenia kryterium podziału typów przestępnych na typy zasadnicze i zmodyfikowane. Typy zmodyfikowane naruszają, podobnie jak typ zasadniczy, tę samą normę prawną. Różnica między nimi spowodowana jest przez znamiona decydujące o różnej karalności czynów realizujących typ zasadniczy i zmodyfikowany. Będą to znamiona, które nie są konstytutywne dla samej ujemnej oceny czynu (ustalenia jego społecznego niebezpieczeństwa - aspektu aksjologicznego), a jedynie będą istotne dla oceny stopnia tego niebezpieczeństwa”².

Widać więc wyraźnie, że według cytowanego autora stosunek, jaki zachodzi między zakresem wyrażenia W a zakresem wyrażenia P, jest stosunkiem podrzęd-ności zakresu wyrażenia W względem zakresu wyrażenia P. Koncepcja A. Zolla

-9-

1

   A. Zoll, Recenzja..., op. cit., s. 133.

2

   A. Zoll, O normie..., op. cit., s. 88.