9637173791

O stosunku między zmodyfikowanym typem czynu zabronionego pod groźbą kary... Ius Novum

1/2010

kary. Słowem, w świetle tego poglądu stosunek, jaki zachodzi między zakresem wyrażenia „wypełnienie znamion zmodyfikowanego typu czynu zabronionego pod groźbą kary” (wyrażenie W) a zakresem wyrażenia „przekroczenie normy sankcjonowanej leżącej u podstaw zmodyfikowanego typu czynu zabronionego pod groźbą kary” (wyrażenie P), jest stosunkiem zamienności zakresów tych wyrażeń.

Mając przed oczyma zaiys rywalizujących ze sobą koncepcji odnośnie sytuowania znamion typu czynu zabronionego pod groźbą kaiy w strukturach normatywnych, i w konsekwencji - co dla nas szczególnie tutaj istotne - odnośnie rodzaju stosunku między zakresem wyrażenia W a zakresem wyrażenia P, nietrudno dostrzec, że „strukturalną” przyczyną różnicującą te koncepcje na omawianych polach badawczych są odmienne zapatrywania ich zwolenników na usytuowanie w rzeczonych strukturach znamion, które A. Zoll określił mianem znamion decydujących jedynie o karalności czynu. Przypomnijmy, że przywołany autor do tego rodzaju znamion zaliczył znamiona określające sposób dokonania czynu, okoliczności modalne i przedmiot czynności wykonawczej, zastrzegając przy tym, że wyżej wymienione znamiona można zaliczyć do znamion decydujących o karalności czynu tylko wówczas, gdy „(...) znamiona te nie służą do dekodowania reguły postępowania z dobrem (...)”¹⁹. A. Zoll podkreślił również, że znamiona decydujące jedynie o karalności czynu „(...) decydować będą też o różnej karalności naruszeń tej samej normy prawnej (normy sankcjonowanej)”²⁰, gdyż są: „(...) to znamiona, które nie są konstytutywne dla samej ujemnej oceny czynu (ustalenia jego społecznego niebezpieczeństwa - aspektu aksjologicznego), a jedynie (...) (są one - dop. Ł. P.) istotne dla oceny stopnia tego niebezpieczeństwa”²¹. Do znamion decydujących jedynie o karalności czynu A. Zoll zalicza również - co do zasady - znamiona podmiotowe, wskutek czego w prezentowanej przez tego autora koncepcji normy sankcjonowanej znamiona te nie są treściowym elementem tej normy²². Dałem już wyraz temu, dlaczego poglądu tego nie podzielam²³, starając się przy tym wzmocnić wysunięty przeze mnie we wcześniejszych opracowaniach pomysł, by znamiona podmiotowe sytuować w odpowiednio ujętym - gdyż w metodologiczne uwarunkowanym - zakresie normowania normy sankcjonowanej²⁴. W miejscu tym krytycznie wypada mi się przeto odnieść do

¹⁹    A. Zoll, O normie..., op. cit., s. 88.

²⁰    Ibidem.

²¹    Ibidem.

²²    Zob. ibidem, s. 81 i 88-89.

²³    Zob. Ł. Pohl: Struktura..., op. cit., s. 110-134.

²⁴    Propozycję tę zgłosiłem w kilku pracach - zob. Podmiotowe znamiona czynu zabronionego w strukturze przestępstwa, „Państwo i Prawo” 2006, nr 2, s. 62 i nast.; Norma sankcjonowana w prawie karnym jako przykład normy prawnej nie będącej normą postępowania, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 1, s. 62-63; W odpowiedzi na uwagi prof. Wojciecha Patryasa o artykule Łukasza Pohla Norma sankcjonowana w prawie karnym jako przykład normy prawnej nie będącej normą postępowania, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2006, nr 4, s. 174-176; Uwagi na marginesie dialogu z prof. Wojciechem Patryasem, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2006, nr 4, s. 183-186.

-15-