W motywowaniu pracowników przedsiębiorstwa wykorzystuje się wiele instrumentów. Są one zbiorem metod, reguł, sposobów i form postępowania oraz rozwiązań proceduralnych, strukturalnych i organizacyjnych, regulujących motywowanie w przedsiębiorstwie.40
Każda organizacja tworzy własny system motywacyjny, czyli system oddziaływań na swoich uczestników, którego myślą przewodnią jest zachęcenie i zmobilizowanie ich do podejmowania zachowań korzystnych oraz unikania zachowań niepożądanych z punktu widzenia całości.41
System motywacyjny firmy jest kombinacją wielu, współzależnych i wzajemnie wspomagających się instrumentów natury finansowej i pozafinansowej. Jego struktura jest sprawą zindywidualizowaną.42
Konstrukcja systemu motywacyjnego, adekwatnego do potrzeb i możliwości pracodawcy, a jednocześnie spełniającego oczekiwania pracowników nie jest obecnie łatwe. Utrudnienia wynikają również z ciągle zachodzących zmian w przedsiębiorstwie i jego otoczeniu. Zmieniają się potrzeby i preferencje pracowników i kadry kierowniczej, zmienia się lokalny rynek i sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. Rośnie liczba i różnorodność składników płacowych i pozapłacowych systemu motywacyjnego.43
Głównym zadaniem teorii motywacji jest wypracowanie modelu działań podejmowanych w celu aktywizowania i pobudzania pracowników, aby po ich wdrożeniu i zastosowaniu nastąpił wzrost efektywności organizacji. Teorie motywacji zajmują się, zatem analizą psychiki człowieka, - jeśli zostaną odkryte zasady, według których człowiek kieruje się oraz postępuje, to będzie możliwość opracowania szeregu elementów, które wpływają na niego znacząco. Poznawszy prawidłowości kierujące powstawaniem dążeń i potrzeb człowieka oraz jego możliwości i zdolności, można
411 Gablota. M.: Potencjał pracy w przedsiębiorstwie. Kształtowanie i wykorzystywanie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1998, s. 104
41 Stewart. D .M.: Praktyka kierowania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1994, s. 165
42 Juchnowicz. M.: Wiedzieć i motywować, „Personel”2002, nr 24, s. 16
41 Nowosielski. S;: Motywacja szyta na miarę, „Personel”2001, nr 17, s. 38
15