9914713861

148

szej, dotyczącymi m.in. rekonstrukcji rządu w maju 1936 oraz wpływu memoriałów Władysława Kosieradzkiego. Przytaczając reakcję ówczesnej prasy na broszurę Kosieradzkiego Plan Centralnego Okręgu Przemysłowego autor zdecydowanie podtrzymuje tezę, iż „(...) program rozbudowy przemysłu zbrojeniowego wraz z koncepcją jego lokalizacji w rejonie bezpieczeństwa od początku do końca był dziełem specjalistów wojskowych’'. Z uwagą i wnikliwie została zanalizowana rola ówczesnego wicepremiera Eugeniusza Kwiatkowskiego, którego wystąpienia na forum parlamentu —jak pisze „(...) kreśliły po raz pierwszy wizje wszechstronnej modernizacji Polski”.

Szczegółową realizację programu industrializacji Jerzy Gołębiowski przedstawia w rozdziale zawierającym charakterystyki inwestycji zbrojeniowych i przemysłu pomocniczego. W tej części pracy uwagę zwraca opis poszczególnych zakładów przemysłowych zlokalizowanych na obszarze COP

Sporo miejsca w rozprawie (rozdz. V i VI) poświęcono problematyce rozbudowy i tworzenia infrastruktury w zakresie gazyfikacji, elektryfikacji, sieci kolejowych i drogowych. Udokumentowanie tych poczynań uznać należy za jeden z cenniejszych walorów tej pracy, podobnie jak uzupełnienie jej licznymi mapkami i zestawieniami tabelarycznymi.

Wśród niewątpliwych zalet rozprawy wymienić należy również mistrzowskie operowanie różnorodnym materiałem źródłowym, logiczną i konsekwentną postawę autora w przeprowadzaniu analizy i dokumentowaniu różnych elementów tej złożonej problematyki. Przejrzysty język i potoczysty tok narracji sprawiają, że praca może być interesującą lekturą nie tylko dla historyków.

Anna Paciorek

Jerzy Gołębiowski, Dzieje industrializacji w rejonie bezpieczeństwa 1922-1939, Wydawnictwo Naukowe AP,. Prace Monograficzne nr 284, Kraków 2000, 312 s.

Recenzje Jerzy Kornaś

Blaski i cienie Drugiej Rzeczypospolitej

Ostatnie dziesięciolecie to rekordowy wprost okres pisarstwa historycznego. W latach dziewięćdziesiątych na półkach księgarskich ukazała się ogromna liczba książek podejmujących różne aspekty najnowszej historii Polski. W sporej części są to syntezy dziejów najnowszych i współczesnych Polski, obejmujące różne okresy, w tym także międzywojenny. Ma to z jednej strony — niewątpliwe walory poznawcze dla czytelnika profesjonalnego, który w tej różnorodności może odnaleźć ciekawe ujęcia interpretacyjne historii współczesnej i kształtować na tej podstawie bogatszy faktograficznie obraz polskiej przeszłości. Z drugiej zaś, czytelnik mniej przygotowany historycznie może mieć trudności z samodzielną oceną wartości poznawczej tych publikacji oraz przedstawionych w nich opisów wydarzeń. Dawne ograniczenia cenzuralne obecnie nierzadko zastąpione zostały dowolną wykładnią historyczną, pomijającą najczęściej niewygodne fakty dla uzasadnienia z góry założonych odniesień

Fot. Mieczysław Więcławek

Michał Śliwa