94295601

440 K. PANEK

zupełnie nam jest nieznana istota tych zmian, nie ulega przecież wątpliwości, że pozostaje ona w związku ze stanem układu ner-wo weg( >.

O wybitnej roli układu nerwowego w akcie w ydzielania mleka zdaje się także świadczyć bogactwo włókien nerwowych przeplatających gęstą siecią wszystkie części składowe gruczołu. Gdy jednak wpływ układu nerwowego na wydzielanie mleka na podstawie przytoczonych spostrzeżeń zda się nie ulegać wątpliwości, to przecież wyniki badan doświadczalnych tego wpływu me zdołały dotąd należycie wykazać i stwierdzić.

Badania nad wpływem nerwów na wydzielanie mleka przeprowadzano wyłącznie prawie na kozach. Nerwy wymienia u kozy pochodzą wyłącznie prawie od nerwu nasiennego (h. spermaticus e.rterHHs), a mianowicie od gałęzi jego środkowej {ram as meclias), która u nasady wymienia dzieli się na 3 gałązki: 1) drobną, która towarzyszy tętnicy sromowej (art. pudemla e.derna) i gubi się w ścianach gruczołu. 2) gałązkę grubszą (ramus pcpillaris), zaopatrującą dojki, 3) jedną lub dwie gałązki (rami ylandiOares), wnikające w miąższ gruczołu i przebiegające wśród pęcherzyków gruczołowych i wyprowadzających. Eckhardt, który pierwszy przeprowadził doświadczenia nad działaniem wydzielniczem nerwów (1858), nie zauważył po przecięciu i drażnieniu nerwu nasiennego żadnych zmian w wydzielaniu mleka. W przeciwieństwie do niego dochodzi później Rólirig na podstawie swoich badań do następujących wniosków: przecięcie pierwszej gałązki nerwu nasiennego powoduje rozszerzenie odnośnych naczyń krwionośnych, drugiej zwiotczenie brodawki sutkowej, zaś przecięcie trzeciej zmniejszenie wydzielania mleka. Przy podrażnieniu natomiast końców obwodowych przeciętych gałązek nerwów zauważyć się dało w pierwszym przypadku zwężenie naczyń, w drugim naprężenie brodawki, w trzecim znaczne wzmożenie wydzielania mleka. Tego ostatniego zjawiska nie odnosi jednak Rólirig do obecności włókien nerwowych wydziel-nicz\cli, lecz raczej do pobudzenia włókien mięsnych przewodów mlecznych i przyspieszenia wydalania nagromadzonego mleka

W ale n t o w i cz, który powtórzył doświadczenia Róhriga w pracowni fizyologiczuej Uniw. Jagieł., nie stwierdził podanego przez tegoż autora Wpływu odnośnych nerwów na wydzielanie mleka, zauważył jednak, że z wymienia o przeciętym nerwie nasiennym poczęło po pewnym czasie wydzielać się więcej mleka, jakoteż o większej