984502247

W SZWECYI. 217

Nie ulega też wątpliwości, że i inne jeszcze kwestye, z rozbieranych przez koinisyę szkolną, mają znaczenie nie tylko dla miejscowych, szwedzkich stosunków, ale dla pedagogiki i urządzenia szkół w ogóle. Z tego powodu nie podobna nam pomiuąć milczeniem, przynajmniej niektórych, zdaniem naszem ważniejszych, bez pobieżnej, przynajmniej w kilku słowach wzmianki.

Do takich kwestyi należy np. kwestya nadzoru nad szkołami i uczniami pod względem sanitarnym, i).

Poprzednio już prawodawstwo szwedzkie w^riele zrobiło w celu wykształcenia zdrowej i silnej młodzieży. Regulamin szkolny złl-go Listopada 1878 r. szczegółowo przepisał tak porządek i sposób odbywania ćwiczeń gimnastycznych, jak i nadzór pod względem sanitarnym. Pod obydwoma względami, szwedzkiemu urządzeniu szkół należy oddać pierwszeństwo przed wszystkimi innemi. Pomimo to komisya uważała za konieczne rozwinąć jeszcze dalej przepisy, odnoszące się w szczególności do nadzoru pod względem sanitarnym. Dla tego uważała za niedostateczny, dotychczasowy nadzór jednego tylko lekarza szkolnego, ale żądała naznaczenia rektorowi szkoły stałego pomocnika, pobierającego oddzielne wynagrodzenie i obowiązanego do codziennego nadzoru nad stosunkami hygienicznemi w szkole. Lekarz szkolny miał mieć głos w zarządzie szkolnym we wszystkich kwestyach, odnoszących się do rozwoju fizycznej strony młodzieży, tudzież warunków hygienicznych zakładów; w skutek tego miał brać udział przy rozkładzie godzin lekcyi. a także prawo czynienia wniosków, odnoszących się do stosunków sanitarnych. Komisya pragnęła, ażeby dla każdego lekarza, tudzież jego pomocnika, właściwa władza szkolna wypracowała instrukcyę, w której powinny być uwzględnione następujące okoliczności:

Na początku i w końcu każdego roku szkolnego wszyscy uczniowie powinni być pod względem stanu zdrowia najtroskliwiej zbadani, tudzież zmierzeni i zważeni. W początku każdego półrocza winni być zbadani co do zdolności swej do ćwiczeń gimnastycznych. Na początku jesiennego półrocza powinni być zbadani pod względem zdolności słuchowej, która powinna być brana na uwagę przy usadzaniu ich w szkole. Pod względem zdolności wzrokowej uczniowie winni być badani przy końcu wiosennego półrocza. Jeżeli pokażą się między uczniami lub w ich otoczeniu choroby zaraźliwe, lekarz szkolny winien zarządzić środki ochronne, jakie uzna za stosowne. Raz na miesiąc przynajmniej lekarz ten winien dopełnić rewizyi całego zakładu szkolnego pod względem hygieuiczuym i złożyć z niej sprawozdanie rektorowi. W końcu każdego roku szkolnego wdnien

') I)o tego odnosi się 3-ci i 4-ty tom sprawozdania, będącego prawie wyłącznie <lzielcm Axcla lvcy'a, profesora fakultetu lekarskiego (t. zw. Karoliny) w Sztokholmie. 1’raca ta grumownością poglądów i starannością obrobienia przewyższa wszystko, co dotychczas na tćm polu było zdziałane. Klinghardt ibidem, str. 1 13.