9914714040

53

Dydaktyka

Robert Małoszowski

Komputer Jako narzędzie pracy nauczyciela

Problematyka, którą chciałbym w tym artykule zaprezentować, budzi moje zainteresowanie od czasu, kiedy zająłem się tworzeniem obrazów przy pomocy komputera i programów graficznych. Było to wtedy nowością, dzisiaj stanowi dość popularną formę ekspresji artystycznej, wiele też zmieniło się w tym zakresie w edukacji i prezentacjach materiałów o charakterze dydaktycznym.

Komputer staje się obecnie jednym z podstawowych środków edukacji. Warto więc przyjrzeć się problemom związanym z zastosowaniem multimediów po to m.in., by wyznaczyć obszar ich wykorzystania. Nie tylko dlatego, że rewolucja informatyczna powoduje gwałtowne przemiany w edukacji, ale przede wszystkim z tego powodu, że większość zjawisk o charakterze edukacyjnym, które są z tą rewolucją związane, występuje poza szkołą czy uczelnią. Obserwujemy, mówiąc najkrócej, pewien rozziew pomiędzy kompetencjami ucznia i nauczyciela. Pod tym względem uczniowie bardzo często wyprzedzają swoich nauczycieli, orientując się bardzo dobrze w' różnych możliwościach zastosowania komputera i urządzeń peryferyjnych. Paradoksalnie, podczas gdy młodzi ludzie coraz powszechniej kreują swe wirtualne oblicza w postaci stron WWW, wielu nauczycieli zachowuje się tak, jakby nie wiedzieli o istnieniu szkolnych pracowni komputerowych.

Truizmem jest twierdzenie, że dostęp do informacji uzyskujemy dziś przede wszystkim za pośrednictwem mediów: telewizji, czasopism, multimedialnych programów komputerowych, Internetu. Rozwój w dziedzinie informatyki stwarza nieograniczone wręcz możliwości dostępu do informacji, zmagazynowanych m.in. w multimedialnych bazach danych na całym świecie. Nauczyciel musi więc oswoić się z nowoczesnymi urządzeniami, które w niedalekiej przyszłości staną się nie tylko podstawowym narzędziem jego pracy, ale i ważnym czynnikiem rozwoju intelektualnego.

Istotną zaletą wykorzystania komputera w^r edukacji jest możliwość interaktywnego sposobu uczenia się. Polega on na zmianie przebiegu programu i kreowaniu własnych pomysłów. Podstawową formą systemów interaktywnych jest hipertekst oznaczający taką formę zorganizowanej informacji, która umożliwia korzystanie z niej przez nawigację czyli swobodne (podporządkowane potrzebom użytkownika), a nie wynikające ze struktury', w jaką ułożone został)' informacje, poruszanie się poprzez złożoną wielowarstwową strukturę tej organizacji (...) Proces komunikacji przyjmuje charakter gry, funkcja poznawcza zostaje uzupełniona o autopoznaw-czą, a porozumienie przyjmuje postać współuczestnictwa, tak samo jak lektura, porozumiewanie się jest procesem kreowania sensu, działalnością w istotny sposób twórczą” (Umberto Eco).

Dodać warto, że uczniowie bawiąc się multimedialnymi programami komputerowymi wykazują szczególną zdolność do szybkiego zapamiętywania funkcji i samodzielnego szukania informacji. Jest to wartość, której nikt nie powinien lekceważyć, zwłaszcza nauczyciel, zobowiązany do takiego przygotowania lekcji, by informacje zdobywane przez ucznia stawały się źródłem wiedzy, nie zaś przerywnikiem nudnej lekcji. Nauczyciel nie powinien ograniczać się do prezentacji takiego czy innego programu, ale