DEKOLONIZACJA
W AFRYCE
Dekolonizacja
• proces dekolonizacji Afryki przebiegał w 3 fazach.
• w pierwszej fazie (lata 50.) w gronie państw niepodległych
znalazły się arabskie kraje Afryki Północnej oraz 2 kraje
Czarnej Afryki - Ghana i Gwinea.
• drugą fazę zapoczątkował „Rok Afryki” (1960), w którym
17 krajów uzyskało niepodległość, i trwała ona przez całą
dekadę lat 60.
• w trzeciej fazie - od połowie lat 70. do 1990 - po niepodległość
sięgnęły kolonie portugalskie - Komory, Seszele, Zimbabwe,
Dżibuti, Rodezja, Namibia.
• w ten sposób na terenach europejskich posiadłości
kolonialnych w Afryce powstało 50 niepodległych państw,
które weszły (z wyjątkiem RPA) w skład Organizacji Jedności
Afryk.
Skutki dekolonizacji:
• powstanie nowych państw,
• zacofanie cywilizacyjne byłych koloni,
• niestabilność polityczna- częste wojny domowe,
• reżimy niedemokratyczne,
• konflikty plemienne,
• obecnie- ogromne uniezależnienie się od
koncernów ( surowce, broń)
Apartheid - teoria głosząca
konieczność osobnego rozwoju
społeczności różnych ras, a także
bazujący na tej teorii system
polityczny panujący w Republice
Południowej Afryki do połowy lat
90. XX wieku, oparty na segregacji
rasowej.
W 1994 krajowa konstytucja
została napisana na nowo. Odbyły
się też pierwsze powszechne
wybory w historii kraju. Pierwszym
czarnym prezydentem Republiki
Południowej Afryki został Nelson
Mandela.
• były prezydent RPA
• jeden z przywódców
ruchu przeciw
apartheidowi
• laureat pokojowej
nagrody Nobla
• w 1942 roku wstąpił
do Afrykańskiego
Kongresu Narodowego
Nelson Mandela
Bantustan - terytoria wydzielone
w latach 70. z obszaru RPA, które
miały być miejscem zamieszkania
poszczególnych grup ludności
murzyńskiej. Zajmowały one około
1/8 powierzchni RPA. Regiony te,
mające być formalnie
niepodległymi państwami, miały
jednak charakter "rezerwatów" i
były głównym narzędziem
rasistowskiej polityki apartheidu
czyli "osobnego rozwoju"
poszczególnych grup rasowych.
Wojny Domowe w Afryce
SECESJA KATANGI
Katanga – historyczne państwo w Afryce, istniejące w latach 1960 –
1963.
• prowincja Katanga ogłosiła 11 lipca niezależność od nowo
powstałego państwa – Kongo
• we wrześniu 1960 pułkownik Joseph Mobutu obalił premiera
Konga Patrice Lumumbę
• śmierć Lumumby wywołała wstrząs na arenie międzynarodowej
• rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła rezolucję o wysłaniu sił
zbrojnych do Konga w celu zapobieżenia wojnie domowej
• 15 stycznia 1963 siły ONZ zajęły Elisabethville (stolicę), co de
facto oznaczało koniec secesji Katangi
Moise Czombe
• polityk kongijski, prezydent Katangi
• w 1950 utworzył partię CONAKAT
• Czombe i CONAKAT, po wygraniu
wyborów w prowincji Katanga, ogłosili
jej niezależność
• w wyniku interwencji ONZ i
przegranej wojny Czombe uciekł do Angoli
Mobutu Sese Seko
• polityk i wojskowy kongijski,
• wieloletni prezydent państwa
• służył w kolonialnych siłach
belgijskich
• we wrześniu 1960 pułkownik
obalił premiera Konga Patrice
Lumumbę
Patrice
Lumumba
• pierwszy premier Demokratycznej
Republiki Konga
• podczas zaprzysiężenia Lumumba
ostro skrytykował belgijską politykę
kolonialną w wyniku czego
najbogatsza prowincja Katanga, przy
wsparciu Belgii, ogłosiła niepodległość.
SECESJA BIAFRY
Biafra (Republika Biafra) - państwo, które
istniało w południowo wschodniej Nigerii
od 30 maja 1967 do 15 stycznia 1970 i
obejmowało obszar w okolicy wybrzeży
Nigerii i Kamerunu. Jego nazwa pochodzi od
Zatoki Biafra, część Zatoki Gwinejskiej
• w styczniu 1966 oficerowie nigeryjskiej armii, pochodzący z ludu Ibo
(zamieszkujący Region Wschodni Nigerii), przeprowadzili nieudany
zamach stanu
• Gubernator wojskowy tego regionu, pułkownik Chukwuemeka Odumegwu
Ojukwu ogłosił go niepodległym państwem ze stolicą w Enugu
• w 1970 Biafra, całkowicie spustoszona przez wojnę z Nigerią, była już na
granicy upadku
• Generał Ojukwu uciekł z kraju, a reszta terytorium Biafry powróciła do
Nigerii
Walki Plemienne w
Afryce
Tutsi (Watussi) – to nazwa jednej z trzech grup
ludności zamieszkujących Rwandzę i Burundi,
stanowiąca około 14% ludności tych krajów.
Hutu (Bahutu) – afrykańskie, rolnicze plemię
z grupy Bantu – ludzi zazwyczaj krępych,
zamieszkujących Rwandę oraz sąsiednie Burundi.
W obu tych krajach Hutu stanowią 85% ludności.
Ludobójstwo w
Rwandzie
To masakra osób pochodzenia Tutsi
dokonana przez ekstremistów Hutu w
Rwandzie w ciągu około 100 dni od
6 kwietnia do lipca 1994 roku
• ludobójstwo to, wyróżniające się niespotykaną liczbą ludzi
zamordowanych w tak krótkim czasie, stało się
prawdopodobnie największą porażką ONZ w historii jej
istnienia
• ONZ powołało wcześniej, w październiku 1993 roku, UNAMIR
(Misja Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy
Rwandzie) lecz nie zezwoliło na działania interwencyjne
• szacuje się, że w ludobójstwie zginęło od 800 000 do 1 071
000 ludzi