Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (77)

78 IV. Zastosowanie zasad analizy mikroekonomicznej...

Dochód łączny, przy danym rozmiarze sprzedaży P, jest różnicą pomiędzy wartością sprzedanych wyrobów i usług a kosztem osiągnięcia tej sprzedaży, Moment, w którym krzywa dochodu łącznego przecina się z krzywą kosztów całkowitych oznacza, że wartość sprzedaży jest równa wartości kosztów, a dochód wynosi 0. Ten punkt przecięcia zwany jest punktem krytycznym.

Nietrudno zauważyć, że punkt krytyczny w przypadku firmy, w której udział kosztów stałych w koszcie całkowitym jest wysoki, znajduje się znacznie wyżej. Aby go osiągnąć, firma musi mieć sprzedaż rzędu 600 jednostek (poniżej tej wartości ponosi straty), podczas gdy w drugim przypadku do osiągnięcia dochodu na poziomie 0 wystarczy jedynie sprzedaż 200 jednostek.

Dlatego trudno się dziwić, że przedsiębiorstwa hotelarskie są tak bardzo wyczulone na stałe wykorzystywanie swego potencjału wytwórczego. Zbyt wysoki popyt (w okresach szczytowego nasilenia ruchu) powoduje, że ich zdolność usługowa staje się zbyt ograniczona, natomiast w okresach spadku popytu ponoszą one ewidentne straty.

Jeżeli więc wartość kosztów stałych jest wysoka, to powoduje to konieczność znacznie większego wzrostu sprzedaży, by dochód zrównał się z kosztem całkowitym, niż w przypadku mniejszego udziału kosztów stałych.

Jaka więc może i powinna być strategia firm hotelarskich, aby zminimalizować te negatywne skutki? Kluczem jest wzrost obrotów poprzez maksymalne wykorzystanie potencjału i minimalizowanie relacji dochodów do kosztów zmiennych.

Jeżeli bowiem przyjąć, że rozmiary sprzedaży w punkcie krytycznym wyraża relacja kosztów stałych do stopy marży:

KS

stopa marży ’

a stopa marży to relacja różnicy dochodów i kosztów zmiennych do dochodów:

stopa marży =

dochody — koszty Z dochody

to im niższe są koszty stałe i wyższa stopa marży, tym mniejsza musi być sprzedaż, by pokryć koszty całkowite.

Znaczenie wzrostu sprzedaży oraz zmniejszania relacji kosztów zmiennych do dochodów w przedsiębiorstwie o dużym udziale kosztów stałych niech zilustrują poniższe przykłady liczbowe: