Struktura grupowa a stosunki interpersonalne w klasie szkolnej
Uczniowie zajmują określone pozycje w klasie, znajdują się w stanie ciągłego wywierania wpływu na innych i podlegają takim wpływom ze strony klasy. Oddziaływają na siebie poprze nawiązywanie bezpośrednich kontaktów, wykonywanie zadań, współdziałanie i współpracę, a także przez prowadzenie sporów, konfliktów, wzajemnej realizacji itp; czyli pełnią tzw. role społeczne.
Struktura stosunków w klasie może przybrać różną postać. Stosunki oparte na uczuciach sympatii pobudzają uczniów do pracy i wysiłku, zaś stosunki oparte na wrogości obniżają efektywność ich działalności. Im większy stopień koleżeństwa i przyjaźni, tym grupa stanowi podatniejszy grunt dla oddziaływań typu wychowawczego.
Można wyróżnić stosunki takie jak: stosunki dominacji, uległości, partnerstwa.
Charakterystyczną cechą tych stosunków jest fakt, iż powstają one spontanicznie, nie są narzucane przez nikogo. O ich powstaniu decydują różne czynniki, np. bliskość zamieszkania uczniów, podobieństwo ich postaw, uznawanych poglądów, przekonań, wartości, a także odczuwane wzajemnie potrzeby.
Lubiani prze nauczyciela uczniowie potrafią odwzajemnić się należytym wykonywaniem swych obowiązków szkolnych.
Struktura stosunków społecznych, pożądana wychowawczo, nie powstaje nigdy od razu ani też w sposób żywiołowy. Wymaga ona dobrze przemyślanych działań, zarówno ze strony nauczyciela jak i uczniów.
Czynnikiem korzystnie wpływającym na ukształtowanie się odpowiednie struktury społecznej w klasie jest również właściwy podział zadań i funkcji, czyli troska nauczyciela o pełnienie przez uczniów takich ról społecznych, które wzmagałyby w nich poczucie własnej wartości i nie dzieliły klasy na uczniów gorszych i lepszych.
Dobrze funkcjonujący samorząd uczniowski to teren wzmożonego współdziałania i współpracy wszystkich uczniów w klasie.