Podejście behawiorystyczne do programu

• Filozofia klasyczna

• Przedmioty abstrakcyjne – dostarczają etycznych i kulturowych wzorów

• Przedmioty przyrodnicze – prezentują związki przyczynowo skutkowe

• Język – traktowany jako instrument myślenia, porozumiewania się

• Behawiorystyczne podejście nie jest złe, jest po prostu inne

Podejście humanistyczne

• Pragmatyzm:

• Z pragmatyzmu bierze się postulat uznania użyteczności praktycznej za kryterium prawdy

• zbliżenie nauki do realnego życia

• wiedza traktowana jako proces

• uczeń to badacz

• proces kształcenia to aktywne rekonstruowanie doświadczeń przy użyciu metody naukowej

• z koncepcji Deweya podkreśla się w doborze treści kształcenia związek szkoły ze społeczeństwem, ma to to swoje odzwierciedlenie w przemyślanym doborze treści kształcenia. Treści powinny być tak przygotowane, by przygotować jednostkę do poprawy jakości życia

• Egzystencjalizm:

• Wpływ egzystencjalizmu jest widoczny w całościowym wymiarze uczenia się

• w uczenia się angażuje się intelekt i emocje

• Program związany z formowaniem się samoświadomości

• Fenomenologia

Podejście konstruktywistyczne:

• W tle mamy egzystencjalizm i progresywizm

• Zwraca się uwagę w realizacji treści kształcenia na ucznia, który jest w centrum edukacji

• dostosowanie edukacji do problemów rzeczywistych

• dużą wagę przywiązuje się do języka i jego roli w budowaniu procesu nauczania i uczenia się– ogromna rola dialogu, języka nauczyciela, języka negocjacji

• uczeń występuje w roli badacza, autora pytań

• tworzenie warunków do konstruowania wiedzy przez jednostkę

Definiowanie programu

Program w podejściu behawiorystycznym to plan działań, dokument, który wskazuje strategie osiągania założonych celów lub rezultatów, przepis na działanie, recepta.

W podejściu konstruktywistycznym program to ogół złożonych pod względem psychologicznym i filozoficznym doświadczeń edukacyjnych ucznia, prowadzących do indywidualnego nadawania znaczeń, do aktywnego włączania się w transformację rzeczywistości.

Inne definicje programu:

• W podejściu Komorowskiej

Program może być przedstawiony jako inwentarz treści nauczania. Stanowi odpowiedź na pytania czego uczyć. Wykaz haseł, jakie należy zrealizować.

Program jako zestaw planowych czynności pedagogicznych. Stanowi odpowiedź na pytanie jak uczyć. Sposoby dochodzenia do realizacji założonych treści.

Program jako lista zamierzonych efektów pedagogicznych. Stanowi odpowiedź na pytanie jakie efekty. Cele kształcenia.

Program jako zestaw pojęć i zadań do wykonania. Występuje w szkolnictwie zawodowym. Związany z zadaniami wytwórczymi.

Program jako rejestr doświadczeń. Chodzi tu głównie o rozwój ucznia.

Jak skonstruowany jest program:

Tyller wskazał 4 etapy budowania programów. Etapy są związane z namysłem i próbą poszukiwania odpowiedzi na pytanie:

1. Pierwszy etap określenie celów kształcenia. Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: jakie są zamiary edukacyjne szkoły.

2. Drugi etap to dobór sytuacji dydaktycznych. Odpowiedź na pytanie: jak dobierać sytuacje dydaktyczne, które pozwolą osiągnąć te cele.

3. Trzeci etap to etap organizacji środowiska dydaktycznego. Odpowiedź na pytanie: jak te sytuacje organizować, by nauczania było efektywne.

4. Czwarty etap to odpowiedź na pytanie: jak kontrolować i oceniać podjęte zamierzenia i efekty – ewaluacja zamierzeń, programu.

Istnieje pewien wzorzec programu. Co powinien zawierać program:

• Cele – ich interpretacja i dobór

• Treści kształcenia – ich dobór i uporządkowanie

• Informacje odnoszące się do metod i organizacja pracy – dobór strategii pracy, formy pracy z uczniami, metody pracy

• Ewaluacja

Program szkolny po reformie 1989 roku. Reforma ta spowodowała wiele zmian – zmiany strukturalne. Jedną z ważniejszych kwestii jest program. Po 1989 roku miało zmienić się myślenie nauczycieli o roli programów, zmiana ta jednak nie dokonała się. Nauczyciele zakorzeniani są w behawiorystycznym myśleniu o edukacji.

Program i jego rola w projektowaniu edukacyjnym po 1989 roku.

3 metafory przyjęte przez Bożenę Chrząstowska - metafory te związane są z procesem tkania:

1. Rama krosna:

• Ramą jest podstawa programowa ( minimum programowe)

• Twórcą podstawy programowej ministerstwo edukacji narodowej - jest komisja

• Rama jest materiałem obligatoryjnym, niekonkretyzowanym

1. Osnowa:

• Osnowę stanowią programy nauczania – programy te są niezliczone

• Twórcą programów nauczania się programiści indywidulani, czyli twórcy programów i podręczników

• Konkretyzacja materiału, pojawia się określona koncepcja w oparciu o podstawę programową – przekład celów na zadania i strukturę programu

1. Wątki = tkanina:

• Dokumentem jest proces dydaktyczny na który składa się:

• Indywidualny plan dydaktyczny nauczyciela

• Podręczniki i pomoce naukowe

• Konkretne lekcje

• Twórcą są nauczyciele i uczniowie, doradcy z CENU, czasopisma metodyczne

• Indywidualna interpretacja programu nauczania i przekład programu na żywy proces – ważna jest tu osoba twórcy