9693892722

mi teatru lalkowego), na podobieństwa i różnice między utworami literackimi a widowiskami scenicznymi (w klasie IV na przykładzie baśni, w klasach V—V11 głównie na przykładzie utworów z kanonu lektur), na swoistość bohatera literackiego i bohatera scenicznego (w klasach IV i VII).

Już w klasach IV i V sygnalizuje się potrzebę zapoznania uczniów z podstawowymi elementami widowiska teatralnego. Umiejętność dostrzegania cech odróżniających widowisko od utworu literackiego pozwoli na uświadomienie uczniom, że jest ono dziełem samoistnym, pozostającym w ścisłej relacji do literatury, ale od niej często niezależnym.

W klasach wyższych (VI—VIII) uczniowie poznają także problemy bardziej złożone, dotyczące procesu tworzenia widowiska teatralnego, inscenizacji i adaptacji dzieł literackich, a także swoistości teatru jako odrębnej dziedziny sztuki.

We wszystkich klasach przewiduje się pracę twórczą uczniów, a więc — recytację, gry dramatyczne, inscenizacje.

Wprowadzone do programu szkoły podstawowej treści kształcenia teatralnego uwzględniają więc estetyczne przeżycie dzieła sztuki, poznanie zagadnień teoretycznych i własną twórczość uczniów. Podstawowym elementem edukacji teatralnej jest bezpośredni kontakt uczniów z widowiskami teatralnymi — szkolnymi i zawodowymi.

Zagadnienia filmu i telewizji ujęto łącznie. Dobór treści nauczania wynika z ogólnych założeń kształcenia kulturalnego. Wybrane do analizy przez nauczyciela filmy i spektakle telewizyjne powinny pozostawać w ścisłym związku z literaturą, jako adaptacje dzieł literackich mogą być także utworami sztuki filmowej opartymi na oryginalnym scenariuszu, powinny jednak być związane z poznawanymi kręgami tematycznymi. Kształcenie filmowo-telewizyjne, podobnie jak teatralne, obejmuje kontakt z dziełem i jego przeżycie estetyczne oraz wzbogacenie wiedzy teoretycznej. Analiza dzieł powinna ukazać swoistość tworzywa, główne środki wyrazu i ich funkcje w utworze oraz związki filmu (telewizji) z innymi sztukami. Należy także omawiać pozaartystyczne funkcje filmu i telewizji. Edukacja filmowo-telewizyjna ucznia powinna prowadzić do świadomego i krytycznego wyboru filmów i programów telewizyjnych.

W klasach IV i V należy wdrażać do uważnego słuchania audycji radiowej, budzić zainteresowanie jej tematyką. Na ;ym etapie kształcenia ważny jest wpływ audycji radiowej na rozwijanie zainteresowań czytelniczych. Systematycznie od klas najniższych należy zwracać uwagę na tworzywo radia oraz stopniowo rozszerzając, wzbogacając poszczególne obserwacje, rozwijać w uczniach świadomość sztuki radiowej.

W klasach VI—VII nadal będziemy wyzyskiwać radio dla celów kształcenia literackiego. Zasadą pracy na tym poziomie musi być równoległy odbiór treści i formy audycji radiowej. Trzeba podkreślać także związki sztuki radiowej z teatrem i ukazywać różne formy literatury w radiu, takie jak np.: słuchowisko, montaż poetycki, proza czytana.

Program nakłada obowiązek wyrabiania u uczniów sprawności określonych w programie, przekazywania im wybranych elementów wiedzy o sztuce radiowej oraz kształtowania wartościowych postaw. Konieczna jest także ciągła korelacja

54