PLAN WYNIKOWY DO PODRĘCZNIKA DLA KLAS 4 - 6 „ WĘDRÓWKI MUZYCZNE cz.1, 2 ” J. Burdzy DKOS - 5002 - 55/04 KLASA V i VI

PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU MUZYKA

Cele edukacyjne

• Pobudzanie wszechstronnego rozwoju uczniów, a w szczególności:

• rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i świata,

• rozwijanie ogólnej wrażliwości dziecka,

• rozwijanie muzykalności, wrażliwości muzycznej,

• rozwijanie umiejętności refleksyjnego słuchania,

• rozwijanie zainteresowań i zamiłowań muzycznych.

• Wyposażenie uczniów w podstawowe umiejętności muzyczne.

• Wprowadzenie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze.

• Wpływanie przez sztukę na obyczaje i kulturę uczniów oraz atmosferę szkolną.

Zadania szkoły

• Tworzenie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych, bezinteresownego działania, procesu twórczego - wysiłku i radości towarzyszących twórczej aktywności.

• Umożliwienie kontaktu z wielkimi dziełami sztuki.

• Kształtowanie postaw.

Treści nauczania

• Nauka śpiewania w wykonaniu indywidualnym i zbiorowym.

• Muzykowanie na instrumentach.

• Działania muzyczno-ruchowe.

• Słuchanie muzyki.

• Obserwacja i tworzenie świata dźwięku.

• Pojęcia muzyczne niezbędne do prowadzenia rozmów o muzyce.

• Różnorodność muzyki ojczystej, w tym regionalnej, oraz muzyki innych narodów i regionów świata.

• Wartości muzyki klasycznej, rozrywkowej i ludowej.

Osiągnięcia

• Śpiewanie indywidualne i w grupie.

• Umiejętność słuchania muzyki (analiza, interpretacja).

• Znajomość najważniejszych pieśni narodowych (w tym hymy: państwowy, szkoły, Unii Europejskiej)

• Znajomość podstawowych pojęć muzycznych

• Podstawowa wiedza o muzyce

OCENA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW

Ocena wiedzy i umiejętności uczniów z przedmiotu muzyka nie jest dla nauczyciela sprawą szablonową.

Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów, powinien wziąć pod uwagę przede wszystkim:

- poziom uzdolnień i predyspozycji muzycznych ucznia,

- jego indywidualny wkład pracy potrzebny do realizacji określonych działań muzycznych,

- postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań,

- uzyskany przez niego poziom wiedzy i umiejętności w zakresie rożnych form aktywności muzycznej (śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, percepcja muzyki) i wiadomości z teorii muzyki (historia muzyki, zasady muzyki),

- postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki,

- podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się w życie artystyczne szkoły i środowiska,

- uczestnictwo ucznia w zajęciach,

- umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków,

• poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu.

OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW POWINNO ODBYWAĆ SIĘ POPRZEZ:

- wykonywanie praktycznych ćwiczeń muzycznych: rytmicznych, melodycznych, ruchowych, słuchowych (np. wyklaskiwanie rytmu, śpiewanie wzorów melodycznych, realizację ruchową tematów muzycznych, określanie odległości interwałowych między dźwiękami),

- aktywne działania w zakresie rożnych form muzycznych: śpiewu, gry na instrumencie, słuchania muzyki, ruchu przy muzyce, twórczości muzycznej (np. śpiewanie pieśni i piosenek, kanonów dwu-, trzygłosowych, przyśpiewek ludowych, granie akompaniamentu, fragmentów utworów różnych kompozytorów, rozpoznawanie stylu muzycznego epoki w słuchanych utworach, brzmienia instrumentów i głosów ludzkich, budowy formalnej utworu, wykonywanie kroków i figur określonego tańca, tworzenia melodii, ilustracji muzycznych do tekstów wiersza),

- odpowiedzi ustne z zakresu znajomości: zasad muzyki (np. elementów muzyki, znaków chromatycznych, interwałów muzycznych, trójdźwięków, budowy gam majorowych i minorowych) , historii muzyki (np. znajomość epok muzycznych, twórczości kompozytorów), form muzycznych,

- prace domowe,

- quizy i konkursy muzyczne.

Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być systematyczne i umotywowane ustnie przez nauczyciela.

Ocena nie może być tylko wykładnikiem poziomu uzyskanej wiedzy i umiejętności, ale powinna zachęcać uczniów do rozwijania zainteresowań muzycznych.

DRUGI ROK NAUKI - KLASA V
LEKCJA, MIESIĄC	DZIAŁ PROGRAMOWY	TEMAT	WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń potrafi:	WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Uczeń potrafi:	METODY I FORMY PRACY	UWAGI DOTYCZĄCE REALIZACJI
1 IX	ORGANIZOWANIE LEKCJI MUZYKI	Organizacja pracy na lekcjach muzyki w klasie piątej. Przypomnienie wiadomości o wartościach rytmicznych i gamie durowej	Nauczyciel przypomina zasady współpracy na zajęciach z muzyki. Uczniowie przypominają podział wartości rytmicznych nut i pauz oraz sposoby ich przedłużania, a także budowę gamy durowej. Nauczyciel samodzielnie przygotowuje ćwiczenia o różnym stopniu trudności.
2 IX	ZABAWA Z MUZYKĄ - ŻARTY MUZYCZNE	Żarty muzyczne. Piosenka „Krowa turystka”	zaśpiewać piosenki zgodnie z poleceniem w podręczniku zaśpiewać piosenkę „Krowa turystka” w grupie wykonać żartobliwy akompaniament perkusyjny do piosenki	zaśpiewać piosenkę „Krowa turystka” solo interpretować piosenki na różne sposoby stworzyć własne żarty muzyczne
3/4/5 IX/X	ELEMENTY MUZYKI	Z czego składa się utwór muzyczny? - elementy muzyki	wyliczyć i omówić elementy muzyki zaśpiewać piosenkę ze zmianami wybranych elementów muzyki	zastosować elementy muzyki w twórczości własnej rozpoznawać wybrane elementy muzyki w utworach
6 X	PERCEPCJA MUZYKI	Nastrój w muzyce. Piosenka „Mokro”	rozpoznawać i określać nastrój prezentowanych utworów muzycznych zaśpiewać piosenkę w grupie zastosować zasady dobrej dykcji poprawnie zrealizować ćwiczenia dykcyjne	improwizować w określonym nastroju zaśpiewać piosenkę solo tworzyć własne ćwiczenia dykcyjne		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
7 X	TREŚCI WYRAZOWE I PRGRAMOWE W MUZYCE	Nastrój w muzyce - improwizacje plastyczne i ruchowe	rozpoznawać i określać nastrój w utworach muzycznych	określać nastrój muzyki za pomocą środków plastycznych improwizować ruch w określonym nastroju
8 X	BUDOWA FORMALNA UTWORU	Formy muzyczne AB, ABA(1). Piosenka „Powiedz, powiedz”	zaśpiewać piosenkę w grupie wyjaśnić znaczenie pojęcia: forma muzyczna omówić formy AB, ABA(1) graficznie przedstawić poznane formy muzyczne	zaśpiewać piosenkę solo rozpoznawać formy AB, ABA(1) ze słuchu przestrzennie lub ruchowo przedstawić formy AB, ABA(1) wykonać polecenie 3 (Ipodr., s. 67)
9 XI	GRA NA INSTRUMENCIE	Doskonalenie gry na flecie	zagrać na flecie „Płonie ognisko” i „O, Zuzanno” odczytać rytm utworów gestodźwiękami ułożyć i wykonać akompaniament rytmiczny	zagrać na flecie „Sailor's Hornpipe” lub/i „Londonderry Air” zanalizować zapis nutowy utworów ułożyć i wykonać akompaniament akordowy	.	Nauczyciel wybiera utwory stosownie do możliwości klasy
10 XI	PIEŚNI PATRITYCZNE I ŻOŁNIERSKIE	Polskie pieśni żołnierskie i patriotyczne	zaśpiewać piosenkę w grupie opowiedzieć historię polskich walk narodowowyzwoleńczych w ciągu wieków	zaśpiewać piosenkę solo zdobyć dodatkowe wiadomości na temat historii polskich pieśni żołnierskich i patriotycznych oraz podać tytuły kilku z nich		Nauczyciel we własnym zakresie przygotowuje materiały wprowadzające temat lekcji. Można uczniom chętnym polecić przygotowanie materiałów dodatkowych.
11 XI			Piosenki ułańskie	zaśpiewać piosenki w grupie zagrać na flecie piosenkę „Przybyli ułani pod okienko”	zaśpiewać piosenki solo zagrać na flecie piosenkę „Ułani, ułani, malowane dzieci”		Piosenki znajdują się w dodatku nutowym (IIporadn.)
12 XI	TAŃCE NARODOWE	O Kościuszce w rytmie poloneza	zaśpiewać piosenkę w grupie zrealizować ćwiczenia rytmiczne gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych ułożyć i zrealizować rytmiczny akompaniament do piosenki	zaśpiewać piosenkę solo stworzyć słowniczek wyrażeń staropolskich zrealizować akompaniament akordowy na instrumencie klawiszowym
13 XII	EKSPRESJA MUZYCZNA - ŚPIEW	Ćwiczymy piękny śpiew	zaśpiewać piosenkę w grupie sprawnie posługiwać się skrótami pisowni muzycznej i znakami notacji muzycznej wyodrębniać w utworze elementy muzyki rozpoznawać przedtakt i trójdźwięk	zaśpiewać piosenkę solo z interpretacją ułożyć i wykonać akompaniament do piosenki tworzyć własne ćwiczenia emisyjne i dykcyjne na bazie materiału piosenki
14/15 XII	KOLĘDY I MUZYKA NA BOŻENARODZEWNIE	Czas kolędowania	zaśpiewać w grupie kolędy: „Cicha noc”, „Gdy śliczna Panna”, „Jezus malusieńki” zagrać na flecie pierwszy głos kolędy „Cicha noc” zagrać na flecie kolędę „Gdy śliczna Panna” lub „Jezus malusieńki” wykonać akompaniament perkusyjny do wybranej kolędy	zaśpiewać solo wybraną kolędę zaśpiewać w dwugłosie kolędę „Cicha noc” zagrać na flecie kolędę „Cicha noc” w układzie dwugłosowym		Uczniowie innych wyznań zamiast kolęd grają i śpiewają piosenki o tematyce zimowej (np. Ipodr.. „Rymy do zimy”, s. 76)
16 I			Noworoczna piosenka	zaśpiewać piosenkę w grupie wykonać akompaniament perkusyjny do piosenki uzupełniać rytmy z przedtaktem realizować rytmy z przedtaktem gestodźwiękami i na instrumentach perkusyjnych	zaśpiewać piosenkę solo zagrać na flecie melodię piosenki ułożyć i zrealizować rytmy z przedtaktem
17 I	BUDOWA FORMALNA UTWORU	Opera - teatr muzyczny	podać znaczenia pojęć związanych z operą wymienić części opery wymienić osoby niezbędne do przygotowania przedstawienia operowego i określić, czym się zajmują	wymienić najwybitniejszych kompozytorów operowych i tytuły ich dzieł wystawić wspólnie z kolegami własną minioperę
18 I	WYBITNI KOMPOZYTORZY I CH MUZYKA	W świecie muzyki pana Moniuszki	scharakteryzować twórczość S. Moniuszki wyliczyć tytuły oper i pieśni Moniuszki zrealizować pantomimę do pieśni „Dziad i baba”	przedstawić informacje o życiu i twórczość S. Moniuszki w zakresie wykraczającym poza wiadomości zawarte w podręczniku zagrać melodię pieśni „Prząśniczka” na flecie
19 I	WIADOMOŚCI O MUZYCE	Co już wiemy o muzyce?	Lekcja podsumowująca - służy powtórzeniu, usystematyzowaniu i utrwa­le­niu wiedzy zdobywanej podczas zajęć z muzyki.
20 II			Wędrówka po krainie muzyki	Podczas gry nauczyciel orientuje się, w jakim stopniu uczniowie opanowali materiał części pierwszej podręcznika. Kanony są okazją do wspólnego śpiewania oraz przypomnienia podstawowych wiadomości muzycznych.			zmiana podręcznika i zeszytu ćwiczeń - „Wędrówki muzyczne” cz. 2
21 II	EKSPRESJA MUZYCZNA - DYKCJA, ŚPIEW	Dykcja z klasą, czyli o prawidłowym śpiewaniu. Piosenka „Łamaniec”	zaśpiewać piosenkę w grupie wymienić i stosować zasady dobrej dykcji omówić głosy wokalne i ich barwy	zaśpiewać piosenkę solo, ze zmienną dynamiką zastosować zasady prawidłowej emisji głosu i dykcji
22 III	INSTRUMENTY MUZYCZNE	Instrumenty dęte drewniane	wymienić i omówić instrumenty dęte drewniane rozpoznać instrumenty dęte drewniane wymienić podstawowe elementy budowy instrumentów dętych drewnianych zagrać na flecie melodię „Stary Mac Donald”	rozpoznać brzmienie poszczególnych instrumentów dętych drewnianych omówić budowę instrumentów dętych drewnianych		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
23 III			Instrumenty dęte blaszane. Orkiestra dęta	podzielić instrumenty dęte na grupy rozpoznać instrumenty dęte blaszane wymienić podstawowe elementy budowy instrumentów dętych blaszanych wymienić różnice między instrumentami dętymi drewnianymi a blaszanymi wyjaśnić znaczenie pojęć: orkiestra dęta, tamburmajor, buława zagrać na flecie i cz. (takty 1-8) melodii „Łabędzia rzeka”	rozpoznać brzmienie poszczególnych instrumentów dętych blaszanych omówić budowę instrumentów dętych blaszanych zagrać na flecie melodię „Łabędzia rzeka” (całą)
24 III	INSTRUMENTY MUZYCZNE	Instrumenty strunowe	podzielić instrumenty strunowe na grupy rozpoznać instrumenty strunowe smyczkowe, szarpane i uderzane (młoteczkowe) wymienić różnice między poszczególnymi grupami instrumentów strunowych wyjaśnić znaczenie pojęć: zespół kameralny, kwartet smyczkowy	rozpoznać brzmienie poszczególnych instrumentów strunowych omówić budowę instrumentów strunowych smyczkowych, szarpanych, młoteczkowych podać skład kwartetu smyczkowego podać przykłady zespołów kameralnych		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
25 III	FORMA W MUZYCE	Orkiestra symfoniczna	wymienić grupy instrumentów wchodzących w skład orkiestry symfonicznej omówić pracę dyrygenta wyjaśnić znaczenie pojęć: orkiestra symfoniczna, dyrygent, batuta	podać skład orkiestry symfonicznej omówić rozmieszczenie orkiestry symfonicznej
26 IV	WYBITNI KOMPOZYTORZY I ICH MUZYKA	Sylwetka W.A. Mozarta. „Eine kleine Nachtmusik” (fragm.) - granie na fletach	podać podstawowe informacje o życiu i twórczości W.A. Mozarta zagrać na flecie fragment „Eine kleine Nachtmusik” w grupie	wymienić formy i tytuły dzieł W.A. Mozarta zagrać na flecie fragment „Eine kleine Nachtmusik” solo		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
27 IV	FORMA W MUZYCE - RONDO	Forma ronda. Piosenka „Grajmy rondo”	zaśpiewać piosenkę w grupie omówić formę ronda przedstawić graficznie formę ronda	zaśpiewać piosenkę solo stworzyć rondo rytmiczne i melodyczne
28 IV	INSTRUMENTY MUZYCZNE	Wszystko o fortepianie. Dynamika	zaśpiewać piosenkę w grupie rozpoznać fortepian, pianino, klawesyn rozpoznać brzmienie fortepianu i klawesynu wyjaśnić, co to jest dynamika wymienić oznaczenia dynamiczne i prawidłowo je zastosować	zaśpiewać piosenkę solo omówić budowę pianina, fortepianu, klawesynu prawidłowo nazwać wszystkie klawisze fortepianu
29 V	WYBITNI KOMPOZYTORZY I ICH MUZYKA	W filharmonii. Klasycy wiedeńscy	zaśpiewać „Odę do radości” solo zaśpiewać piosenkę w grupie wymienić nazwiska klasyków wiedeńskich wyjaśnić znaczenie pojęć: filharmonia, koncert, symfonia	zaśpiewać piosenkę solo omówić życie i twórczość klasyków wiedeńskich opowiedzieć o działalności filharmonii
30 V	FORMA W MUZYCE - BUDOWA OKRESOWA	Budowa okresowa utworu muzycznego	omówić budowę okresową utworu muzycznego wyjaśnić znaczenie pojęć: poprzednik, następnik, zdanie muzyczne, okres muzyczny utworzyć następnik do podanego poprzednika poprzez zmianę zakończenia	rozpoznać i nazwać elementy budowy okresowej tworzyć zdania muzyczne, okres muzyczny
31 V	GRA NA INSTRUMENCIE	„Żółta róża Teksasu” - granie na flecie	odczytać i zrealizować każdy głos partytury rytmicznej zagrać jeden z głosów fletowych zagrać partię dzwonków	zagrać wszystkie partie melodyczne
32 V	FORMA W MUZYCE - WARIACJA	Forma wariacji	omówić formę wariacji rozpoznać zmiany w kolejnych wariacyjnych opracowaniach tematu w wysłuchanym przykładzie muzycznym	wyróżnić temat i przekształcenia w formie wariacji zaproponować graficzną formę przedstawienia wariacji		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
33 VI			Wariacje na temat „Ody do radości” L. van Beethovena	zagrać na flecie podany temat i dwie wariacje - na temat „Ody do radości” rozpoznać zmiany w kolejnych wariacyjnych opracowaniach tematu wykonywanego utworu	zagrać na flecie temat i cztery wariacje - na temat „Ody do radości”
34 VI		EKSPRESJA MUZYCZNA - ŚPIEW	Na wakacje z gitarą i z piosenką	zaśpiewać piosenki w grupie ułożyć i wykonać akompaniament perkusyjny do piosenek omówić budowę gitary	zaśpiewać piosenki solo zaśpiewać piosenki z jednoczesnym akompaniowaniem na instrumencie perkusyjnym wyjaśnić, co to jest szanta
35 VI			Klasowy festiwal piosenki	Lekcja służy powtórzeniu i rozszerzeniu repertuaru piosenek, rozśpiewaniu uczniów, kształceniu umiejętności prezentacji, interpretacji repertuarowych. Powinna dawać radość ze wspólnego śpiewania i satysfakcję wykonawczą.

WYMAGANIA PO KLASIE V:

uczeń :

• śpiewa solo i w zespole

• poprawnie śpiewa pod względem intonacyjnym

• zwraca uwagę na interpretację piosenki

• odtwarza melodię za nauczycielem

• tworzy melodię samodzielnie

• wykona akompaniament perkusyjny do piosenki

• opisze elementy muzyczne występujące w piosnce lub utworze muzycznym

• rozpozna nastrój w piosence lub utworze muzycznym

• powie co to jest dykcja

• zrealizuje samodzielnie ćwiczenia dykcyjne

• wyjaśni pojęcie : forma muzyczna, oraz omówić formy AB i ABA

• przedstawi te formy graficznie

• zagra na flecie proste melodie

• zna zapis nutowy: umie zapisać nuty na pięciolinii

• zna nazwy literowe i solmizacyjne

• zna wartości nut i pauz

• zna elementy muzyczne: melodia, rytm, tempo, dynamika, barwa (umie pokazać je w utworze muzycznym)

• potrafi odczytać rytm

• potrafi ułożyći wykonać akompaniament rytmiczny do piosenki lub utworu muzycznego

• potrafi realizować ćwiczenia muzyczne gestodźwiękami

• potrafi realizować ćwiczenia rytmiczne tataizacją

• potrafi posługiwać się skrótami oznaczeń muzycznych

• wie co to jest tempo i jakie są jego odmiany

• wie co to jest metrum i jakie są jego odmiany

• wie co to jest dynamika

• zna twórczość St. Moniuszki

• zna sylwetkę St. Moniuszki

• zna sylwetkę i twórczość W.A. Mozarta

• wie co to jest przedtakt i rozpozna go w muzyce

• zna trójdźwięki gamy C - dur i rozpozna je w muzyce

• potrafi określi nastrój w muzyce

• trafi zagra akompaniament perkusyjne do melodii

• wie co to jest opera i operetka

• wie kto pracuje w teatrze muzycznym

• zna gamę majorową i minorową

• zna i wymieni instrumenty strunowe

• potrafi określi źródło dźwięku instrumentów strunowych: smyczkowych, szarpanych i uderzanych

• zna kompozytorów grających na instrumentach strunowych

• zna formę AB, ABA, ronda, wariacji,

• zna znaki chromatyczne

• zna podział instrumentów dętych i potrafi je rozróżni

• zna podział instrumentów smyczkowych

• potrafi rozróżni instrumenty smyczkowe: smyczkowe, uderzane, szarpane

• wie kto to jest dyrygent

• potrafi przedstawi elementy opery

• wie co to jest orkiestra symfoniczna i kameralna

• potrafi rozpoznawać instrumenty strunowe i dęte

• zna hymn Unii Europejskiej, państwowy oraz szkoły

• wie co to jest budowa okresowa utworu

• potrafi wyjaśnić pojęcia poprzednik i następnik

• wie co to jest wariacja

• potrafi zagrać proste melodie na flecie prostym

• potrafi omówi budowę gitary

Zakres ponadpodstawowy:

• zaśpiewać piosenkę solo na akademii szkolnej lub poza szkołą,

• zaśpiewać piosenki z taktowaniem na 2,3

• zaśpiewać w grupie kanony dwu i trzygłosowe,

• przygotować samodzielnie i zagrać na instrumencie (flecie prostym) wybrane piosenki i utwory instrumentalne na dwa głosy

• układać kompozycje rytmiczne i melodyczne

• dobiera akompaniament rytmiczny do piosenek

• potrafi improwizować wokalnie (krótkie motywy rytmiczne i melodyczne

• potrafi zanucić niektóre poznane melodie utworów muzycznych

• czynny udział w chórze szkolnym lub innych zespołach szkolnych

• czynny udział w festiwalach muzycznych i konkursach

TRZECI ROK NAUKI - KLASA VI
LEKCJA, MIESIĄC	DZIAŁY PROGRAMOWE	TEMAT		WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń potrafi:	WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Uczeń potrafi:	METODY I FORMY PRACY	UWAGI
1 IX		Organizacja pracy na lekcjach muzyki w klasie szóstej. Piosenka „Powakacyjny blues”. Melodia szkocka „Loch Lomond” - granie na fletach		Nauczyciel przypomina zasady współpracy na zajęciach z muzyki. Piosenka jest okazją do rozpoczęcia nauki od wspólnego śpiewania oraz przypomnienia podstawowych wiadomości na temat emisji głosu, a  szkocka - do powakacyjnego wspólnego muzykowania.
2 IX	PIEŚNI PATRIOTYCZ-NE I ŻOŁNIERSKIE	Piosenki Powstania Warszawskiego. „Pałacyk Michla”		zaśpiewać piosenkę w grupie wymienić tytuły piosenek Powstania Warszawskiego	zaśpiewać piosenkę solo zrealizować triolę ósemkową w schematach rytmicznych i polirytmicznych zrealizować każdy głos partytury zaśpiewać kilka piosenek Powstania Warszawskiego		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
3 IX	EKSPRESJA MUZYCZNA - TWORZENIE MUZYKI	Realizacja partytury rytmicznej piosenki „Pałacyk Michla”		wyjaśnić i zrealizować triolę ósemkową zrealizować wybrany głos partytury	zrealizować triolę ósemkową w schematach rytmicznych i polirytmicznych zrealizować każdy głos partytury
4 IX	WYBITNI KOMPOZYTORZY I ICH MUZYKA	F. Chopin - najwybitniejszy polski kompozytor.		omówić najważniejsze fakty z życia F. Chopina wymienić tytuły trzech utworów F. Chopina podać podstawowe informacje o Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. F. Chopina	opowiadać o życiu F. Chopina wymienić różnorodne utwory kompozytora scharakteryzować twórczość F. Chopina wykazać się dużą wiedzą na temat międzynarodowego konkursu chopinowskiego		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
5 X			Klasowy quiz na temat: F. Chopin - najwybitniejszy polski kompozytor. Piosenka „Gdy Chopin grał”. Walc a-moll - granie na flecie		zaśpiewać piosenkę w grupie aktywnie uczestniczyć w quizie na etapie wymagań podstawowych przeanalizować zapis nutowy melodii „Walca a-moll” pod kątem: nazw literowych nut, rytmu, przedtaktu, chromatyki, artykulacji, dynamiki	śpiewać piosenkę solo wykazać się wiedzą na poziomie wykraczającym poza wymagania podstawowe zagrać na flecie „Walca a-moll”		Formę quizu i pytania ustala nauczyciel. Poziom powinien być zróżnicowany, by każdy uczeń mógł uczestniczyć w lekcji.
6/7 X	MUZYKA XIX WIEKU	W muzycznym salonie Wirtuozi - ulubieńcy melomanów		wyjaśnić znaczenie pojęcia: wirtuoz wymienić nazwiska trzech wirtuozów XIX w. wymienić zasady „Kodeksu melomana” w skupieniu słuchać prezentowanych utworów muzycznych	wyjaśnić, czym powinien charakteryzować się wirtuoz wymienić wirtuozów XIX w. i współczesnych, wskazując instrumenty lub głosy, których byli wirtuozami być wzorowym słuchaczem koncertów muzycznych
8 X	ZASADY MUZYKI	Budowa gamy molowej. „Molowy kanon”		zaśpiewać piosenkę w grupie śpiewać w kanonie omówić budowę gamy molowej realizować schematy rytmiczne i akompaniament rytmiczny określić nastój słuchanego utworu	zaśpiewać piosenkę solo zbudować gamę molową od podanego dźwięku tworzyć i realizować własne schematy rytmiczne
9/10 XI	EKSPRESJA MUZCZNA - TWORZENIE	Ilustracja muzyczna		zaśpiewać piosenkę w grupie zilustruje plastycznie utwór muzyczny zilustrować na instrumentach odgłosy przyrody prawidłowo grupować ósemki w metrum 6/8	zaśpiewać piosenkę solo zilustrować plastycznie muzykę zilustrować na instrumentach oraz głosem obrazy, sceny, nastroje, opowiadania opowiadać o muzyce
11 XI	MUZYKA XX WIEKU	Muzyka XX w. i jej przedstawiciele		podać nazwiska polskich kompozytorów współczesnych włączyć się w improwizację utworu współczesnego na instrumenty i gestodźwięki oraz głos	scharakteryzować polską muzykę współczesną stworzyć i wykonać improwizacje zgodnie z zasadami muzyki współczesnej na instrumenty, głos i przedmioty codziennego użytku		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
12 XI	EKSPRESJA MUZYCZNA 0 ŚPIEWANIE, GRANIE NA INSTRUMENTACH PERKUS.	Piosenka „Pióreczko”. Realizacja partytury rytmicznej		zaśpiewać piosenkę w grupie zrealizować wybrany głos partytury rytmicznej rozpoznać i zrealizować synkopę	zaśpiewać piosenkę solo zrealizować wszystkie głosy partytury rytmicznej
13 XII	MUZYKA LUDOWA	Muzyka góralska. Dwugłos		zaśpiewać pierwszy lub drugi głos piosenki unisono scharakteryzować muzykę góralską wyjaśnić znaczenie pojęcia: kapela góralska podać kilka określeń w gwarze góralskiej zagrać na flecie nutę ozwodną	zaśpiewać piosenkę w dwugłosie ułożyć melodie oparte na skali góralskiej wymienić instrumenty wchodzące w skład kapeli góralskiej zagrać na flecie nutę ozwodną - do zwyrtu
14/15 XII	KOLĘDY I MUZYKA NA BOŻENARODZEWNIE	Anioł pasterzom mówił. Kolędy i piosenki świąteczne		wymienić tytuły najstarszych polskich kolęd odróżnić kolędę od pastorałki i pieśni bożonarodzeniowej zaśpiewać kolędę i pastorałkę w grupie zagrać w grupie poznane kolędy wykonać akompaniament perkusyjny do kolędy	zaśpiewać solo kolędę, pieśń bożonarodzeniową zaśpiewać w dwugłosie pastorałkę „Oj, Maluśki” zagrać na flecie solo jedną, wybraną kolędę omówić podobieństwa i różnice między kolędą a pastorałką		Uczniowie innych wyznań zamiast kolęd grają i śpiewają piosenki o tematyce zimowej.
16 I			Grające sopelki - zimowe improwizacje		zaśpiewać piosenkę w grupie określić, czym jest improwizacja improwizować głosem tworzyć improwizacje rytmiczne	zaśpiewać piosenkę solo tworzyć improwizacje melodyczne na podanych dźwiękach
17 I		TAŃCE NARODOWE	Polonez - polski taniec narodowy. Piosenka „Pamięć w nas”.		zaśpiewać piosenkę w grupie - pierwszy głos rozpoznać cechy i charakterystyczne rytmy poloneza realizować rytmy poloneza	zaśpiewać piosenkę w dwugłosie zapisać rytmy poloneza zagrać na flecie fragment utworu W. Kilara „Polonez” z filmu „Pan Tadeusz”		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
18 I			Polonez - polski taniec narodowy. Nauka kroku podstawowego i figur		wykonać podstawowy krok i trzy figury taneczne poloneza	zatańczyć poloneza
19 I	MUZYKA ROZRYWKOWA	Piosenka „Karnawałowy rytm”. Tańce karnawałowe. Lambada - granie na fletach		zaśpiewać piosenkę w grupie wymienić tańce karnawałowe omówić polskie zwyczaje i obrzędy związane z karnawałem zagrać na flecie pierwsze cztery takty „Lambady”	zaśpiewać piosenkę solo opowiadać o karnawale na świecie zagrać na flecie „Lambadę” (całą)		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
20 II	EKSPRESJA MUZYCZNA - RUCH DO MUZYKI	W karnawałowym rytmie. Realizacja partytury „Karnawał w Wenecji”. Improwizacja ruchowa		zrealizować jedną partię fletową z partytury zrealizować partię tamburynu	zrealizować wszystkie partie partytury improwizować ruch do muzyki
21 II	EKSPRESJA MUZYCZNA - GRANIE NA INSTRUMENTACH	Granie na fletach w dwugłosie - „Mały Chińczyk”		zagrać na flecie melodię każdego głosu - jednogłosowo ułożyć i zrealizować akompaniament rytmiczny na instrumentach perkusyjnych	zagrać na flecie melodię każdego głosu - dwugłosowo ułożyć i zrealizować akompaniament melodyczny na dzwonkach, pianinie lub kibordzie
22 III	ZASADY MUZYKI	Artykulacja, czyli o wydobywaniu dźwięków. Piosenka „Ptasie swary”		zaśpiewać piosenkę w grupie wyjaśnić znaczenie pojęcia: artykulacja wymienić rodzaje artykulacji	zaśpiewać piosenkę solo z odpowiednią interpretacją stosować różnorodne rodzaje artykulacji podczas naśladowania odgłosów ptaków		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
23 III			Artykulacja, czyli o wydobywaniu dźwięków. Leśna audycja		naśladować odgłosy ptaków stosując wybrany rodzaj artykulacji włączyć się w realizację leśnej audycji	stosować różnorodne rodzaje artykulacji, naśladując odgłosy ptaków aktywnie tworzyć leśną audycję: ułożyć scenariusz, zaproponować efekty dźwiękowe
24 III		MUZYKA LUDOWA - EUROPA	Ludowa muzyka krajów Europy - muzyka litewska, ukraińska, czeska		zaśpiewać piosenki w grupie zagrać na flecie dumkę podać podstawowe informacje o muzyce ludowej Litwy, Ukrainy, Czech wskazać na mapie wyżej wymienione państwa zatańczyć podstawowy krok polki	zaśpiewać piosenki solo zagrać na flecie utwory ludowe Ukrainy zagrać na flecie „Melodię czeską” i określić jej formę (ABA) opowiadać o muzyce ludowej, instrumentach, tańcach Litwy, Ukrainy, Czech zatańczyć polkę		materiał do realizacji rozłożony na trzy kolejne lekcje
25 III			Ludowa muzyka krajów Europy - muzyka słowacka, niemiecka		zaśpiewać piosenkę w grupie zagrać na flecie i cz. „Tańca Bawarskiego” podać podstawowe informacje o muzyce ludowej Słowacji i Niemiec wskazać na mapie wyżej wymienione państwa	zaśpiewać piosenkę solo zagrać na flecie utwory ludowe Niemiec opowiadać o muzyce ludowej, instrumentach, tańcach Słowacji i Niemiec
26 IV			Ludowa muzyka krajów Europy - muzyka włoska		zagrać jeden głos utworu „Santa Lucia” podać podstawowe informacje o muzyce ludowej Włoch wskazać na mapie Włochy zatańczyć podstawowy krok taranteli	zagrać na flecie w dwugłosie „Santa Lucia”, zarówno I, jak i II głos opowiadać o muzyce ludowej, instrumentach, tańcach Włoch zatańczyć tarantelę
27 IV			Ludowa muzyka krajów Europy - muzyka węgierska, bułgarska		zagrać na flecie fragment „Czardasza” lub melodię „Czereśnie” podać podstawowe informacje o muzyce ludowej Węgier i Bułgarii wskazać na mapie wyżej wymienione państwa	zagrać na flecie „Czardasza” opowiadać o muzyce ludowej, instrumentach tańcach Węgier i Bułgarii		materiał do realizacji rozłożony na dwie kolejne lekcje
28 IV			Ludowa muzyka krajów Europy - muzyka austriacka, hiszpańska		zaśpiewać piosenkę w grupie zagrać na flecie „Meine liebe Augustin” podać podstawowe informacje o muzyce ludowej Austrii i Hiszpanii wskazać na mapie wyżej wymienione państwa	zaśpiewać piosenkę solo opowiadać o muzyce ludowej, instrumentach, tańcach Austrii i Hiszpanii
29 V	MUZYKA CHIŃSKA	Muzyka chińska. Pentatonika. Piosenka „Gong”		zaśpiewać piosenkę w grupie zrealizować akompaniament rytmiczny do piosenki omówić pentatonikę stworzyć i zrealizować własny rytm, dobrać do niego dźwięki	zaśpiewać piosenkę solo ułożyć akompaniament do piosenki improwizować na instrumencie, wykorzystując dźwięki pentatoniki wymienić nazwy chińskich instrumentów muzycznych
30 V	FORMA W MUZYCE - BALET	Balet - wytańczona opowieść. Piosenka „Baletowa baśń”		zaśpiewać piosenkę w grupie omówić pojęcia związane z baletem wymienić części baletu określić, kto przygotowuje przedstawienie baletowe wymienić osoby występujące w balecie opisać strój baletnicy	zaśpiewać piosenkę solo wymienić najwybitniejszych kompozytorów baletów i tytuły ich dzieł improwizować ruch do muzyki, przedstawiając określone sceny wyjaśnić terminy związane z baletem
31 V	MUZYKA ROZRYWKOWA - JAZZ	Jazz - hałas czy muzyka?		zaśpiewać piosenkę w grupie zaśpiewać melodię kanonu - jednogłosowo zrealizować jeden, wybrany głos partytury wyjaśnić znaczenie pojęć: jazz, improwizacja, swing rozpoznać i realizować synkopę	zaśpiewać piosenkę solo zaśpiewać „Swingowy rytm” w kanonie realizować kolejne głosy partytury zagrać na flecie melodię „Jerycho” opowiadać o jazzie - historii, cechach, twórcach wymienić instrumentarium jazz-bandu wymienić współczesnych artystów jazzowych i określić, na jakich grają instrumentach
32 V			Muzyka rozrywkowa dawniej i dziś. Aranżacja		zagrać na flecie fragment walca „Nad pięknym, modrym Dunajem” podać znaczenie pojęcia: muzyka rozrywkowa wymienić twórców, utwory i wykonawców współczesnej muzyki rozrywkowej wyjaśnić znaczenie pojęcia: aranżacja podjąć próbę aranżacji melodii „Wlazł kotek” w jednym ze stylów	zagrać na flecie walc „Nad pięknym, modrym Dunajem” opowiadać o muzyce rozrywkowej dawniej i dziś porównać twórców, ich utwory i wykonawców muzyki rozrywkowej dawniej i dziś wymienić nazwy współczesnych tańców aranżować melodię „Wlazł kotek” w różnych stylach
33 VI	MUZYKA FILMOWA	Muzyka filmowa		zaśpiewać piosenkę w grupie zagrać fragment melodii piosenki na flecie wyjaśnić znaczenie pojęć: muzyka filmowa, ścieżka dźwiękowa, taper opisać ścieżkę dźwiękową ostatnio oglądanego filmu	zaśpiewać piosenkę solo zagrać na flecie melodię piosenki opowiadać o tworzeniu muzyki do filmu, o jej twórcach, sposobach pracy, urządzeniach wymienić kompozytorów muzyki filmowej
34 VI	WIADOMOŚCI O MUZYCE	Co już wiemy o muzyce?		Lekcja służy podsumowaniu, powtórzeniu, usystematyzowaniu i utrwaleniu wiedzy zdobywanej podczas zajęć z muzyki. Ponadto uczniowie realizują część melodyczną partytury „Pieśni pożegnalnej” (partię fletu altowego należy traktować fakultatywnie).
35 VI	EKSPRESJA MUZYCZNA - ŚPIEWANIE	Klasowy festiwal piosenki		Lekcja służy powtórzeniu i rozszerzeniu repertuaru piosenek, rozśpiewaniu uczniów, kształceniu umiejętności prezentacji, interpretacji repertuarowych. Powinna dawać radość ze wspólnego śpiewania i satysfakcję wykonawczą. Ponadto uczniowie realizują całą partyturę „Pieśni pożegnalnej”.

WYMAGANIA PO KLASIE VI:

Wiadomości:

• posiada podstawowa wiedzę o źródłach hałasu i jego szkodliwości,

• zna gatunki muzyki (klasyczna, rozrywkowa, ludowa, filmowa),

• zna miejsca związane z muzyka i kultura muzyczna,

• posiada wiadomości o kamertonie, metronomie i mikrofonie,

• posiada podstawowa wiedzę o notacji muzycznej,

• zna oznaczenia dynamiki i tempa artykulacji,

• zna pojęcia: interwał, cały ton, półton oraz zasady tworzenia akordów i gam,

• zna podstawowe oznaczenia chromatyczne (krzyżyk, bemol i kasownik),

• zna polskie tańce narodowe i ludowe,

• wie, czym jest folklor i poznał jego różnorodność w Polsce i na świecie,

• zna i odróżnia wybrane tańce i muzykę innych narodów (walca, cza-cz´, rock and rolla, czardasza, country),

• zna grupy instrumentów,

• wymienia główne rodzaje zespołów wokalnych i instrumentalnych,

• posiada podstawowa wiedzę o możliwościach i rodzajach głosu ludzkiego,

• wie, co to jest pieśń i zna twórców pieśni artystycznej,

• zna formę wariacyjna i formę ronda,

• umie wymienić elementy poznanych dzieł scenicznych (baletu i opery),

• posiada podstawowa wiedzę o najważniejszych kompozytorach polskich i światowych, ujętych w materiale nauczania,

• zna pieśni obowiązkowe (hymn państwowy, hymn szkoły, hymn Unii Europejskiej, „Życzenie” F. Chopina oraz „Prząśniczkę” S. Moniuszki), a także inne, poznane w trakcie nauki.

Umiejętności:

• potrafi odnaleźć źródła muzyki w otaczającym świecie,

• *potrafi odróżnić poznane gatunki muzyki,

• *swobodnie posługuje się notacja muzyczna,

• *analizuje utwory pod względem dynamiki, tempa i artykulacji,

• *potrafi budować akordy i gamy,

• *potrafi stosować w praktyce znaki chromatyczne (krzyżyk, bemol i kasownik),

• rozumie różnicę między twórczością ludowa a stylizacja,

• *rozróżnia wygląd oraz brzmienie poszczególnych instrumentów,

• wyróżnia poszczególne elementy budowy okresowej utworów muzycznych,

• *analizuje budowę okresowa prostych utworów,

• *potrafi samodzielnie utworzyć rondo rytmiczne lub melodyczne,

• *posługuje się w praktyce poznanym nazewnictwem muzycznym,

• śpiewa solo i w grupie,

• *podejmuje próby śpiewu w dwugłosie,

• rozpoznaje przykłady repertuaru muzycznego wysłuchanego na lekcjach,

• potrafi zagrać proste melodie na flecie, dzwonkach chromatycznych lub innych instrumentach,

• *w celu uzyskania niezbędnych informacji, potrafi korzystać z dostępnych źródeł

(czytelni, biblioteki szkolnej lub miejskiej, Internetu, zbiorów własnych).

Postawy:

• *jest aktywny w działaniach indywidualnych i zbiorowych w zakresie muzykowania, tańca, śpiewu i rożnych zabaw,

• potrafi współdziałać w grupie rówieśników w ramach śpiewu i muzykowania,

• postrzega wielość stylów i gatunków muzycznych oraz różnorodność zainteresowań muzycznych innych ludzi,

• *poszerza swe umiejętności muzyczne, ucząc się gry na różnych instrumentach,

• *słucha muzyki klasycznej, uczestniczy w koncertach, staje się aktywnym odbiorca sztuki,

• *chętnie bierze udział w różnorodnych działaniach muzycznych na terenie szkoły i w ramach środowiska lokalnego,

• jest otwarty na otaczająca go kulturę muzyczna, weryfikuje ja i selekcjonuje według własnej wiedzy i zainteresowań.

* - wiadomości ponadpodstawowe

---