60 Bożena Wyszyńska
Można się pokusić o dokonanie podziału tej grupy prasy1 ze względu na cezurę historyczną, gdzie prawdziwym przełomem był rok 1939, w którym wystąpiła wzmożona emigracja Polaków. Wydawana wtedy prasa polonijna miała określone cele polityczne, podczas gdy wcześniej ukazywały się wyłącznie wydawnictwa emigracji zarobkowej. Następną cezurą czasową okazały się lata osiemdziesiąte XX wieku i fala emigracji politycznej, jak również rok 1990, w którym Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznał się za opiekuna Polonii i Polaków za granicą2. Jednak faktycznym momentem przełomowym dla prasy polonijnej, jej wyjściem z cienia, okazał się przekaz internetowy. To właśnie sieć WWW w znakomitej mierze zrównała możliwości publikowania zarówno przez zamożnych, jak i uboższych właścicieli polonijnych tytułów. Trzeba bowiem wskazać, że wiele tytułów polonijnych - co jest owym szczególnym wyróżnikiem prasy polonijnej3 - powstawało z potrzeby serca. Często były to jednoosobowe redakcje lub dwuosobowe zespoły redakcyjne powielające poszczególne egzemplarze gazetki na kserokopiarce. Dostęp do sieci internetowej pozwolił zniwelować w znacznym stopniu koszty wydawnicze, co miało bardzo praktyczne znaczenie: można było przygotowywać i publikować więcej treści. Nie bez znaczenia okazała się możliwość bezpośredniego kontaktu z czytelnikiem. Pytania, komentarze, opinie i uwagi kierowane do redakcji pocztą elektroniczną w znakomity sposób wskazywały tematyczne nisze i faktyczny obszar zainteresowania odbiorców gazety elektronicznej. Tym samym sieć stała się szansą dla małych i niezbyt zamożnych zespołów redakcyjnych. Ważne jednak jest, aby prasę polonijną wspierać i to zarówno pod względem warsztatowym, jak i podczas cyklu wydawniczego.
Całkiem nowym i twórczym zjawiskiem okazała się inicjatywa powołania we wrześniu 1993 roku w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Tarnowie Światowego Forum Prasy Polonijnej. Od 1995 roku krąg jego uczestników został poszerzony i już od trzeciego forum przyjęło nową nazwę: Światowe Forum Mediów Polonijnych. Od 1996 roku organizatorem spotkań dziennikarzy polonijnych stała się tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., a w 1999 roku do organizowania kolejnych spotkań powołano do życia stowarzyszenie Małopolskie Forum
Współpracy z Polonią.
*
Światowe Forum Mediów Polonijnych stanowi płaszczyznę integracji dziennikarzy polskiego pochodzenia z dziennikarzami krajowymi, będąc jednocześnie kreatorem różnorodnych form współpracy pomiędzy Polonią a krajem. Podczas
Prasa w rozumieniu ustawy z 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe (DzU nr 5, poz. 24 z późn. zm.)
Uchwała Senatu z 26 lipca 1990 roku (niepublikowana) zlecająca Wspólnocie Polskiej wykonywanie zadań związanych z działalnością polonijną i przyznającą jej dotacje z budżetu kancelarii Senatu, W. Bogusz, E. Czerniawska, Działalność Senatu RP na rzecz opieki nad Polonią i Polakami za granicą w lalach 1992-1996, Dział Analiz i Dokumentacji Polonijnej, Biuro Studiów i Analiz Kancelarii Senatu, OT-63, Luty 1997, s. 4.
www.king.tarnow.pl/-boniu/odnkomu3.htm.