984501731

ści, ukazującym Zecharię, kapłana ze zmiany Abijama²¹, który właśnie przybył do świętego miasta, aby wypełnić swe kapłańskie obowiązki. Zarysowana w ten sposób sytuacja narracyjna uzasadnia wprowadzenie pewnych informacji doryczących sposobu sprawowania kultu. Mowa jest więc o wiernych gromadzących się na Dziedzińcu Pogan²², o kupnie zwierząt ofiarnych, wymianie monet pogańskich na świątynne sykle, o lichwie potępianej przez Torę. Narrator-judaista plastycznie maluje niektóre szczegóły bezpośrednio związane z czynnościami kapłańskimi Zecharii: przygotowuje się do nich przez rytualną oczyszczającą kąpiel oraz modlitwę dzień i noc. Następnie ciągnie losy w komnacie Białych i Czarnych Kostek i wraz z innymi kapłanami udaje się na wyznaczone losem stanowisko posługi²³. Te i inne szczegóły podane przez narratora-judaistę już na początku czterotomowej powieści sprawiają, że czytelnik nabiera zaufania do jego kompetencji.

Wraz z rozwojem akcji powieści pojawia się wiele innych argumentów świadczących na korzyść narratora - znawcy kultury i religii żydowskiej. Czytelnik dowiaduje się o zwyczajach rodzinnych panujących w Izraelu np. przy okazji narodzin Johanana, syna Zecharii²⁴, narrator informuje o tradycyjnych obrzędach towarzyszącym narodzinom dziecka:

^J1 Kapłani w czasach Jezusa byli podzieleni na 24 grupy, Abijam należał do S. Każda z nich na zmianę brała przez tydzień czynny udział w sprawowaniu świątynnego kultu. Zob. H. I) a n i e l-R ops, Życie codzienne w Palestynie w czasach Jezusa* Warszawa 1994, s. 342.

^u Rozległy teren oddzielony od świątyni ogrodzeniem, poza które nie mogli wejść poganie; plac, gdzie dokonywano zakupów.

²³ O niektórych szczegółach związanych z wykonywaniem czynnos'ci kapłańskich i aktów kultu pisze H. D a n i c l-R ops, op. cits. 342-343. Zob. też G. R i c c i o 11 i, Życie Jesusa Chrystusa, Warszawa 19.36, s. 82-83; B. P o n i i y, Dn/gorzędnc akty kultu, [w:] Życie religijne w Izraelu, red. G. Witaszek, Lublin 1997, s. 239-256.

²⁴Teologiczne aspekty literackiej kreacji Jana Chrzciciela (zwanego Joha-nanem ben Zccharia) przedstawiam w przygotowanej do druku książce Powstał prorok jak ogień. Jan Chrzciciel w powieści Romana Brandstaettera „Jezus z Nazarc-thu ".

108