984501869

cera jest nią bohater tytułowy, którego wyjątkowość wynikająca z literackiej prezentacji tożsamości Boga-Człowieka została przedstawiona w poprzednim rozdziale. Wielką uwagę przywiązywał autor tetralogii do wartości artystycznych, co jest istotne dla epopei. Wykorzystał w tym celu środki poetyckie znane w stylistyce biblijnej. Przeprowadzone już analizy fragmentów powieści Brandstaettera wskazują na to, iż wiele z nich utrzymanych jest w podniosłym, uroczystym stylu. Bogactwo środków literackich i ich funkcjonalność świadczy o wysokim kunszcie poetyckim twórcy, który umiał polskiemu czytelnikowi przybliżyć elementy poetyki typowej dla kultury semickiej, a jednocześnie językiem artystycznym przybliżył kwestie teologiczne.

W tym rozdziale zostaną przedstawione trzy pozostałe kon-sStytutywne cechy epopei, które można odnaleźć w powieści:

1)    bohater na tle wydarzeń przełomowych: rozległa panorama społeczna i kulturowa, wiele wątków, epizodów;

2)    dwa plany zdarzeń: ludzki (naturalny) i boski (ponadnatu-ralny);

3)    szczególna rola przyrody: stanowi ona pomost między światem naturalnym i ponadnaturalnym.

MOMENT PRZEŁOMOWY

Jezusa jako bohatera powieściowego poznajemy na tle rozległej panoramy życia społeczno-kulturowego⁴⁸. Jest on tym, który dokonał zasadniczego przełomu w kulturze europejskiej i wywarł znaczny wpływ na kulturę światową. Świadectwem tego przełomu jest cezura dzieląca dzieje ludzkości na czas przed Chrystusem (antę Christom natum) i po Chrystusie (post Christom natom)_ Typowe dla powieści-epopci jest dążenie do tego, żeby ukazać,

⁴⁸ M. J a s i ń s k a-W ojtkowska, Powieść o Jezusie..., s. 46-47. Zob. też J. D u ży k, Roman Brandstaetter, Jezus z Nazarethu [rcc.], „Ruch Literacki” 1994, 7. 1/2, s. 150-154.

24.5