WYKŁAD X- dn.22.04.04r.
UBEZPIECZENIA EMERYTALNO - RENTOWE
UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE
Mężczyzna przechodzi na emeryturę w wieku 65 lat. Żyje ok. 68 lat. Więc jest emerytem 3 lata - pobiera emeryturę z ZUS - u.
Średnia długość życia mężczyzny w 2002 roku wynosiła 70lat, a kobiety 79 lat. Wniosek - kobieta żyje przeciętnie o 9 lat dłużej niż mężczyzna.
Kobiety przechodzą na emeryturę w wieku lat 60, czyli pobierają emeryturę przez kolejne 19 lat.
Osoba ( kobieta), która ma lat 20 w 2004r. to będzie żyła jeszcze prawie 60 lat, a mężczyzna będzie żył jeszcze 51 lat.
Tablica długości trwania życia jest potężnym narzędziem dla polityki ubezpieczeniowej, dla polityki emerytalnej.
Jeżeli 20 letnia kobieta (2004), wyjdzie za mąż za równolatka, to średni będzie 9 lat wdową. Na ogół mężczyzna jest ok. 4 lata starszy od kobiety. To wynika z tego, że taka kobieta będzie ok. 14 lat wdową..
Kobieta, która ma 88 lat będzie żyła jeszcze średnio ok. 4,5 roku.
W 1950 lub 1955 średnia długość życia mężczyzny była 56 lat. Przez 49 lat długość życia wydłużyła się o ok. 15lat ( u mężczyzn). W rozwiniętych krajach zachodu ludzie żyją dłużej.
Austriaczki, Francuski ponad 80 lat żyją. Japonki żyją najdłużej ( ochrona środowiska i spożywanie dużej ilości ryb). Rosjanin 60 lat, Rosjanka żyje krócej niż Polka, Ukraińcy żyją najkrócej.
Długość życia jest zależna od cywilizacji. Różnice długości życia w różnych krajach, na różnych kontynentach pokazują różnice cywilizacyjne, jakie między krajami panują, różnice w postępie życia ( wyższa wykrywalność chorób, wyższa profilaktyka).
Do 1984(3)r. - składka z tytułu ubezpieczeń była dochodem budżetowym.
W 1998r. - po reformach składka ubezpieczeniowa wynosiła 50%. Składka była taka sama dla wszystkich i dla górnika i dla nauczyciela, który ma niewielkie ryzyko wypadkowości. W takim razie to nie była składka, to był podatek. Miało to jakieś cechy składki, ale w rzeczywistości to podatek.
System repartycyjny - system ubezpieczeniowy za czasów gospodarki planowanej. Polegał on na tym, że to co zebrano szło na bieżące fundusze wypłat, emerytur i rent.
Do lat 70 - była potężna nadwyżka z przychodów ze składek ubezpieczeniowych do budżetu nad wydatkami budżetu na świadczenia społeczne. Składka wynosiła wtedy 15,5%.
W 1998r. - składka 50%, a mimo to groziło to załamaniem systemu ubezpieczeniowego. Odpowiedź na ten zarzut w latach 70 było 1,5 mln emerytów i rencistów, a dzisiaj jest 9 mln 300tys.
Skąd tyle emerytów i rencistów?:
Starzeje się społeczeństwo
Wydłużenie życia ( trwania)
W 1978 - Gierek wprowadził ubezpieczenia rolników ( rolnik może swojemu dziecku przekazać ziemię, w zamian za emeryturę robotniczą, którą wypłaca mu państwo). Rolnik mógł mieć przyznaną rentę, jeśli miał plony, były niskie w porównaniu ze średnimi plonami w gminie - zabierano mu ziemię. Początkowo składka emerytalna rolników miała pokrywać 30% wypłat emerytur i rent. Tak było przez pierwsze 2 lata. Potem 10%, a teraz 5%, czyli 95% wypłacanych emerytur i rent to ci z dotacji budżetowej, a 5% pochodzi z opłacanych składek. Rolnik obecnie posiada ubezpieczenie chorobowe i może dostać zwolnienie lekarskie ( ponad 30 dni niezdolności do pracy), ma też ubezpieczenie wypadkowe. Ubezpieczenie chorobowe jest ze składek i się bilansuje..
W 1982 w Polsce Stan Wojenny wprowadzono reformę gospodarczą ( bardzo radykalną). Polegała ona na funkcjonowaniu p -stw na zasadzi 3 * 5 ( samodzielność - wszystko wolno z wyjątkiem tego co jest zakazane prawem; samofinansowanie - przedsiębiorstwo ze swoich przychodów finansuje swoje wydatki; samorządność - utworzenia Rad Pracowniczych, które miały podejmować decyzje, co do strategicznego działania p -stwa). Zlikwidowano związki zawodowe. Nie chciano zaakceptować bezrobocia. Wymyślano przechodzenie na wcześniejsze emerytury.
1999 - reforma systemu emerytalnego.
Kryteria wyboru:
Dobre zarobki - nowy system
Zarobki małe - stary system
Składka w III filarze składa się z 2 elementów:
emerytura - ubezpieczenie życia
emerytura - podlegająca kapitalizacji
Najlepsza metoda uzdrawiania systemu emerytalnego, to przechodzenie mężczyzn na emeryturę w wieku 60 lat, a kobiet 70.
Środki z II filaru podlegają dziedziczeniu.
Obok Otwartych Funduszy Emerytalnych i Funduszy Ubezpieczeniowych musi powstać Instytucja Ubezpieczeniowa, która będzie wypłacała świadczenia w przypadku, gdy ktoś będzie żył nawet 100 lat ( do końca jego dni).
PRZYKŁAD:
- kobieta 22lat
- zarabia 1500
- to emerytura z I filaru - 426zł
- emerytura z II filaru 436zł
<4,5% stopa zwrotu funduszy emerytalnych>
- mężczyzna 20lat
- z I filaru 626zł
- z II filaru 796zł
<Absurdalny system - dyskryminacja kobiet>
Składka emerytalna na ubezpieczenia emerytalne wynosi 9,76% obciążających pracownika i tyle samo obciąża pracodawcę.