przejawem duchowej walki, którą toczy nie tylko ze sobą, lecz także ze złym duchem**:
[...] wolnym krokiem szedł dalej odurzony nawałem myśli, które wypełniały jego udręczoną głowę. Mieszały się one ze sobą, przenikały wzajemnie, potem rozdzielały i pełzły jak węże, podrażnione zbliżającym się niebezpieczeństwem; ich oślizłe cielska prężyły się, wiły, skręcały, spiętrzały w drgające kłębowisko, kusiły biednego Judę jednolitym sykiem przypuszczeń, domysłów, podejrzeń, a wreszcie coraz bardziej wzmagającej się pewności, że ten jest niebezpiecznym kusicielem, kuszącym dwunastu łatwowiernych apostołów [„.] [podkr. moje -A.S.1(III-IV, 177).
Narrator za pomocą obrazowego porównania oddaje realność i dynamikę wewnętrznej walki. Użycie wyrazów z pola semantycznego, które w tekście biblijnym nieodwołalnie przywołuje sceny kuszenia z raju, wskazuje na rolę szatana w kształtowaniu poglądów Judy na temat Rabbiego z Nazaretu. Konsekwencją zwątpienia, któremu poddał się Juda, była kradzież; nie chce jej nazwać po imieniu, lecz szuka winy poza sobą60. Juda dochodzi do przekonania, że to Rabbi go zwiódł i uczynił złodziejem. Postanawia jednak, że nie odejdzie jeszcze z grupy apostołów. Narrator - zachowując dystans wobec tej decyzji - podaje jej motywacje w formie pytania retorycznego, które można potraktować jako głos Boga przemawiający w sumieniu człowieka:
Rosło w nim poczucie mądrej roztropności, rozwagi i tak wielkiej przezorności, że aż graniczącej z przebiegłością, a może i z przewrotnością (...) jeszcze nie porzuci Jeszuy. Jeszcze przy Nim zostanie. Potrzą-
59 O tym, żc działanie demona i jego wpływ na myśli, uczucia, pragnienia człowieka ma charakter bardzo realnego niebezpieczeństwa, świadczy nauczanie mistrzów życia duchowego. Np. Ignacy Loyola, CD, nr 313-327; 328-337; Jan od Krzyża zwraca uwagę, iż szatan ma władzę nad człowiekiem, który jest przywiązany do tego, co doczesne i zewnętrzne (Droga na Górę Karmel, I, 2, 2).
60 Na pochodzenie kłamstwa od szatana wskazuje Jezus, zob. np. J 8, 44. Moraliści i znawcy zagadnień życia wewnętrznego zwracają uwagę na trudność w przyznaniu się do winy. Zob. S. O I c j n i k, W odpowiedzi na dar i powołanie Boże. Zer rys teologii moralnej, Warszawa 1979.
125